قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 44 ازسوره مبارکه فرقان
أَمْ تحَسَبُ أَنَّ أَکْثَرَهُمْ یَسْمَعُونَ أَوْ یَعْقِلُونَ إِنْهُمْ إِلَّا کاَلْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ سَبِیلاً
آیا گمان می بری بیشتر آنان می شنوند یا می فهمند؟! آنان فقط همچون چهارپایانند، بلکه گمراهترند! نکات تفسیری:
1- انسان براى هدایت خود باید به رهنمودهاى پیامبر درونى، (عقل) و پیامبر بیرونى گوش فرا دهد. «ام تحسب اَنّ اکثرهم یسمعون او یعقلون»
2- کفر و نپذیرفتن دعوت انبیا، بى خردى است.«ام تحسب انّ اکثرهم یسمعون او یعقلون»
3-انسان که خلیفه ى خدا مى باشد، با نادیده گرفتن فطرت خود از حیوان نیز پست تر مى شود. «اِنهم الاّ کالانعام بل هم اضلّ سبیلا»
قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 65 ازسوره مبارکه مومنون
لاَتَجْأَرُوا الْیَوْمَ إِنَّکُمْ مِنَّا لاَ تُنْصَرُونَ
(اما به آنها (کافران) گفته می شود:) امروز فریاد نکنید، زیرا از سوی ما یاری نخواهید شد!
1- روز قیامت، روز کیفر است نه التماس. (لاتَجئروا الیوم)
2- کسانى که با مال و امکانات خود، مردم را یارى نکردند، در قیامت یارى نمى شوند. (لا تنصرون)
قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 64 ازسوره مبارکه مومنون
حَتَّى إِذَا أَخَذْنَا مُتْرَفِیهِمْ بِالْعَذَابِ إِذَا هُمْ یَجْأَرُونَ
تا زمانی که متنعمان مغرور آنها را در چنگال عذاب گرفتار سازیم; در این هنگام، ناله های دردناک و استغاثه آمیز سر می دهند! نکات تفسیری:
1- براى گروه مرفّه و مغرور، جز عذاب الهی، وسیله ى دیگرى براى هشیارى نیست. (حتّى اذا...)
2-پایان ناز و نعمتهاى غافلانه، ناله هاى عاجزانه خواهد بود. (یَجئرون)
در پس هر خنده آخر گریه اى است مرد آخربین، مبارک بنده اى است
قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 63 ازسوره مبارکه مومنون
بَلْ قُلُوبُهُمْ فىِ غَمْرَةٍ مِّنْ هَاذَا وَ لَهُمْ أَعْمَالٌ مِّن دُونِ ذَالِکَ هُمْ لَهَا عَامِلُونَ
ولی دلهای آنها از این نامه اعمال (و روز حساب و آیات قرآن) در بی خبری فرو رفته; و اعمال (زشت) دیگری جز این دارند که پیوسته آن را انجام می دهند... نکات تفسیری:
1- ابتدا روح منحرف مى شود، سپس رفتار تغییر مى کند. (قلوبهم لهم اعمال)
2- بدتر از رفتار زشت، اصرار و تکرار آن است. (لهم اعمالهم لها عاملون)
3- انسان، ابتدا دست به کار خلاف مى زند، سپس کار خلاف براى او عادت مى شود و او را به خود جذب مى کند، یعنى در مسیر عمل و ارتکاب آن قرار مى گیرد و پس از ارتکاب گناه، اسیر آن مى شود. (لهم اعمالهم لها عاملون)
قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 62 ازسوره مبارکه مومنون
وَ لَا نُکَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا وَ لَدَیْنَا کِتَابٌ یَنطِقُ بِالْحَقِّ وَ هُمْ لَا یُظْلَمُونَ
وما هیچ کس را جز به اندازه تواناییش تکلیف نمی کنیم ; و نزد ما کتابی است که (تمام اعمال بندگان را ثبت کرده و) بحق سخن می گوید; و به آنان هیچ ستمی نمی شود. نکات تفسیری:
1- تکلیف همه ى انسانها یکسان نیست. هر کس به مقدار توانِ جسمی، فکرى و مالیش مکلّف است و خداوند تکلیف غنى را از فقیر نمى خواهد. (لانکلّف نفساً الاّ وسعها)
2- در جهان بینى الهی، هیچ کس گرفتار عقده و احساس حقارت نمى شود، چون بیش از توانش تکلیفى ندارد. (الاّ وسعها) (آرى هر کس توانى دارد و وظیفه ای، پس باید آرامش داشته باشیم)
3- نظام آفرینش، حساب و کتاب دارد. (و لَدَینا کتاب)
4- برخى از شرایط مدیریّت در این آیه ذکرشده است، از جمله :
الف : آشنایى به توانایى افراد و واگذارى کار به مقدار توان آنان.(وسعها)
ب : نظارت دقیق بر کار و وظایف آنان. (کتاب ینطق بالحقّ)
ج : عدالت در تنبیه یا تشویق آنان. (وهم لا یظلمون)
قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 61 ازسوره مبارکه مومنون
أُوْلَئکَ یُسَارِعُونَ فىِ الخَیرْاتِ وَ هُمْ لَهَا سَابِقُونَ
(آری) چنین کسانی در خیرات سرعت می کنند و از دیگران پیشی می گیرند (ومشمول عنایات ما هستند). نکات تفسیری:
1-ترس از خداوند و قیامت، سبب شتاب در کارهاى خیر است. (من خشیه ربّهم مشفقون ... اولئک ...)
2-نشانه ى ایمان واقعی، سرعت دائمى در کارهاى خیر است. «(یسارعون» فعل مضارع ، رمز استمرار است)
3-سرعت و سبقت در کار خیر، یک ارزش است. (یُسارعون فى الخیرات)
قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 60 ازسوره مبارکه مومنون
وَالَّذِینَ یُؤْتُونَ مَا ءَاتَواْ وَّ قُلُوبُهُمْ وَجِلَةٌ أَنَّهُمْ إِلىَ رَبِّهِمْ رَاجِعُونَ
وآنها که نهایت کوشش را در انجا مطاعات به خرج می دهند و با این حال، دلهایشان هراسناک است از این که سرانجام بسوی پروردگارشان باز می گردند، نکات تفسیری:
1-به انفاق خود مغرور نشویم. (یؤتون... و قلوبهم وجله)
2-ترس مؤمن از خداوند به خاطر حضور او در محضر پروردگار در روز قیامت است. (وَجله اَنّهم الى ربّهم راجعون)
قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 30 ازسوره مبارکه ابراهیم
وَ جَعَلُواْ لِلّهِ أَندَادًا لِّیُضِلُّواْ عَن سَبِیلِهِ قُلْ تَمَتَّعُواْ فَإِنَّ مَصِیرَکُمْ إِلَى النَّارِ
وبراى خدا مانندهایى قرار دادند تا [مردم را] از راه او گمراه کنند بگو برخوردار شوید که قطعا بازگشت شما به سوى آتش است نکات تفسیری:
1-از بدترین انواع کفران نعمت، شریک قرار دادن براى خدا و گمراه کردن مردم است. «وجعلوا للَّه انداداً لیضلّوا»
2- گاهى سرچشمه ى شرک، طاغوتها هستند. «وجعلوا للَّه انداداً لیضلّوا» و گاهى جاذبه ى بتها عامل انحرافند. «واجنُبنى و بنّى ان نعبد الاصنام ربّ ان هنّ اضللن کثیراً من النّاس»(61)
3- خداوند افرادى را به حال خود رها مى کند.«قل تمتّعوا»
4- کافران در دنیا کامیابند، ولى آخرت ندارند. «تمتعوا فانّ مصیرکم الى النّار»
5- هررفاهى نشانه ى مهر نیست، شاید وسیله و مقدّمه ى قهر الهى باشد. «تمتّعوا»
قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 57 و 58 ازسوره مبارکه مومنون
إنَّ الَّذِینَ هُم مِّنْ خَشْیَةِ رَبِّهِم مُّشْفِقُونَ * وَالَّذِینَ هُم بِایَاتِ رَبِّهِمْ یُؤْمِنُونَ
مسلما مومنان که از خوف پروردگارشان بیمناکند ،و آنان (مومنان) که به آیات پروردگارشان ایمان می آورند، نکات تفسیری:
1-ترس از روى آگاهى و توجّه به عظمت خداوند، مایه ى رشد است. (من خَشیه ربّهم مشفقون)
2- ایمان آوردن به هر قانونى که خداوند مى فرستد و دور شدن از انواع شرکها، وظیفه ى دائمى ماست. (کلمه ى «یؤمنون» و «لایشرکون» فعل مضارع و نشانه ى دوام و استمرار است)
قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 42 ازسوره مبارکه فرقان
إِن کَادَ لَیُضِلُّنَا عَنْ ءَالِهَتِنَا لَوْلَا أَن صَبَرْنَا عَلَیْهَا وَ سَوْفَ یَعْلَمُونَ حِینَ یَرَوْنَ الْعَذَابَ مَنْ أَضَلُّ سَبِیلاً
اگرما بر پرستش خدایانمان استقامت نمی کردیم، بیم آن می رفت که ما را گمراه سازد! اما هنگامی که عذاب الهی را ببینند، بزودی می فهمند چه کسی گمراه تر بوده است! نکات تفسیری:
1- مشرکین به تأثیر سخنان پیامبر اسلام اعتراف دارند. «لیضلّنا عن آلهتنا»
2- گاهى انسان چنان واژگون فکر مى کند که هدایت را گمراهى مى پندارد. «لیضلّنا عن آلهتنا»
3- کسانى که یک خداى باشعور را نپذیرند، چندین بت بى شعور را به عنوان خدا خواهند پذیرفت. «آلهتنا»
4- صبر و مقاومت در همه جا ارزش نیست، گاهى یک دندگى و لجاجت است، همچون صبر و مقاومت در گمراهى و انحراف. «صَبَرنا»
5-برنامه هاى اسلام، انسانهاى غیر لجوج را جذب مى کند و تنها لجوجان محروم مى مانند. «لولا أن صَبَرنا علیها»