قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 10 از سوره مبارکه عنکبوت
وَ مِنَ النَّاسِ مَن یَقُولُ ءَامَنَّا بِاللَّهِ فَإِذَا أُوذِىَ فىِ اللَّهِ جَعَلَ فِتْنَةَ النَّاسِ کَعَذَابِ اللَّهِ وَ لَئنِ جَاءَ نَصْرٌ مِّن رَّبِّکَ لَیَقُولُنَّ إِنَّا کُنَّا مَعَکُمْ أَ وَ لَیْسَ اللَّهُ بِأَعْلَمَ بِمَا فىِ صُدُورِ الْعَالَمِینَ
و از مردم کسانی هستند که می گویند: «به خدا ایمان آورده ایم!» اما هنگامی که در راه خدا شکنجه و آزار می بینند، آزار مردم را همچون عذاب الهی می شمارند (و از آن سخت وحشت می کنند); ولی هنگامی که پیروزی از سوی پروردگارت (برای شما) بیاید، می گویند: «ما هم با شما بودیم (و در این پیروزی شریکیم)»!! آیا خداوند به آنچه در سینه های جهانیان است آگاهتر نیست؟! نکات تفسیری :1- اظهار ایمان برخى از مردم، زبانى است، نه قلبى. «و مِن الناس مَن یقول آمنّا»
2- گاهى ایمان، اذیّت و آزار مردم را بدنبال دارد که باید تحمّل کرد. «آمنّا - اوذى فى اللَّه»
3- مؤمن، مقاوم است. «ولنصبرنّ على ما اذیتمونا»(ابراهیم/2) ولى منافق، ناپایدار است. «فاذا اوذى ... جعل...»
4- ایمان واقعى در هنگام سختى ها روشن مى شود. «فاذا اوذى فى اللَّه» حضرت على علیه السلام مى فرماید: «فى تقلّب الاحوال علم جواهر الرّجال»(نهج البلاغه/حکمت 217) در فراز و نشیبها و حالات گوناگون، جوهره ى انسان آشکار مى شود.
5- منافق، فرصت طلب است و به هنگام پیروزى خود را مؤمن مى داند، و در گرفتن مزایا، اصرار مى ورزد. «لیقولنّ انّا کنّا معکم»
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 9 از سوره مبارکه عنکبوت
وَ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ لَنُدْخِلَنَّهُمْ فىِ الصَّالِحِینَ
و کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام دادند، آنها را در زمره صالحان وارد خواهیم کرد! نکات تفسیری : 1- ایمان از عمل جدا نیست. «آمنوا و عملوا»
2-صِرف کار نیک، انسان را در زمره ى نیکوکاران قرار نمى دهد. کار نیکى که از ایمان به خدا برخیزد ارزشمند است. «آمنوا... لندخلنّهم فى الصالحین»
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 55 از سوره مبارکه مائده
إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذینَ آمَنُوا الَّذینَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکِعُونَ
جز این نیست که ولى شما خداست و رسول او و آنان که ایمان آورده اند، همان ایمان آورندگانى که اقامه نماز و اداى زکات مى کنند در حالى که در رکوع نمازند نکات تفسیری : 1- معمولاً در قرآن نماز وزکات در کنار هم مطرح شده است، ولى در این آیه، هر دو به هم آمیخته اند. (دادن زکات در حال نماز) «الّذین یقیمون الصلوة و یؤتون الزکاة و هم راکعون»
2- کسانى که اهل نماز و زکات نیستند، حقّ ولایت بر مردم را ندارند. «انّما ولیّکم اللَّه...» («انّما»، نشانه ى انحصار ولایت در افراد خاصّ است)
3- هرگونه ولایت، حکومت و سرپرستى که از طریق خدا و رسول و امام نباشد، باطل است. «انّما ولیّکم اللَّه...» (کلمه «انّما» علامت حصر است)
4-ولایتها در طول یکدیگرند، نه در برابر یکدیگر. ولایت بر مسلمین، ابتدا از آنِ خداست، سپس پیامبر، آنگاه امام. «انّما ولیّکم اللَّه و رسوله و الّذین آمنوا...»
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 7 از سوره مبارکه عنکبوت
وَ الَّذِینَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ لَنُکَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَیِّاتِهِمْ وَ لَنَجْزِیَنَّهُمْ أَحْسَنَ الَّذِى کاَنُواْ یَعْمَلُونَ
و کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام دادند، گناهان آنان را می پوشانیم (و می بخشیم) و آنان را به بهترین اعمالی که انجام می دادند پاداش می دهیم. نکات تفسیری : 1- انسان براى دریافت پاداشهاى الهى، به ایمان و عمل صالح، هر دو نیازمند است. «آمنوا و عملوا الصّالحات»
2- مؤمنان از لغزش و گناه به دور نیستند. «و الّذین آمنوا... لنکفّرن عنهم سیئاتهم»
3- پاداش الهى، تنها عفو گناهان گذشته نیست، بلکه دریافت بهترین پاداش نیز هست. «لنکفّرن عنهم سیئاتهم و لنجزینّهم»
4- دریافت پاداش پس از پاک شدن از گناهان است. «لنکفّرن... لنجزینّهم»
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 30 از سوره مبارکه نحل
وَقِیلَ لِلَّذِینَ اتَّقَوْاْ مَاذَا أَنزَلَ رَبُّکُمْ قَالُواْ خَیْرًا لِّلَّذِینَ أَحْسَنُواْ فِی هَذِهِ الدُّنْیَا حَسَنَةٌ وَلَدَارُ الآخِرَةِ خَیْرٌ وَلَنِعْمَ دَارُ الْمُتَّقِینَ
و به کسانى که تقوا پیشه کردند گفته شود پروردگارتان چه نازل کرد مى گویند: خوبى براى کسانى که در این دنیا نیکى کردند [پاداش] نیکویى است و قطعاً سراى آخرت بهتر است و چه نیکوست سراى پرهیزگاران نکات تفسیری :1-قضاوت حق، نیاز به روح پاک و پرهیزکار دارد. «للّذین اتّقوا ... قالوا خیراً»
2- قرآن در یک کلمه معرّفى مى شود، (خیر، خوبى، مایه ى نیکى وسعادت. یک کلمه بجاى صد کلمه) «قالوا خیراً» دعوت قرآن، دعوت به خیر و نیکى است.
3- نیکوکاران، در هر دو جهان به نیکى مى رسند.«للّذین احسنوا فى هذه الدنیا حسنة ولدار الآخرة خیر»
4- پاداش الهى، متناسب با عمل انسان است. «للّذین احسنوا ...حسنة، للّذین اتّقوا... دار المتقین»
در این جلسه پس از پاسخ به سؤالات حاضرین پیرامون سح و جادو و چشم زخم ،به تفسیر آیه 45 سوره یس پرداختند :
خداوند به حال بندگان تأسّف می خورد که آمدن رسولان را تکذیب می کنند . و سپس به بیان موضعگیری مردم در برابر آیات الهی اعم از تکوینی و تشریعی را بیان می نماید و عکس العمل مردمی را که عناد دارند در برابر آیات الهی، در سه گروه بیان می کند:
1. دسته اول در برابر این آیات غفلت دارند و بی اعتنا می گذرند.
2. گروه دوم علاوه بر غفلت از آیات الهی اعراض کرده و لجبازانه به آیات الهی پشت می کنند.
3. گروه سوم عمل خود را توجیه می کنند و کردار خود را درست می انگارند.....
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 9 از سوره مبارکه مومنون
وَ الَّذِینَ هُمْ عَلىَ صَلَوَاتهِمْ یحُافِظُونَ
و آنها که بر نمازهایشان مواظبت می نمایند. نکات تفسیری : 1-در معرّفى سیماى مؤمنان، نماز هم در ابتدا مطرح شد: (فى صلوتهم خاشعون) وهم در پایان (على صلوتهم یحافظون) این تکرار وتأکید، نشان اهمیّت نماز است.
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 7 و 8 از سوره مبارکه مومنون
فَمَنِ ابْتَغَى وَرَاءَ ذَالِکَ فَأُوْلَئکَ هُمُ الْعَادُونَ * وَ الَّذِینَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ رَاعُونَ
و کسانی که غیر از این طریق را طلب کنند، تجاوزگرند! * و آنها که امانتها و عهد خود را رعایت میکنند; نکات تفسیری : 1- قانون شکنی، تجاوز به حدودى که خداوند تعیین نموده مى باشد. (العادون)
2- مؤمن، متعهّد است. (عهدهم راعون) خلف وعده، نشانه ى ضعف ایمان است.
3- مراعات عهد وپیمان لازم است، گرچه در عمل نتوانیم وفا کنیم. (راعون) نه «موفون»
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 21 از سوره مبارکه مومنون
وَ إِنَّ لَکمُْ فىِ الْأَنْعَامِ لَعِبرْةً نُّسْقِیکمُ مِّمَّا فىِ بُطُونهِا وَ لَکمُْ فِیهَا مَنَافِعُ کَثِیرَةٌ وَ مِنهْا تَأْکلُونَ
و برای شما در چهارپایان عبرتی است; از آنچه در درون آنهاست ( از شیر) شما را سیراب می کنیم; و برای شما در آنها منافع بسیاری است; و از گوشت آنها می خورید; نکات تفسیری : 1- چهارپایان براى انسان آفریده شده اند. (در آیه دوبار کلمه «لکم» آمده است)
2- حتّى حیوانات را ساده ننگریم. (لَعِبره) استخراج آهن از خاک نیاز به صدها کارشناس، متخصّص وابزار دارد، ولى خداوند شیر را از دل علف بیرون
مى کشد و با همین قدرت در قیامت انسان ها را از دل خاک بیرون خواهد کشید. (لَعِبرَه)
3- میوه ها و روغن گیاهی، بر غذاهاى حیوانى مقدّم است. اوّل نام (نَخیل، اَعناب، زَیتون) بعد فرمود: (نُسقیکم، تأکلون)
4 - شیر، گوشت و سواری، قسمتى از منافع حیوانات است. (لکم فیها منافعُ کثیره)
به راه افتادن کارخانجات لبنیات، چرم سازی، کنسروسازی، ریسندگی، بافندگى و ایجاد اشتغال و بهره دهى براى میلیون ها انسان، منافع جنبى حیوانات است.
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 6 از سوره مبارکه عنکبوت
وَ مَن جَاهَدَ فَإِنَّمَا یجُاهِدُ لِنَفْسِهِ إِنَّ اللَّهَ لَغَنىٌِّ عَنِ الْعَالَمِینَ
کسی که جهاد و تلاش کند، برای خود جهاد می کند; چرا که خداوند از همه جهانیان بی نیاز است. نکات تفسیری : 1-خداوند به تلاش ما نیاز ندارد. «و مَن جاهد فانّما یجاهد لنفسه»
من نکردم خلق تا سودى کنم بلکه تا بر بندگان جودى کنم
2- براى تشویق مردم به تلاشهاى مثبت، از گرایشهاى درونى و فطرى، همچون حبّ نفس استفاده کنیم. (انسان فطرتاً به دنبال سود و منافع خویش است) «و مَن جاهد فانّما یجاهد لنفسه»
3- بى نیازى خداوند، واقعى و حتمى است. (بر خلاف اظهار بى نیازى ما که در عین نیاز است.) «انّ اللَّه لغنىّ عن العالمین»
4- خداوند، هم از انسانها بى نیاز است و هم از فرشتگان و هم دیگر موجودات. «لَغنىّ عن العالَمین»