قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 25 از سوره مبارکه فرقان
وَ یَوْمَ تَشَقَّقُ السَّمَاءُ بِالْغَمَامِ وَ نُزِّلَ المَلَئکَةُ تَنزِیلاً
و (بخاطر آور) روزی را که آسمان با ابرها شکافته می شود، و فرشتگان نازل می گردند. نکات تفسیری :
1-آسمان در ابتدا دود بوده، «ثمّ استوى الى السماء و هى دخان[ فصلت/11] و در آینده نیز متلاشى خواهد شد. «تشقّق السماء»
2- جایگاه فرشتگان، آسمانهاست. «نزّل الملائکة»
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 19 از سوره مبارکه عنکبوت
أَ وَ لَمْ یَرَوْاْ کَیْفَ یُبْدِئُ اللَّهُ الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ إِنَّ ذَالِکَ عَلىَ اللَّهِ یَسِیرٌ
آیا آنان ندیدند چگونه خداوند آفرینش را آغاز می کند، سپس بازمی گرداند؟! این کار برای خدا آسان است! نکات تفسیری :
1- با طرح سؤال، فطرت غافلان را بیدار کنیم. «أولم یروا...»
2 - اسلام دین اندیشه است و از همه ى مردم براى اندیشیدن دعوت کرده است. «أولم یروا...»
3- آفرینش، حادث و ناپایدار است و سرانجام به سوى خداوند برمى گردند. «یبدىء اللّه الخلق ثمّ یعیده»
4- اعتقاد به مبدأ، سبب اعتقاد به معاد و بى خبرى از قدرت خداوند، مایه ى انکار معاد است. «یبدىء اللّه الخلق ثمّ یعیده»
5- آفریدن، میراندن و دوباره زنده کردن، کار دائمى خداوند است. «یبدىء اللّه الخلق ثمّ یعیده» (فعل مضارع، نشانه ى استمرار و دوام است.)
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 24 از سوره مبارکه فرقان
أَصْحَابُ الْجَنَّةِ یَوْمَئذٍ خَیرٌ مُّسْتَقَرًّا وَ أَحْسَنُ مَقِیلًا
بهشتیان در آن روز قرارگاهشان از همه بهتر، و استراحتگاهشان نیکوتر است! نکته تفسیری :
1- تشویق و بشارت، در کنار هشدار و انذار ضرورى است. «هباء منثورا - خیر مستقر و احسن مقیلا»
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 23 از سوره مبارکه فرقان
وَ قَدِمْنَا إِلىَ مَا عَمِلُواْ مِنْ عَمَلٍ فَجَعَلْنَهُ هَبَاءً مَّنثُورًا
و ما(ملائکه) به سراغ اعمالی که انجام داده اند می رویم، و همه را همچون ذرات غبار پراکنده در هوا قرار می دهیم! نکات تفسیری :
1- در قیامت، اعمال انسان تجسّم مى یابد. «ما عملوا من عمل فجعلناه هباء ...»
2- تباه شدن عمل در برابر چشم انسان، از حسرتهاى او در قیامت است. «هباء» پس به کارها وتلاش هاى خود اطمینان نکنیم، شاید بدعاقبت شویم و اعمالمان بى اثر باشد.
3- روح کار، انگبزه و نیّت کسى است که آن را انجام مى دهد وگرنه عمل منهاى عقیده و اخلاص، بى نتیجه و پوچ است. «هباء منثورا»
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 5 از سوره مبارکه قصص
وَ نُریدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثینَ
ما در برابر او خواستیم بر آنان که در زمین ضعیف شمرده شدند منت نهاده ایشان را پیشوایان خلق کنیم و وارث دیگران قرار دهیم نکات تفسیری :
1- حکومت جهانى مستضعفان و حمایت از مظلومان تاریخ، اراده وخواست الهى است. «نُرید»
2- در حکومت خودکامه طاغوتى، نیروهاى کارآمد به ضعف کشانده مى شوند. «استضعفوا»
3- آینده از آنِ مستضعفان است. «نجعلهم ائمّة...»
4- امامت، همچون بعثت، نعمت ویژهاى است که خداوند بر مردم منّت مى نهد. در مورد بعثت پیامبر مى فرماید: «لقد منّ اللّه على المؤمنین اذ بعث فیهم رسولاً»(آل عمران/164) در اینجا مى فرماید: «نمنّ... نجعلهم ائمّة»
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 30 از سوره مبارکه مومنون
إِنَّ فىِ ذَالِکَ لاَیَاتٍ وَ إِن کُنَّا لَمُبْتَلِینَ
(آری،) در این ماجرا (برای صاحبان عقل و اندیشه) آیات و نشانه هایی است; و ما مسلماً همگان را آزمایش می کنیم! نکات تفسیری :
1- مطالب تاریخى قرآن، آیه ى هدایت و مایه ى رشد است. (نه سرگرمى وخاطره) (لآیات)
2- سنّت خداوند، بر آزمایش مردم در هر حال است، و ماجراى نوح نیز یکى ازنمونه هاى آزمایش الهى است. (مبتلین)
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 29 از سوره مبارکه مومنون
وَ قُل رَّبِّ أَنزِلْنىِ مُنزَلًا مُّبَارَکاً وَ أَنتَ خَیرُ الْمُنزِلِینَ
و بگو: «پروردگارا! ما را در منزلگاهی پربرکت فرود آر، و تو بهترین فرودآورندگانی!» نکات تفسیری :
1- ابتدا خداوند را بر نعمت هاى گذشته شکر کنیم، سپس از او نعمت جدیدى بخواهیم. (الحمدلله الّذی- ربّ اَنزلنی)
2- در دعا و مناجات، خداوند را با آن نامى بخوانیم که با نیازمان تناسب داشته باشد. (اَنزلنى – خیرالمنزلین)
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 28 از سوره مبارکه مومنون
فَإِذَا اسْتَوَیْتَ أَنتَ وَ مَن مَّعَکَ عَلىَ الْفُلْکِ فَقُلِ الحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِى نجَّئنَا مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ
و هنگامی که تو و همه کسانی که با تو هستند بر کشتی سوار شدید، بگو: «ستایش برای خدایی است که ما را از قوم ستمگر نجات بخشید!» نکات تفسیری :
1- دورى از ستمگران و نجات از سلطه ى آنان، یکى از نعمت هاى الهى است.(الحمدلله الّذى نجّانا)
2- براى هر نعمتى شکرى لازم است. (الحمدلله الّذى نجّانا)
3- بهترین صیغه ى شکر، کلمه مبارکه ى (الحمدلله) است.
4- به خاطر نابودى و هلاکت دیگران خدا را شکر نکنید، بلکه براى نجات خود شکر کنید. (نجّانا) نفرمود: «اهلکهم»
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 27 از سوره مبارکه مومنون
فَأَوْحَیْنَا إِلَیْهِ أَنِ اصْنَعِ الْفُلْکَ بِأَعْیُنِنَا وَ وَحْیِنَا فَإِذَا جَاءَ أَمْرُنَا وَ فَارَ التَّنُّورُ فَاسْلُکْ فِیهَا مِن کُلٍّ زَوْجَینِْ اثْنَینِْ وَ أَهْلَکَ إِلَّا مَن سَبَقَ عَلَیْهِ الْقَوْلُ مِنْهُمْ وَ لَا تخُاطِبْنىِ فىِ الَّذِینَ ظَلَمُواْ إِنَّهُم مُّغْرَقُونَ
ما به نوح وحی کردیم که: «کشتی را در حضور ما، و مطابق وحی ما بساز. و هنگامی که فرمان ما (برای غرق آنان) فرا رسد، و آب از تنور بجوشد (که نشانه فرا رسیدن طوفان است)، از هر یک از انواع حیوانات یک جفت در کشتی سوار کن; و همچنین خانوادهات را، مگر آنانی که قبلا وعده هلاکشان داده شده ( همسر و فرزند کافرت); و دیگر درباره ستمگران با من سخن مگو، که آنان همگی هلاک خواهند شد. نکات تفسیری :
1- صنعت، یک الهام الهى است. (اوحینا اَن اِصنع)
2- تقاضاى نصرت الهی، با تلاش انسان منافاتى ندارد. (اِصنَع الفُلک) انبیا در کنار دعاهاى خود کار هم مى کردند.
3- اگر در تمام کارها مطابق وحى عمل کنیم، موفّق مىشویم. (اِصنَع الفلک باعیننا و وحینا)
4- حتّى همسر و فرزند پیامبر هم اگر نااهل باشند، مورد قهر الهى قرار مى گیرند. (الاّ من سبق علیه القول)
5- شفاعت، همه جا کارساز نیست. (ولاتخاطبنی) شفاعت انبیا با اذن الهى است.
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 21 از سوره مبارکه فرقان
وَ قَالَ الَّذِینَ لَا یَرْجُونَ لِقَاءَنَا لَوْ لَا أُنزِلَ عَلَیْنَا الْمَلَئکَةُ أَوْ نَرَى رَبَّنَا لَقَدِ اسْتَکْبَرُواْ فىِ أَنفُسِهِمْ وَ عَتَوْ عُتُوًّا کَبِیرًا
و کسانی که امیدی به دیدار ما ندارند (و رستاخیز را انکار می کنند) گفتند: «چرا فرشتگان بر ما نازل نشدند و یا پروردگارمان را با چشم خود نمی بینیم؟!» آنها درباره خود تکبر ورزیدند و طغیان بزرگی کردند! نکات تفسیری :
1- حتّى امید به قیامت، براى سازندگى انسان و اطاعت از خداوند کافى است. «لایرجون...»
2- روز قیامت، روز ملاقات الطاف یا قهر الهى است. (تا مردم کدام یک را براى خود فراهم کرده باشند). «لقائنا»
3- کفّار، فرشتگان را باور داشتند. «لولا انزل علینا الملائکة»
4 - مادّیگرایان، همه چیز را مادّى مى پندارند و به دنبال دیدن خداوند با چشم سر هستند. «نرى ربّنا»
5- سرچشمه ى طغیان و استکبار انسان، بلند پروازى هاى درونى اوست. «استکبروا فى انفسهم» (از کوزه همان برون تراود که در اوست.)