تلاوت صفحه 131 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 18  از سوره مبارکه عنکبوت
وَ إِن تُکَذِّبُواْ فَقَدْ کَذَّبَ أُمَمٌ مِّن قَبْلِکُمْ وَ مَا عَلىَ الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلَاغُ الْمُبِینُ
اگر شما (مرا) تکذیب کنید (جای تعجب نیست)، امتهایی پیش از شما نیز (پیامبرانشان را) تکذیب کردند; وظیفه فرستاده (خدا) جز ابلاغ آشکار نیست‏».
  نکات تفسیری :
1- همه‏ ى انبیا مخالفانى داشته ‏اند. پس از مخالفت دشمنان هراسى نداشته باشیم. «کذّب اممٌ ...»
2- حوادث تاریخى، مشابه و قابل تکرار است. «اُممٌ من قبلک»
3- آشنایى با تاریخ، براى انسان یک نوع تسلّى خاطر است. «کذّب اُممٌ من قبلک»
4- تکذیب مخالفان، نباید مانع تبلیغ شود. «و ما على الرسول ...»
5 - مردم، در انتخاب عقیده آزادند و پیامبر نمى‏ تواند آنان را مجبور کند. «و ان تکذبوا... ما على الرّسول الاّالبلاغ المبین»
من آنچه شرط بلاغ است با تو بگفتم‏                                         تو خواه از سخنم پند گیر و خواه ملال‏

تلاوت صفحه 130 :
 

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 17  از سوره مبارکه عنکبوت
إِنَّمَا تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ أَوْثَانًا وَ تَخْلُقُونَ إِفْکا إِنَّ الَّذِینَ تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ لَا یَمْلِکُونَ لَکُمْ رِزْقًا فَابْتَغُواْ عِندَ اللَّهِ الرِّزْقَ وَ اعْبُدُوهُ وَ اشْکُرُواْ لَهُ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ
شما غیر از خدا فقط بتهایی (از سنگ و چوب) را می‏ پرستید و دروغی به هم می‏ بافید; آنهایی را که غیر از خدا پرستش می‏ کنید، مالک هیچ رزقی برای شما نیستند; روزی را تنها نزد خدا بطلبید و او را پرستش کنید و شکر او را بجا آورید که بسوی او بازگشت داده می‏ شوید!
نکات تفسیری :
1- از انگیزه‏ هاى پرستش غیر خدا، رسیدن به نان و نواست. «لایملکون لکم رزقا»
2- در ارشاد و تبلیغ، پس از آنکه باطل بودن فکرى را ثابت کردید، راه حقّ را نشان دهید. «لایملکون لکم رزقا فابتغوا عنداللَّه الرّزق»
3- تا مردم از غیر خدا مأیوس نشوند، به سراغ خدا نمى‏ روند. «لایملکون ... فابتغوا عنداللَّه»
4-عبادت کسى شایسته است که قدرت دست اوست. «عنداللَّه الرزق و اعبدوه»
5- ضامن اجراى اوامر الهى، قیامت است. «الیه ترجعون»

تلاوت صفحه 129 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 16  از سوره مبارکه عنکبوت
وَ إِبْرَاهِیمَ إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ اعْبُدُواْ اللَّهَ وَ اتَّقُوهُ ذَالِکُمْ خَیْرٌ لَّکُمْ إِن کُنتُمْ تَعْلَمُونَ
ما ابراهیم را (نیز) فرستادیم، هنگامی که به قومش گفت: «خدا را پرستش کنید و از (عذاب) او بپرهیزید که این برای شما بهتر است اگر بدانید!
نکات تفسیری :
1-توحید و تقوا، سرلوحه‏ ى برنامه‏ ى انبیاست. «اعبدوا اللّه واتقّوه»
2- عبادت بدون تقوا کارساز نیست. «اعبدوا اللّه واتقّوه»
3- دستیابى به خیر، در گرو خداپرستى و تقواست. «اعبدوا اللّه واتقّوه ذلکم خیر»
4- کسانى که به جاى توحید و تقوا به سراغ غیر خدا و فساد مى‏ روند، در حقیقت جاهلند. (عالم بى تقوا، جاهل است.) «ذلکم خیرٌ لکم ان کنتم تعلمون»
5- با علم و پیشرفت آن، مى ‏توان به مصالح تعبّد و تقوا دست یافت. «ذلکم خیرٌ لکم ان کنتم تعلمون»

تلاوت صفحه128 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 15  از سوره مبارکه عنکبوت
فَأَنجَیْنَاهُ وَ أَصْحَابَ السَّفِینَةِ وَ جَعَلْنَاهَا ءَایَةً لِّلْعَالَمِینَ
ما او و سرنشینان کشتی را رهایی بخشیدیم، و آن را آیتی برای جهانیان قرار دادیم!
نکات تفسیری :
1- پیامبران و پیروان آنها، از قهر الهى در امانند. «فانجیناه واصحاب السفینة»
2- طول عمر نوح، ساختن کشتى و زیر آب رفتن همه‏ ى زمین، به امر خداوند بوده است. «ارسلنا... الف سنة... فانجیناه و اصحاب السّفینة»
3- یارى الهى به معناى ترک کوشش و تلاش نیست. حضرت نوح و یاران او کشتى را ساختند. «السّفینة»
4- بعضى از افراد و حوادث، فوق زمان و مکانند. «آیة للعالمین»

تلاوت صفحه127 :
 

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 14  از سوره مبارکه عنکبوت
وَ لَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلىَ‏ قَوْمِهِ فَلَبِثَ فِیهِمْ أَلْفَ سَنَةٍ إِلَّا خَمْسِینَ عَامًا فَأَخَذَهُمُ الطُّوفَانُ وَ هُمْ ظَلِمُونَ
و ما نوح را بسوی قومش فرستادیم; و او را در میان آنان هزار سال مگر پنجاه سال، درنگ کرد; اما سرانجام طوفان و سیلاب آنان را فراگرفت در حالی که ظالم بودند.
نکات تفسیری :
1- قرآن، با بیان عمر طولانى انسان، آن را محال نمى‏ داند. «الف سنة…»
2- اگر قابلیّت و آمادگى پذیرش نباشد، هزار سال تبلیغ هم اثرى ندارد. «الف سنة الاّ خمسین عاما»
3- در تربیت و تبلیغ، صبر و پایدارى لازم است. «الف سنة الاّخمسین عاماً» این آیه پایدارى نوح‏ علیه السلام و سرسختى‏ مردم را نشان دهد.
4-آمار را دقیق نقل کنیم. «الف سنة الاّ خمسین عاماً»
5- بى‏ توجّهى به پیام انبیاء، ظلم است و ظلم، کلید قهر الهى است. «فاخذهم الطّوفان و هم ظالمون»

تلاوت صفحه126 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 20  از سوره مبارکه فرقان
وَ مَا أَرْسَلْنَا قَبْلَکَ مِنَ الْمُرْسَلِینَ إِلَّا إِنَّهُمْ لَیَأْکلُوُنَ الطَّعَامَ وَ یَمْشُونَ فىِ الْأَسْوَاقِ وَ جَعَلْنَا بَعْضَکُمْ لِبَعْضٍ فِتْنَةً أَ تَصْبرِوُنَ وَ کَانَ رَبُّکَ بَصِیرًا
ما هیچ یک از رسولان را پیش از تو نفرستادیم مگر اینکه غذا می‏ خوردند و در بازارها راه می‏ رفتند; و بعضی از شما را وسیله امتحان بعضی دیگر قراردادیم، آیا صبر و شکیبایی می‏ کنید (و از عهده امتحان برمی‏ آیید)؟! و پروردگار تو همواره بصیر و بینا بوده است.
نکات تفسیری :
1- آشنایى با تاریخ، هم بهانه‏ جویان را خلع سلاح مى‏ کند و هم مایه ‏ى تسلى پیامبر اکرم است. «و ماارسلنا قبلک... انهم لیأکلون الطعام»
2- مربّى باید با مردم حشر و نشر داشته باشد. «یمشون فى‏ الاسواق»
3- یکى از وسایل آزمایش مردم، خود مردم‏ اند. «جعلنا بعضکم لبعض فتنة» گاهى کسى ثروتمند است تا معلوم شود شکر مى‏ کند یا طغیان . و کسى فقیر است تا آزمایش شود که آیا صبر مى‏ کند یا بر ثروتمند حسد مى ‏ورزد.
4-کلید موفّقیّت در آزمایش‏هاى الهى صبر است. «فتنة أتصبرون»
5-در آزمایش‏هاى الهى، مسأله ‏اى براى خداوند کشف نمى‏ شود، زیرا او به همه چیز آگاه است. «و کان ربّک بصیرا» (آزمایش‏هاى او براى شکوفا شدن خصلت‏هاى درونى انسان است، زیرا کیفر و پاداش بر اساس بروز و ظهور خصلت‏ها است.)

تلاوت صفحه 125:

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 5  از سوره مبارکه فرقان
وَ قَالُواْ أَسَطِیرُ الْأَوَّلِینَ اکْتَتَبَهَا فَهِىَ تُمْلىَ‏ عَلَیْهِ بُکْرَةً وَ أَصِیلًا
و گفتند: «این همان افسانه ‏های پیشینیان است که وی آن را رونویس کرده، و هر صبح و شام بر او املا می‏ شود.»
تفسیر : 1- در بیان مطالب مخالفان، امانت را مراعات کنید. «قالوا اساطیر الاوّلین»
2- به یاوه‏ گویان پاسخ دهید. «قل»

تلاوت صفحه 124:

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 5  از سوره مبارکه مومنون
وَ الَّذِینَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ
و آنها که دامان خود را (از آلوده‏ شدن به بی‏عفتی) حفظ می‏ کنند.
تفسیر : 1-حیا شرط ایمان است. (لفروجهم حافظون) (آلودگى‏ جنسى‏ نشانه ى ضعف ایمان است)
2- شهوت، طغیانگر است و به کنترل و حفاظت نیاز دارد. (حافظون)

تلاوت صفحه 123:

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 19  از سوره مبارکه فرقان
فَقَدْ کَذَّبُوکُم بِمَا تَقُولُونَ فَمَا تَسْتَطِیعُونَ صَرْفًا وَ لَا نَصْرًا وَ مَن یَظْلِم مِّنکُمْ نُذِقْهُ عَذَابًا کَبِیرًا
(خداوند به آنان می‏ گوید: ببینید) این معبودان، شما را در آنچه می‏ گویید تکذیب کردند! اکنون نمی‏ توانید عذاب الهی را برطرف بسازید، یا از کسی یاری بطلبید! و هر کس از شما ستم کند، عذاب شدیدی به او می‏ چشانیم!
نکات تفسیری : 1- معبودهاى خیالى و بت‏ها، نه تنها یار شما نیستند، بلکه کار شما را نیز تخطئه و تکذیب مى‏ کنند. «فقد کذّبوکم»
2- انسان مشرک در قیامت از هیچ حمایتى برخوردار نیست و از هر اقدامى براى نجات خود عاجز است. «فما تستطیعون صَرفاً و لانَصرا»
3- مشرک، ظالم است. (جمله‏ ى «وَ مَن یظلم» در فضاى «ومن یشرک» قرار دارد)

تلاوت صفحه 122:

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 18  از سوره مبارکه فرقان
قَالُواْ سُبْحَانَکَ مَا کاَنَ یَنبَغِى لَنَا أَن نَّتَّخِذَ مِن دُونِکَ مِنْ أَوْلِیَاءَ وَ لَاکِن مَّتَّعْتَهُمْ وَ ءَابَاءَهُمْ حَتىَ‏ نَسُواْ الذِّکْرَ وَ کاَنُواْ قَوْمَا بُورًا
(در پاسخ) می ‏گویند: «منزهی تو! برای ما شایسته نبود که غیر از تو اولیایی برگزینیم، ولی آنان و پدرانشان را از نعمتها برخوردار نمودی تا اینکه (به جای شکر نعمت) یاد تو را فراموش کردند و تباه و هلاک شدند.»
نکات تفسیری : 1- هر کجا سخنى از شرک به میان آمد، تسبیح وتنزیه خدا لازم است. «سبحانک»
2- خداوند نعمت‏هاى خود را حتّى از منحرفان دریغ نمى ‏دارد. «لکن متّعتهم»
3-خطر مال در جایى است که سبب فراموشى خدا شود، نه این که مال مطلقاً بد و خطرناک باشد. «متّعتهم... حتّى نسوا»
4- در خانواده‏ هایى که چند نسل آنها مرفّه بوده ‏اند، زمینه‏ ى فراموشى از خدا و قیامت، بیشتر است. «و آبائهم»
5-به مال و جلوه‏ گرى‏ هاى مرفّهین نگاه نکنید، همه‏ ى آنان تباه شدنى هستند. «کانوا قوماً بورا»