تلاوت صفحه111 :


قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 13  از سوره مبارکه عنکبوت
وَ لَیَحْمِلُنَّ أَثْقَالهَمْ وَ أَثْقَالًا مَّعَ أَثْقَالهِمْ وَ لَیُسْلُنَّ یَوْمَ الْقِیَمَةِ عَمَّا کَانُواْ یَفْتَرُونَ
آنها بار سنگین (گناهان) خویش را بر دوش می‏ کشند، و (همچنین) بارهای سنگین دیگری را اضافه بر بارهای سنگین خود; و روز قیامت به یقین از تهمت هائی که می‏ بستند سؤال خواهند شد!
نکات تفسیری : 1- منحرف کنندگان، بار منحرف شدگان را نیز بر دوش مى ‏کشند. «اثقالاً مع اثقالهم»
2- منحرف کردن دیگران، بار سنگینى را بر دوش انسان مى‏ گذارد. «اثقالا»
3- بار گناه سنگین است. «اثقالهم»
4- دروغ بستن بستن به خدا و پیامبر، روش کفّار است. «کانوا یفترون»

تلاوت صفحه110 :


قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 12  از سوره مبارکه عنکبوت
وَ قَالَ الَّذِینَ کَفَرُواْ لِلَّذِینَ ءَامَنُواْ اتَّبِعُواْ سَبِیلَنَا وَ لْنَحْمِلْ خَطَیَاکُمْ وَ مَا هُم بحِمِلِینَ مِنْ خَطَیَاهُم مِّن شىَ‏ْءٍ إِنَّهُمْ لَکَاذِبُونَ
و کافران به مؤمنان گفتند: «شما از راه ما پیروی کنید، (و اگر گناهی دارد) ما گناهانتان را بر عهده خواهیم گرفت!» آنان هرگز چیزی از گناهان اینها را بر دوش نخواهند گرفت; آنان به یقین دروغگو هستند!
نکات تفسیری : 1-دشمنان، از شما دست بر نمى‏ دارند و اهداف خود را تبلیغ مى ‏کنند. (مسلمانان هم گرفتار شکنجه و آزار جسمى کفّار بودند، «فتنة الناس» و هم مورد تهاجم فرهنگى، تبلیغاتى و روانى آنان.) «و قال الّذین کفروا للّذین آمنوا اتّبعوا سبیلنا»
2- ارتداد و بازگشت به کفر، گناه بزرگى است که کفّار ادّعا مى‏ کنند جبران مى‏ کنند. «و لْنَحمل خطایاکم»
3- در جهان‏ بینى اسلام، هیچ‏کس بار کسى را به دوش نمى‏ کشد. «و لا تزر وازرة وزر اُخرى»(انعام/164) ولى در تفکّر دیگران چنین نیست. «و لْنَحمل خطایاکم» (هنوز کلیسا، گناهان دیگران را مى‏ خرد!)
4- وعده‏ هاى کفّار و شیطان، تو خالى و بى‏اساس است. «و ماهم بحاملین» (شیطان نیز به انسان دستور مى ‏دهد کفر ورزد، ولى بعد از کفر ورزیدن، او را رها مى‏ کند. «اذ قال للانسان اکفر فلمّا کفر قال انّى برىٌ منک»(حشر/16)

تلاوت صفحه109 :


قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 11  از سوره مبارکه عنکبوت
وَ لَیَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَ لَیَعْلَمَنَّ الْمُنَافِقِینَ
مسلماً خداوند مؤمنان را می‏ شناسد، و به یقین منافقان را (نیز) می ‏شناسد.
نکات تفسیری : 1- ایمان به علم الهى، عامل دست برداشتن از نفاق است. «و لیعلمنّ المنافقین»
2- مؤمنان واقعى و دروغین را تنها خدا مى‏ شناسد. «و لیعلمنّ اللّه الّذین آمنوا و لیعلمنّ المنافقین»

تلاوت صفحه 108:

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 10 از سوره مبارکه عنکبوت
وَ مِنَ النَّاسِ مَن یَقُولُ ءَامَنَّا بِاللَّهِ فَإِذَا أُوذِىَ فىِ اللَّهِ جَعَلَ فِتْنَةَ النَّاسِ کَعَذَابِ اللَّهِ وَ لَئنِ جَاءَ نَصْرٌ مِّن رَّبِّکَ لَیَقُولُنَّ إِنَّا کُنَّا مَعَکُمْ أَ وَ لَیْسَ اللَّهُ بِأَعْلَمَ بِمَا فىِ صُدُورِ الْعَالَمِینَ
و از مردم کسانی هستند که می‏ گویند: «به خدا ایمان آورده‏ ایم!» اما هنگامی که در راه خدا شکنجه و آزار می‏ بینند، آزار مردم را همچون عذاب الهی می ‏شمارند (و از آن سخت وحشت می‏ کنند); ولی هنگامی که پیروزی از سوی پروردگارت (برای شما) بیاید، می‏ گویند: «ما هم با شما بودیم (و در این پیروزی شریکیم)»!! آیا خداوند به آنچه در سینه‏ های جهانیان است آگاه‏تر نیست؟!
نکات تفسیری : 1- اظهار ایمان برخى از مردم، زبانى است، نه قلبى. «و مِن الناس مَن یقول آمنّا»
2- گاهى ایمان، اذیّت و آزار مردم را بدنبال دارد که باید تحمّل کرد. «آمنّا - اوذى فى اللَّه»
3- مؤمن، مقاوم است. «ولنصبرنّ على ما اذیتمونا»(ابراهیم/2) ولى منافق، ناپایدار است. «فاذا اوذى ... جعل...»
4- ایمان واقعى در هنگام سختى ‏ها روشن مى ‏شود. «فاذا اوذى فى اللَّه» حضرت على‏ علیه السلام مى ‏فرماید: «فى تقلّب الاحوال علم جواهر الرّجال»(نهج البلاغه/حکمت 217) در فراز و نشیب‏ها و حالات گوناگون، جوهره‏ ى انسان آشکار مى‏ شود.
5- منافق، فرصت‏ طلب است و به هنگام پیروزى خود را مؤمن مى‏ داند، و در گرفتن مزایا، اصرار مى‏ ورزد. «لیقولنّ انّا کنّا معکم»

تلاوت صفحه107 :


قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 9  از سوره مبارکه عنکبوت
وَ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ لَنُدْخِلَنَّهُمْ فىِ الصَّالِحِینَ
و کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام دادند، آنها را در زمره صالحان وارد خواهیم کرد!
نکات تفسیری : 1- ایمان از عمل جدا نیست. «آمنوا و عملوا»
2-صِرف کار نیک، انسان را در زمره ‏ى نیکوکاران قرار نمى ‏دهد. کار نیکى که از ایمان به خدا برخیزد ارزشمند است. «آمنوا... لندخلنّهم فى الصالحین»

تلاوت صفحه106 :


قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 55  از سوره مبارکه مائده
إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذینَ آمَنُوا الَّذینَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکِعُونَ
جز این نیست که ولى شما خداست و رسول او و آنان که ایمان آورده ‏اند، همان ایمان آورندگانى که اقامه نماز و اداى زکات مى‏ کنند در حالى که در رکوع نمازند
نکات تفسیری : 1- معمولاً در قرآن نماز وزکات در کنار هم مطرح شده است، ولى در این آیه، هر دو به هم آمیخته‏ اند. (دادن زکات در حال نماز) «الّذین یقیمون الصلوة و یؤتون الزکاة و هم راکعون»
2- کسانى که اهل نماز و زکات نیستند، حقّ ولایت بر مردم را ندارند. «انّما ولیّکم اللَّه...» («انّما»، نشانه ى انحصار ولایت در افراد خاصّ است)
3- هرگونه ولایت، حکومت و سرپرستى که از طریق خدا و رسول و امام نباشد، باطل است. «انّما ولیّکم اللَّه...» (کلمه «انّما» علامت حصر است)
4-ولایت‏ها در طول یکدیگرند، نه در برابر یکدیگر. ولایت بر مسلمین، ابتدا از آنِ خداست، سپس پیامبر، آنگاه امام. «انّما ولیّکم اللَّه و رسوله و الّذین آمنوا...»

تلاوت صفحه105 :


قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 7  از سوره مبارکه عنکبوت
وَ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ لَنُکَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَیِّاتِهِمْ وَ لَنَجْزِیَنَّهُمْ أَحْسَنَ الَّذِى کاَنُواْ یَعْمَلُونَ
و کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام دادند، گناهان آنان را می ‏پوشانیم (و می ‏بخشیم) و آنان را به بهترین اعمالی که انجام می ‏دادند پاداش می‏ دهیم.
نکات تفسیری : 1- انسان براى دریافت پاداش‏هاى الهى، به ایمان و عمل صالح، هر دو نیازمند است. «آمنوا و عملوا الصّالحات»
2- مؤمنان از لغزش و گناه به دور نیستند. «و الّذین آمنوا... لنکفّرن عنهم سیئاتهم»
3- پاداش الهى، تنها عفو گناهان گذشته نیست، بلکه دریافت بهترین پاداش نیز هست. «لنکفّرن عنهم سیئاتهم و لنجزینّهم»
4- دریافت پاداش پس از پاک شدن از گناهان است. «لنکفّرن... لنجزینّهم»

تلاوت صفحه104 :


قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 30  از سوره مبارکه نحل
وَقِیلَ لِلَّذِینَ اتَّقَوْاْ مَاذَا أَنزَلَ رَبُّکُمْ قَالُواْ خَیْرًا لِّلَّذِینَ أَحْسَنُواْ فِی هَذِهِ الدُّنْیَا حَسَنَةٌ وَلَدَارُ الآخِرَةِ خَیْرٌ وَلَنِعْمَ دَارُ الْمُتَّقِینَ
و به کسانى که تقوا پیشه کردند گفته شود پروردگارتان چه نازل کرد مى گویند: خوبى براى کسانى که در این دنیا نیکى کردند [پاداش] نیکویى است و قطعاً سراى آخرت بهتر است و چه نیکوست‏ سراى پرهیزگاران
نکات تفسیری : 1-قضاوت حق، نیاز به روح پاک و پرهیزکار دارد. «للّذین اتّقوا ... قالوا خیراً»
2- قرآن در یک کلمه معرّفى مى ‏شود، (خیر، خوبى، مایه‏ ى نیکى وسعادت. یک کلمه بجاى صد کلمه) «قالوا خیراً» دعوت قرآن، دعوت به خیر و نیکى است.
3- نیکوکاران، در هر دو جهان به نیکى مى ‏رسند.«للّذین احسنوا فى هذه الدنیا حسنة ولدار الآخرة خیر»
4- پاداش الهى، متناسب با عمل انسان است. «للّذین احسنوا ...حسنة، للّذین اتّقوا... دار المتقین»

تلاوت صفحه 103 :


 
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 9  از سوره مبارکه مومنون
وَ الَّذِینَ هُمْ عَلىَ‏ صَلَوَاتهِمْ یحُافِظُونَ
و آنها که بر نمازهایشان مواظبت می‏ نمایند.
نکات تفسیری : 1-در معرّفى سیماى مؤمنان، نماز هم در ابتدا مطرح شد: (فى صلوتهم خاشعون) وهم در پایان (على صلوتهم یحافظون) این تکرار وتأکید، نشان اهمیّت نماز است.

تلاوت صفحه 102 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 7 و 8  از سوره مبارکه مومنون
فَمَنِ ابْتَغَى‏ وَرَاءَ ذَالِکَ فَأُوْلَئکَ هُمُ الْعَادُونَ * وَ الَّذِینَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ رَاعُونَ
و کسانی که غیر از این طریق را طلب کنند، تجاوزگرند! * و آنها که امانتها و عهد خود را رعایت می‏کنند;
نکات تفسیری : 1- قانون شکنی، تجاوز به حدودى که خداوند تعیین نموده مى ‏باشد. (العادون)
2- مؤمن، متعهّد است. (عهدهم راعون) خلف وعده، نشانه‏ ى ضعف ایمان است.
3- مراعات عهد وپیمان لازم است، گرچه در عمل نتوانیم وفا کنیم. (راعون) نه «موفون»