قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 116 از سوره مبارکه مومنون
فَتَعَلىَ اللَّهُ الْمَلِکُ الْحَقُّ لَا إِلَاهَ إِلَّا هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْکَرِیمِ
پس برتر است خداوندی که فرمانروای حق است (از اینکه شما را بی هدف آفریده باشد)! معبودی جز او نیست; و او پروردگار عرش کریم است! نکات تفسیری:
1- خداوند، کار عبث و بیهوده نمى کند. «فتعالى اللّه»
2- حکومت حقّ، از آن خداست. «الملک الحقّ»
3- هستى، تحت تربیت و مدیریّت الهى است. «ربّ العرش» و در جاى دیگر مى خوانیم: «ربّ الناس»، «ربّ العالمین» و «ربّ کلّ شىء»
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 115 از سوره مبارکه مومنون
أَ فَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاکُمْ عَبَثًا وَ أَنَّکُمْ إِلَیْنَا لَا تُرْجَعُونَ
آیا گمان کردید شما را بیهوده آفریده ایم، و بسوی ما باز نمی گردید؟ نکات تفسیری:
1- آفرینش انسان، هدفدار است. «أفحسبتم انّما خلقناکم عبثا»
2- همه ى محاسبات انسان، واقع بینانه نیست. «أفحَسِبتم»
3- در کار خداوند عبث و بیهودگى راه ندارد. «أفحَسِبتم... عَبَثا»
4- زندگى دنیا بدون آخرت، بیهوده ولغو است. «عَبَثا»
5- انسان مسئول و متعهّد است. (باید خود را براى پاسخ گویى در قیامت آماده کنیم). «أفحسبتم ... لا ترجعون»
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 113 از سوره مبارکه مومنون
قَالُواْ لَبِثْنَا یَوْمًا أَوْ بَعْضَ یَوْمٍ فَسْئلِ الْعَادِّینَ
(در پاسخ) می گویند(کافران): «تنها به اندازه یک روز(دردنیا)، یا قسمتی از یک روز! از آنها که می توانند بشمارند بپرس!» نکات تفسیری:
1- حسرت بزرگ آن است که انسان براى لذّت و راحتى چند روزه، دوزخ و عذاب همیشگى را خریدارى کند. «لبثنا یوماً»
2- به مهلت روزگار مغرور نشوید، که مدّتى بسیار اندک است. «یَوماً اوبعض یوم»
3- همه ى عمر دنیا نسبت به ابدیّت اندک است. «یوماً او بَعض یوم»
4-برخى از فرشتگان، مأمور شمارش و آمار ایّام هستند. «فسئل العادّین»
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 110 از سوره مبارکه مومنون
فَاتخَّذْتُمُوهُمْ سِخْرِیًّا حَتىَّ أَنسَوْکُمْ ذِکْرِى وَ کُنتُم مِّنْهُمْ تَضْحَکُونَ
اما شما آنها را به باد مسخره گرفتید تا شما را از یاد من غافل کردند; و شما به آنان می خندیدید! نکات تفسیری:
1-کیفر توهین کردن، توهین شدن است. (خداوند از مؤمنین حمایت مى کند و اهانت به آنان را پاسخ مى دهد) «فاتّخذتموهم سخریّا - اخسئوا فیها»
2- بى اعتنایى به مراسم دعا ونیایش بندگان خدا، بى اعتنایى خدا را به دنبال دارد. «سخریّا - ولا تکلّمون»
3- مؤمنین همواره در معرض تمسخر کفّار هستند. «و کنتم منهم تضحکون»
4- کیفر مسخره کردن مؤمنان، فراموش کردن یاد خداست. «انسوکم ذکرى»
5- خنده ى تحقیرآمیز از گناهان کبیره است[هر گناهى که وعده عذاب را بدنبال داشته باشد، از گناهان کبیره است و چون براى خنده تحقیرآمیز به مؤمنین دوزخ مطرح است، پس گناه کبیره است] «و کنتم منهم تضحکون» (حساب خنده هاى معمولى از خنده هاى مستکبرانه جداست)
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 109 از سوره مبارکه مومنون
إِنَّهُ کاَنَ فَرِیقٌ مِّنْ عِبَادِى یَقُولُونَ رَبَّنَا ءَامَنَّا فَاغْفِرْ لَنَا وَ ارْحمَنَا وَ أَنتَ خَیْرُ الرَّاحِمِینَ
(فراموش کردهاید) گروهی از بندگانم می گفتند: پروردگارا! ما ایمان آوردیم; ما را ببخش و بر ما رحم کن; و تو بهترین رحم کنندگانی! نکات تفسیری:
1-خداوند، زخم زبان منحرفین به مؤمنین را بى پاسخ نمى گذارد. «انّهکان...»
2- دعا به درگاه خداوند در دنیا مفید است، «کان فریق من عبادى یقولون ربّنا...» ولى دعا و التماس در قیامت مفید نیست. «ربّنا اخرجنا... قال اخسئوا»
3- بندگان خداوند همواره از کاستى هاى خود بیمناک بوده و استغفار مى کنند. «کان... یقولون ربّنا...»
4- ایمان مقدّمه ى مغفرت و مغفرت، مقدّمه ى دریافت رحمت الهى است. «آمنّا فاغفرلنا وارحمنا»
5- از آداب دعا، تجلیل از خداوند است. «و انت خیرالرّاحمین»
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 105 از سوره مبارکه مومنون
أَ لَمْ تَکُنْ ءَایَاتىِ تُتْلىَ عَلَیْکمُْ فَکُنتُم بهِا تُکَذِّبُونَ
(به آنها گفته میشود:) آیا آیات من بر شما خوانده نمی شد، پس آن را تکذیب می کردید؟! نکات تفسیری:
1- عذاب خداوند بعد از اتمام حجّت است. «تَلفح وجوههم... ألمتکن آیاتى تُتلى»
2- اصرار بر تکذیب، اساسى ترین رمز رفتن به دوزخ است. «فکنتم بها تکذّبون»
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 108 از سوره مبارکه مومنون
قَالَ اخْسَئُوا فِیهَا وَ لاَ تُکَلِّمُونِ
(خداوند) می گوید: «دور شوید در دوزخ، و با من سخن مگویید! نکات تفسیری:
1-خداوند در قیامت با کوبنده ترین کلمات، با کفّار سخن مى گوید. «اخسئوا فیها و لاتکلّمون»
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 106 از سوره مبارکه مومنون
قَالُواْ رَبَّنَا غَلَبَتْ عَلَیْنَا شِقْوَتُنَا وَ کُنَّا قَوْمًا ضَالِّینَ
می گویند: «پروردگارا! بدبختی ما بر ما چیره شد، و ما قوم گمراهی بودیم! نکات تفسیری:
1- وجدانها در قیامت بیدار مى شوند و مجرمان به گناهان خود ذلیلانه اعتراف مى کنند. «غَلَبت علینا شِقوتنا»
2- دورى از راه انبیا، مایه ى شقاوت وبدبختى است. «آیاتى تُتلى، غَلَبت علینا شِقوتنا»
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 3 از سوره مبارکه مائده
الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دینَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتی وَ رَضیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دیناً فَمَنِ اضْطُرَّ فی مَخْمَصَةٍ غَیْرَ مُتَجانِفٍ لِإِثْمٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحیمٌ
امروز است که دین شما را تکمیل کردم، و نعمت خود بر شما تمام نمودم، و امروز است که دین اسلام را براى شما پسندیدم- و آنچه گفتیم حرام است در حال اختیار حرام است- اما اگر کسى در محلى که قحطى طعام است به مقدارى که از گرسنگى نمیرد نه زیادتر که به طرف گناه متمایل شود مى تواند بخورد، که خدا آمرزگار رحیم است. نکات تفسیری:
1-نقش غذا در سلامت جسم و روح، به حدّى است که در قرآن، بارها بر آن تأکید شده است. «حُرّمت علیکم...»
2-در نظام توحیدى، ذبح حیوان هم باید رنگ الهى داشته باشد، وگرنه حرام مى شود. «و ما اُهل لغیراللّه به»
3- کفّار، از دینِ کامل مى ترسند، نه دینى که رهبرش تسلیم، جهادش تعطیل، منابعش تاراج و مردمش متفرّق باشند. «الیوم یئس... الیوم أکملت لکم دینکم»
4- نصب على علیه السلام به امامت، اتمام نعمت است، «اتممت علیکم نعمتى» و رها کردن ولایت او کفران نعمت و ناسپاسى نعمت، عواقب سوئى دارد(نحل/112) «فکفرت بأنعم اللّه فأذاقها اللّه لباس الجوع والخوف بما کانوا یصنعون»
5- اسلام بى رهبر، مورد رضاى خدا نیست. «الیوم رضیتُ لکم الاسلام»
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 104 از سوره مبارکه مومنون
تَلْفَحُ وُجُوهَهُمُ النَّارُ وَ هُمْ فِیهَا کَالِحُونَ
شعله های سوزان آتش همچون شمشیر به صورتهایشان نواخته می شود; و در دوزخ چهره ای عبوس دارند. نکات تفسیری:
1- آتش هر لحظه و پیوسته صورتهاى دوزخیان را مى سوزاند. («تَلفَح» فعل مضارع و رمز استمرار است)
2- کفّار در دوزخ، هم عذاب جسمى دارند، «تَلفَح وجوههم» و هم توبیخ و عذاب روحى. «ألم تکن...»
3- تغییر صورت توسّط آتش، مایه ى تحقیر گنهکاران مى گردد. «کالِحون»