تلاوت صفحه 594 :

آیه شماره 23  از سوره مبارکه احزاب
 مِنَ الْمُؤْمِنینَ رِجالٌ صَدَقُوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَیْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضى‏ نَحْبَهُ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَنْتَظِرُ وَ ما بَدَّلُوا تَبْدیلاً
بعضى از مؤمنان مردانى هستند که بر هر چه با خدا عهد بستند وفا کردند، پس بعضى‏شان از دنیا رفتند، و بعضى دیگر منتظرند و هیچ چیز را تبدیل نکردند
نکات تفسیری :

1- دفاع از حقّ تا مرز شهادت، نشانه‏ ى صداقت در ایمان است. «صدقوا ما عاهدوا اللّه»
2- تعهّد، لازم الاجرا و عمل به آن نشانه صداقت است. «صدقوا ما عاهدوا»
3 - بزرگداشت شهدا، پیام و درسى قرآنى است. «فمنهم من قضى نحبه»
4- انتظار شهادت نیز یک ارزش است. «و منهم من ینتظر» آمادگى براى لقاى خداوند، از صفات مؤمنان است.
5- باب شهادت باز است. «و منهم من ینتظر»
6 - شهادت برخى مؤمنان، عامل عقب نشینى یا دلسردى دیگر مؤمنان نمى‏ شود. (مؤمن با این‏که شهادت دوستان و عزیزان خود را مى‏ بیند، باز خود در انتظار شهادت است) «و منهم من ینتظر»
7- مؤمنان واقعى پایبند عهد و پیمان خود با خدا هستند و هیچ چیز حتّى شهادت دوستان و عزیزان، روحیه آنان را تغییر نمى‏دهد. «و ما بدّلوا تبدیلا»

تلاوت صفحه 593 :

آیه شماره 27  از سوره مبارکه مؤمنون
 فَأَوْحَیْنَا إِلَیْهِ أَنِ اصْنَعِ الْفُلْکَ بِأَعْیُنِنَا وَ وَحْیِنَا فَإِذَا جَاءَ أَمْرُنَا وَ فَارَ التَّنُّورُ فَاسْلُکْ فِیهَا مِن کُلٍ‏ّ زَوْجَینْ‏ِ اثْنَینْ‏ِ وَ أَهْلَکَ إِلَّا مَن سَبَقَ عَلَیْهِ الْقَوْلُ مِنْهُمْ وَ لَا تخَُاطِبْنىِ فىِ الَّذِینَ ظَلَمُواْ إِنهَُّم مُّغْرَقُونَ
ما به نوح وحی کردیم که: «کشتی را در حضور ما، و مطابق وحی ما بساز. و هنگامی که فرمان ما (برای غرق آنان) فرا رسد، و آب از تنور بجوشد (که نشانه فرا رسیدن طوفان است)، از هر یک از انواع حیوانات یک جفت در کشتی سوار کن; و همچنین خانواده‏ ات را، مگر آنانی که قبلا وعده هلاکشان داده شده ( همسر و فرزند کافرت); و دیگر درباره ستمگران با من سخن مگو، که آنان همگی هلاک خواهند شد.
نکات تفسیری :

1- تقاضاى نصرت الهى، با تلاش انسان منافاتى ندارد. «اِصنَع الفُلک» انبیا در کنار دعاهاى خود کار هم مى‏ کردند.
2 - حتّى همسر و فرزند پیامبر هم اگر نااهل باشند، مورد قهر الهى قرار مى‏ گیرند. «الاّ من سبق علیه القول»
3- شفاعت، همه‏ جا کارساز نیست. «ولاتخاطبنى» شفاعت انبیا با اذن الهى است.

تلاوت صفحه 592 :

آیه شماره 18  از سوره مبارکه عنکبوت
 وَ إِن تُکَذِّبُواْ فَقَدْ کَذَّبَ أُمَمٌ مِّن قَبْلِکُمْ وَ مَا عَلىَ الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلَاغُ الْمُبِینُ
اگر شما (مرا) تکذیب کنید (جای تعجب نیست)، امتهایی پیش از شما نیز (پیامبرانشان را) تکذیب کردند; وظیفه فرستاده (خدا) جز ابلاغ آشکار نیست‏».
نکات تفسیری :

1- همه‏ ى انبیا مخالفانى داشته‏ اند. پس از مخالفت دشمنان هراسى نداشته باشیم. «کذّب اممٌ ...»
2- حوادث تاریخى، مشابه و قابل تکرار است. «اُممٌ من قبلک»
3- آشنایى با تاریخ، براى انسان یک نوع تسلّى خاطر است. «کذّب اُممٌ من قبلک»
4- تکذیب مخالفان، نباید مانع تبلیغ شود. «و ما على الرسول ...»
5 - مردم، در انتخاب عقیده آزادند و پیامبر نمى‏ تواند آنان را مجبور کند. «و ان تکذبوا... ما على الرّسول الاّالبلاغ المبین»
من آنچه شرط بلاغ است با تو بگفتم‏          تو خواه از سخنم پند گیر و خواه ملال‏

تلاوت صفحه 591 :

آیه شماره 16  از سوره مبارکه عنکبوت
 وَ إِبْرَاهِیمَ إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ اعْبُدُواْ اللَّهَ وَ اتَّقُوهُ ذَالِکُمْ خَیرٌْ لَّکُمْ إِن کُنتُمْ تَعْلَمُونَ
ما ابراهیم را (نیز) فرستادیم، هنگامی که به قومش گفت: «خدا را پرستش کنید و از (عذاب) او بپرهیزید که این برای شما بهتر است اگر بدانید!
نکات تفسیری :

1- توحید و تقوا، سرلوحه‏ ى برنامه‏ ى انبیاست. «اعبدوا اللّه واتقّوه»
2- عبادت بدون تقوا کارساز نیست. «اعبدوا اللّه واتقّوه»
3- دستیابى به خیر، در گرو خداپرستى و تقواست. «اعبدوا اللّه واتقّوه ذلکم خیر»

تلاوت صفحه 590 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :

آیه شماره 14  از سوره مبارکه عنکبوت
 وَ لَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلىَ‏ قَوْمِهِ فَلَبِثَ فِیهِمْ أَلْفَ سَنَةٍ إِلَّا خَمْسِینَ عَامًا فَأَخَذَهُمُ الطُّوفَانُ وَ هُمْ ظَلِمُونَ
و ما نوح را بسوی قومش فرستادیم; و او را در میان آنان هزار سال مگر پنجاه سال، درنگ کرد; اما سرانجام طوفان و سیلاب آنان را فراگرفت در حالی که ظالم بودند.
نکات تفسیری :

1- قرآن، با بیان عمر طولانى انسان، آن را محال نمى‏ داند. «الف سنة ...»
2 - اگر قابلیّت و آمادگى پذیرش نباشد، هزار سال تبلیغ هم اثرى ندارد. «الف سنة الاّ خمسین عاما»
3- در تربیت و تبلیغ، صبر و پایدارى لازم است. «الف سنة الاّخمسین عاماً» این آیه پایدارى نوح‏ علیه السلام و سرسختى‏ مردم را نشان دهد.»
4 - بى‏ توجّهى به پیام انبیا، ظلم است و ظلم، کلید قهر الهى است. «فاخذهم الطّوفان و هم ظالمون»

تلاوت صفحه 589 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :

آیه شماره 20  از سوره مبارکه فرقان
 وَ مَا أَرْسَلْنَا قَبْلَکَ مِنَ الْمُرْسَلِینَ إِلَّا إِنَّهُمْ لَیَأْکلُُونَ الطَّعَامَ وَ یَمْشُونَ فىِ الْأَسْوَاقِ وَ جَعَلْنَا بَعْضَکُمْ لِبَعْضٍ فِتْنَةً أَ تَصْبرُِونَ وَ کَانَ رَبُّکَ بَصِیرًا
ما هیچ یک از رسولان را پیش از تو نفرستادیم مگر اینکه غذا می‏ خوردند و در بازارها راه می‏رفتند; و بعضی از شما را وسیله امتحان بعضی دیگر قراردادیم، آیا صبر و شکیبایی می‏ کنید (و از عهده امتحان برمی‏ آیید)؟! و پروردگار تو همواره بصیر و بینا بوده است.
نکات تفسیری :

1- تمام انبیا، زندگى مردمى داشتند. «لیأکلون الطعام و یمشون ...»
2- مربّى باید با مردم حشر و نشر داشته باشد. «یمشون فى‏الاسواق»
3- در آزمایش‏هاى الهى، مسأله‏ اى براى خداوند کشف نمى‏ شود، زیرا او به همه چیز آگاه است. «و کان ربّک بصیرا» (آزمایش ‏هاى او براى شکوفا شدن خصلت‏هاى درونى انسان است، زیرا کیفر و پاداش بر اساس بروز و ظهور خصلت‏ها است.)
4- علم به این که زیر نظر خداوند هستیم، عامل پیداش صبر است. «أتَصبرون و کان ربّک بصیرا»

تلاوت صفحه 588 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :

آیه شماره 32  از سوره مبارکه نور
 وَ أَنْکِحُوا الْأَیامى‏ مِنْکُمْ وَ الصَّالِحینَ مِنْ عِبادِکُمْ وَ إِمائِکُمْ إِنْ یَکُونُوا فُقَراءَ یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلیمٌ
مردان و زنان بى‏ همسر خود را همسر دهید، همچنین غلامان و کنیزان صالح و درستکارتان را؛ اگر فقیر و تنگدست باشند، خداوند از فضل خود آنان را بى‏ نیاز مى ‏سازد؛ خداوند گشایش ‏دهنده و آگاه است!
نکات تفسیری :

1- خانواده و جامعه، مسئول ازدواج افراد بى‏ همسر است. «و اَنکِحوا»
2- لازم نیست خواستگارى، از طرف خاصّى باشد، هر یک از طرفین ازدواج مى‏ توانند پیش قدم شوند. «و اَنکحوا»
3- تنها سفارش به ترک نگاه حرام، کافى نیست، براى ازدواج جوانان باید اقدام کرد. «یَغضّوا، یَغضُضن، انکحوا»
4 - در تأمین نیازهاى جنسى، فرقى میان انسان‏ها نیست. (زن، مرد، غلام و کنیز) «منکم، عبادکم، امائکم»
5- خداوند، تأمین زندگى عروس و داماد را وعده داده است و ازدواج، وسیله وسعت و برکت زندگى است. «یغنهم اللّه»

تلاوت صفحه 587 :

آیه شماره 37  از سوره مبارکه حج
 لَنْ یَنالَ اللَّهَ لُحُومُها وَ لا دِماؤُها وَ لکِنْ یَنالُهُ التَّقْوى‏ مِنْکُمْ کَذلِکَ سَخَّرَها لَکُمْ لِتُکَبِّرُوا اللَّهَ عَلى‏ ما هَداکُمْ وَ بَشِّرِ الْمُحْسِنینَ
نه گوشتها و نه خونهاى آنها، هرگز به خدا نمى‏ رسد. آنچه به او مى‏ رسد، تقوا و پرهیزگارى شماست. این گونه خداوند آنها را مسخّر شما ساخته، تا او را بخاطر آنکه شما را هدایت کرده است بزرگ بشمرید؛ و بشارت ده نیکوکاران را
نکات تفسیری :

1- خداوند به تکالیفى که انجام مى‏ دهیم، نیازى ندارد. «لن یَنالَ اللّه لُحومها»
2- در وراى مسائل ظاهرى دین، اهداف والاترى وجود دارد. (به ظاهر دستورات دینى بسنده نکنیم، داشتن اخلاص و روح تعبّد و تسلیم در برابر فرمان خداوند، باطن احکام الهى است). «و لکن یَنالُه التّقوى‏»
3- رابطه‏ ى انسان با خداوند از راه تقواست. «یَنالُه التّقوى‏ منکم»
4- خدا را به بزرگى یادکردن، یک نوع شکر الهى است. «لتکبّروا اللّه على ماهداکم»

تلاوت صفحه 586 :

آیه شماره 32  از سوره مبارکه حج
 ذلِکَ وَ مَنْ یُعَظِّمْ شَعائِرَ اللَّهِ فَإِنَّها مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ
این است (مناسک حج)! و هر کس شعائر الهى را بزرگ دارد، این کار نشانه تقواى دلهاست‏
نکات تفسیری :

تلاوت صفحه 585 :

آیه شماره 132  از سوره مبارکه طه
 وَ أْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلاةِ وَ اصْطَبِرْ عَلَیْها لا نَسْئَلُکَ رِزْقاً نَحْنُ نَرْزُقُکَ وَ الْعاقِبَةُ لِلتَّقْوى
خانواده خود را به نماز فرمان ده؛ و بر انجام آن شکیبا باش! از تو روزى نمى‏ خواهیم؛ (بلکه) ما به تو روزى مى‏ دهیم؛ و عاقبت نیک براى تقواست‏.
نکات تفسیری :

1- رهبر جامعه ‏ى اسلامى نباید از خانواده خود غافل باشد. «وامر اهلک بالصلوة»
2- مرد نسبت به سرنوشت فکرى و دینى خانواده خود مسئول است و تنها رعایت امور مادّى آنان کافى نیست. «وأمر اهلک»
3- موضوع نماز در خانواده داراى اهمیت خاصى است، باید والدین بر آن اصرار کنند.(164) «وأمر اهلک بالصلوة واصطبر علیها»
4- خداوند از عبادت ما سودى نمى ‏برد، ثمره‏ ى آن به خود ما باز مى‏ گردد. «لانسئلک رزقا»
5- سفارش به نیکى‏ ها باید جدّى و همراه بیان آثار باشد. «وامر اهلک... والعاقبة للتّقوى»
6- نماز، زمینه‏ ساز پاکدامنى و تقواست. «وأمر اهلک بالصلوة... والعاقبة للتقوى»
7- حسن عاقبت در سایه ‏ى تقواى الهى است، نه مادّیات. «والعاقبة للتقوى»