وجه پیوستگی آیات سوره مبارکه مرسلات :
سیاق اول: آیه ۱ تا ۶ سوگند است. آیه ۷ در جواب سوگند می فرماید:
«إنما توعدون لواقع» (آنچه وعده داده می شوید، حتما واقع می شود.) آیه ۸ تا ۱۵
مشخص می کند که یوم الفصل، زمان وقوع وعده های الهی و روز بیچارگی مکذبان این وعده
هاست.
علت جدایی سیاق دوم
از ماقبل: الف) آیه ۱۶ ارتباط ادبی با آیات قبل ندارد. ب) از ابتدای آیه ۱۶ سیر
مفهومی جدیدی در زمینه احتجاج بر حقانیت وعده های الهی آغاز شده است.
وجه پیوستگی آیات
سیاق دوم: اسلوب مشترک «ألم ….. ویل یومئذ للمکذبین» در سه دسته ۱۶ تا ۱۹، ۲۰ تا
۲۴ و ۲۵ تا ۲۸، عامل اتصال سیاقی این آیات است، سه دسته پیشگفته، هر یک به نحوی
احتجاج بر حقانیت وعده های الهی است.
علت جدایی سیاق سوم
از ماقبل: از ابتدای آیه ۲۹ سیر مفهومی جدیدی در بیان عاقبت مکذبان و متقیان آغاز
می شود.
وجه پیوستگی آیات
سیاق سوم: محتوای بخش عمده ای از این آیات (۲۹ تا ۴۰) بیان عاقبت مکذبان در یوم
الفصل و بخش کمی از آن نیز (آیه ۴۱ تا ۴۵) بیان عاقبت متقیان در آن روز است،
بنابراین وجه پیوستگی این آیات بیان عاقبت مکذبان و متقیان در یوم الفصل است.
علت جدایی سیاق
چهارم از ماقبل: الف) آیه ۴۶ با آیات قبل اتصال ادبی ندارد. ب) سیر بیان عاقبت
مجرمین و متقین در آیه ۴۵ پایان یافته و از ابتدای آیه ۴۶ سیر جدیدی خطاب به
مجرمان در دنیا آغاز شده است...
محتوا و محور های سوره نبأ
۱-
سوالی که در آغاز
سوره از حادثه بزرگ ( نباء
العظیم )
یعنی روز قیامت
مطرح شده است
.
۲- بیان نمونه هایی از مظاهر قدرت خداوند در آسمان و زمین و
زندگی انسانها و مواهب آن .
۳- بیان قسمتی از نشانه های آغاز رستاخیز .
۴- بیان گوشه ای از عذابهای دردناک طغیانگران .
۵- بیان قسمتی از نعمتها و موهبتهای شوق انگیز بهشتی را شرح می
دهد :
جهت هدایتی سوره مبارکه نازعات سیاق اول:
تأکید بر وقوع معاد، در پاسخ به کسانی که بیان قرآن را در خصوص ترس و سرافکندگی بعید شماران و سخت پنداران معاد به سخره گرفتند و به هشدار الهی توجهی نکردند.
سیاق دوم:
گرفتاری فرعون طغیانگر در دنیا و آخرت، عبرتی برای هرکس که خشیت پروردگار پیشه کند و بنای تزکّی از طغیان داشته باشد.
سیاق سوم:
نفی خودبرتربینی انسان، با برشماری مظاهر آفرینش و دعوت او به مقایسه خودش با جهان خلقت.
سیاق چهارم:
دوزخ، جایگاه طغیانگران و بهشت، مأوای خداترسان، آنان که دنیا را بر آخرت ترجیح میدهند و طغیان میکنند، به سوی جهنم میروند و آنان که نفس خود را از تمایل به پستی بازمیدارند و از مقام خدایشان خشیت دارند، به سوی بهشت رهسپارند.
سیاق پنجم:
خنثی سازی آخرین حربه منکران قیامت، با بیان جایگاه پیامبر6 به عنوان منذر قیامت و تأکید بر نزدیکی زمان برپایی قیامت.
محتواى سوره عبس را مىتوان در پنج موضوع خلاصه کرد:
1 . عذاب شدید خداوند نسبت به کسى که در برابر مرد نابیناى حقیقتجو برخورد مناسبى نداشت.
2 . ارزش و اهمیت قرآن مجید.
3 . کفران و ناسپاسى انسان در برابر نعمتهاى خداوند.
4 . بیان گوشهاى از نعمتهاى او در زمینه تغذیه انسان و حیوانات براى تحریک حس شکرگزارى بشر.
5 . اشاره به قسمتهاى تکان دهندهاى از حوادث قیامت و سرنوشت مؤمنان و کفار در آن روز بزرگ.
نامگذارى آن به «عبس» به تناسب نخستین آیه سوره است.
دریافت
حجم: 19.7 مگابایت
سیاق های سوره انفطار
آیه ۱ تا ۵ – آگاهی انسان از دستاوردهای خویش در هنگامه ی قیامت .
نظام منسجم و به هم پیوسته عالم ، از هم خواهد گسیخت و قیامت برپاگشته ، انسان از تمام دستاوردهای خود آگاه خواهد شد .
آیه ۶ تا ۱۲- بازداری انسان از فریفته شدن به پروردگار ، بر اثر تکذیب جزا
شما جزا را دروغ می پندارید و به همین دلیل غیر خدا در چشمتان جلوه می کند و از خدا غافل می شوید . بدانید که انسان و تمام افکار و علایق و اعمالش حفظ می گردد و جزا حق است ، پس مبادا به پروردگار کریمتان فریفته ( مغرور ) شوید .
آیه ۱۳ تا ۱۹- انذار فاجران از عذاب بی چون و چرا در روز جزا
در آن روز از دست هیچکس کاری برای انسان ساخته نیست و فرمان مطلق از آن خداست .
دریافت
حجم: 18.9 مگابایت
جهت هدایتی سوره مبارکه انفطار سیاق اول:
نظام منسجم و به هم پیوسته عالم، از هم خواهد گسیخت و قیامت برپا گشته، انسان از تمام دستاوردهای خود آگاه خواهد شد.
سیاق دوم:
شما جزا را دورغ میپندارید و به همین دلیل غیر خدا در چشمتان جلوه میکند و از خدا غافل میشوید. بدانید که انسان و تمام افکار و علایق و اعمالش حفظ میگردد و جزا حق است؛ پس مبادا به پروردگار کریمتان فریفته شوید.
سیاق سوم:
در آن روز از دست هیچکس کاری برای انسان ساخته نیست و فرمان مطلق از آنِ خداست.
دریافت
حجم: 18.9 مگابایت
سوره مطففین سى و شش آیه دارد و در مکّه نازل شده است، گرچه بر اساس برخى روایات، آیات
اولیه آن مدنى است.
نام سوره،
برگرفته از آیه اول است و به معناى کم فروشان مى باشد.
این سوره با
هشدار به کم فروشان آغاز مى شود و ریشه آن را باور نداشتن روز قیامت برمى شمرد.
سرگذشت فاجران
گنهکار و متجاوز و برخورد آنان با آیات الهى، که بیانگر زنگار گرفتگى دلهاى
آنهاست، بخش دیگرى از آیات این سوره را تشکیل مى دهد.
البتّه بیان
نعمتهاى جاودان و شادى و سرور بهشتیان، نور امید را در دل مؤمنان روشن مى سازد و
آنان را در برابر نیش و نوشهاى مجرمان دلدارى مى دهد تا در اثر تحقیر و استهزاى
آنان اندوهگین نشوند.
.
در آیات ابتدائی سوره انشقاق می فرماید: ای انسان! تو در حالی ملاقات با خدا را انکار می کنی که:
هنگام انشقاق آسمان و امتداد زمین هیچ کاری نمی توانی بکنی.
هنگام دادن جزای اخروی تو آرزوی هلاکت می کنی و در آتش سوزان در می آئی.
نه می توانی جلوی انتقال کیهان به سمت ظلمت و نور را بگیری و نه جلوی انتقال انسان به مرحله مرگ و پیری.
پس چرا با این حال به ملاقات خدا ایمان نمی آوری و زندگی ات را به سمت این ملاقات تنظیم نمی کنی؟!!!
جهت هدایتی سوره مبارکه بروج:
مقابله شدید با کافران فتنه گر
برخی از راه تهدید به شکنجه و قتل، مؤمنان را در معرض ترک ایمان قرار می دهند و چون وحی الهی تهدیدشان می کند، تکذیبش می کنند تا رسول خدا را به موضع انفعال بکشانند و رفتار فتنه جویانه خویش را ادامه دهند. ایشان منتظر عذاب شدید و حتمی پروردگار باشند.
سوره مبارکه طارق :
می خواهند حقیقت بازگشتن پس از مرگ برای محاسبه و جزا را انکار کنند؛ به همین منظور به انکار مقدمه آن می پردازند و می گویند اگر قرار بر بازگرداندن مردگان و رسیدگی به امورشان است، باید همه مردگانِ بی شمار آدمیان با تمام افکار، گرایشها و اعمالشان حفظ شوند؛ در غیر این صورت، خبر معاد، خبر از امری غیر واقع خواهد بود؛ حال کیست که حفظ انسانها را ضمانت کند؟ اصلا مگر چنین امری ممکن است؟!
کافی است به نظام حفظ آسمان نظر کنند. آسمان با این عظمت، با اجرام نورانی حفظ می شود. آیا یادآوری سیستم حفظ آسمان برای تأکید بر حقیقت حفظ انسان، کافی نیست؟ آری، بیتردید بر هر انسانی حافظ و نگهبانی گمارده شده است تا او و عقاید و علایق و رفتارهایش را حفظ کند. حال که چنین است، آدمی خودش را با آسمان مقایسه کند و به مادّه اولیه خلق خویش نظر کند. حفظ آسمان دشوارتر است یا حفظ موجودی کوچک که از قطره آبی جهنده آفریده شده است؟ او باید بداند خدایی که این موجود را آفریده، توان حفظ کردن و بازگرداندن او را نیز دارد.
مکر می کنند و این حقیقت را جدّی نمی دانند. پاسخ خدا تأکیدی دوباره و خبر دادن از مکری دربرابر مکر ایشان است. مکر خدا فرصتی است که به آنان می دهد تا در خیال باطلشان غوطه ور شوند و با بدترین عذابها مواجه گردند.
حضرت فاطمه سلام الله علیها
فَرَضَ اللّهُ الإِیمانَ تَطهیراً مِنَ الشِّرکِ... وَالزَّکاةَ زِیادَةً فِی الرِّزقِ.
خداوند ایمان را پاک کننده از شرک... و زکات را افزاینده روزى ساخت.
کتاب من لا یحضره الفقیه : ج ٣