تلاوت صفحه204 :


قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 62  از سوره مبارکه مومنون
وَ لَا نُکَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا وَ لَدَیْنَا کِتَابٌ یَنطِقُ بِالْحَقّ‏ِ وَ هُمْ لَا یُظْلَمُونَ
و ما هیچ کس را جز به اندازه تواناییش تکلیف نمی‏ کنیم; و نزد ما کتابی است که (تمام اعمال بندگان را ثبت کرده و) بحق سخن می‏ گوید; و به آنان هیچ ستمی نمی‏ شود.
نکات تفسیری:
1- تکلیف همه‏ ى انسان ها یکسان نیست. هر کس به مقدار توانِ جسمی، فکرى و مالیش مکلّف است و خداوند تکلیف غنى را از فقیر نمى‏ خواهد. (لا نکلّف نفساً الاّ وسعها)
2- در جهان بینى الهی، هیچ کس گرفتار عقده و احساس حقارت نمى‏شود، چون بیش از توانش تکلیفى ندارد. (الاّ وسعها) (آرى هر کس توانى دارد ووظیفه‏ ای، پس باید آرامش داشته باشیم)
3- نظام آفرینش، حساب و کتاب دارد. (و لَدَینا کتاب)
4- برخى از شرایط مدیریّت در این آیه ذکر شده است، از جمله:
الف: آشنایى به توانایى افراد و واگذارى کار به مقدار توان آنان.(وسعها)
ب: نظارت دقیق بر کار و وظایف آنان. (کتاب ینطق بالحقّ)
ج: عدالت در تنبیه یا تشویق آنان. (و هم لا یظلمون)

تلاوت صفحه203 :

قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 61  از سوره مبارکه مومنون
أُوْلَئکَ یُسَارِعُونَ فىِ الخَیرْاتِ وَ هُمْ لَهَا سَابِقُونَ
(آری) چنین کسانی در خیرات سرعت می‏ کنند و از دیگران پیشی می‏ گیرند (و مشمول عنایات ما هستند).
نکات تفسیری:
1-ترس از خداوند و قیامت، سبب شتاب در کارهاى خیر است. (من خشیه ربّهم مشفقون... اولئک...)
2-نشانه‏ ى ایمان واقعی، سرعت دائمى در کارهاى خیر است. «(یسارعون» فعل مضارع، رمز استمرار است)
3-سرعت و سبقت در کار خیر، یک ارزش است. (یُسارعون فى الخیرات)

تلاوت صفحه202 :

قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 60  از سوره مبارکه مومنون
وَ الَّذِینَ یُؤْتُونَ مَا ءَاتَواْ وَّ قُلُوبُهُمْ وَجِلَةٌ أَنَّهُمْ إِلىَ‏ رَبِّهِمْ رَاجِعُونَ
و آنها که نهایت کوشش را در انجام طاعات به خرج می‏ دهند و با این حال، دلهایشان هراسناک است از اینکه سرانجام بسوی پروردگارشان بازمی‏ گردند،
نکات تفسیری:
1-به انفاق خود مغرور نشویم. (یؤتون... و قلوبهم وجله)
2-ترس مؤمن از خداوند به خاطر حضور او در محضر پروردگار در روز قیامت است. (وَجله اَنّهم الى ربّهم راجعون)

تلاوت صفحه201:

قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 57  از سوره مبارکه مومنون
إِنَّ الَّذِینَ هُم مِّنْ خَشْیَةِ رَبِّهِم مُّشْفِقُونَ
مسلما مومنان که از خوف پروردگارشان بیمناکند،
نکات تفسیری:
ترس از روى آگاهى و توجّه به عظمت خداوند، مایه‏ ى رشد است. (من خَشیه ربّهم مشفقون)

تلاوت صفحه200 :

قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 58  از سوره مبارکه مومنون
وَ الَّذِینَ هُم بِایَاتِ رَبِّهِمْ یُؤْمِنُونَ
و آنان(مومنان) که به آیات پروردگارشان ایمان می‏ آورند،
نکات تفسیری:
1- ایمان آوردن به هر قانونى که خداوند مى ‏فرستد و دور شدن از انواع شرک ها، وظیفه‏ ى دائمى ماست. (کلمه‏ى «یؤمنون» و «لایشرکون» فعل مضارع و نشانه‏ ى دوام و استمرار است)

تلاوت صفحه 199:

 
قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 68  از سوره مبارکه مومنون
أَ فَلَمْ یَدَّبَّرُواْ الْقَوْلَ أَمْ جَاءَهُم مَّا لَمْ یَأْتِ ءَابَاءَهُمُ الْأَوَّلِینَ
آیا آنها (کافران)در این گفتار نیندیشیدند، یا اینکه چیزی برای آنان آمده که برای نیاکانشان نیامده است؟!
نکات تفسیری :
1-نخستین عامل بدبختى مردم، تعطیل کردن اندیشه و تفکّر است. (أفلم یدّبّرواالقول)
2- قرآن، کتاب تدبّر و اندیشه است. (نه فقط تلاوت وتجوید و...، و هرکس درآن تدبّر کند، حقّانیّت آن را مى ‏فهمد) (أفلم یدّبّروا القول)
3- خداوند در تمام دوران ها نداى خود را به مردم رسانده و اساس ادیان آسمانى یکى است. (ام جائهم ما لم یأت)
4-گرچه انسان در برابر سخن تازه عکس العمل نشان مى‏ دهد، ولى نزول وحى تازگى ندارد. (ام جائهم ما لم یأت آبائهم الاوّلین)

تلاوت صفحه 198:

 
قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 49  ازسوره مبارکه فرقان
لِّنُحْیىَ بِهِ بَلْدَةً مَّیْتًا وَ نُسْقِیَهُمِ مَّاخَلَقْنَا أَنْعَمًا وَ أَنَاسىِ‏َّ کَثِیرًا
تا بوسیله آن (باد)، سرزمین مرده‏ ای را زنده کنیم; و آن را به مخلوقاتی که آفریده‏ ایم - چهار پایان و انسانهای بسیار- می‏ نوشانیم.
نکات تفسیری:
1 - زندگى بشر مرهون نباتات و حیوانات است. (زنده شدن زمین و سیرابى چارپایان، قبل از سیراب شدن انسان آمده است)
2- کارهاى خدا از طریق اسباب طبیعى صورت مى‏ گیرد. «ارسل‏ الریاح - انزلنا – لنحیى»

تلاوت صفحه 197:

 
قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 48  ازسوره مبارکه فرقان
وَ هُوَ الَّذِى أَرْسَلَ الرِّیَاحَ بُشْرَا بَینْ‏َ یَدَىْ رَحْمَتِهِ وَ أَنزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً طَهُورًا
او کسی است که بادها را بشارتگرانی پیش از رحمتش فرستاد، و از آسمان آبی پاک‏ کننده نازل کردیم...
نکات تفسیری:
1- حرکت بادها، به اراده‏ ى خداوند است. «هو الّذى ارسل الریاح»
2- بادها انواع مختلفى دارند و گاهى با باران ملازمند. «ارسل الریاح... انزلنا...»
3- نزول باران از ابر با اراده‏ ى خداوند است. «انزلنا»

تلاوت صفحه 196:

 
قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 46  ازسوره مبارکه فرقان
ثُمَّ قَبَضْنَاهُ إِلَیْنَا قَبْضًا یَسِیرًا
سپس آن را آهسته جمع می‏ کنیم (و نظام سایه و آفتاب را حاکم می‏ سازیم)!
نکات تفسیری:
1 - حرکت هستى و عملکرد طبیعت، عمل خداست. «مدّ - جعلنا – قبضنا»
2- همانگونه که آفرینش جهان به تدریج و آرامى و در شش مرحله صورت گرفته است، تغییر آن نیز به تدریج خواهد بود. «قبضاً یسیراً»
3- گرفتن هیچ چیز براى خدا سخت نیست. «قبضاً یسیراً»

تلاوت صفحه 195:

 
قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 45  ازسوره مبارکه فرقان
أَلَمْ تَرَ إِلىَ‏ رَبِّکَ کَیْفَ مَدَّ الظِّلَّ وَ لَوْ شَاءَ لَجَعَلَهُ سَاکِنًا ثُمَّ جَعَلْنَا الشَّمْسَ عَلَیْهِ دَلِیلًا
آیا ندیدی چگونه پروردگارت سایه را گسترده ساخت ؟!  و اگر می‏ خواست آن را ساکن قرار می‏ داد; سپس خورشید را بر وجود آن دلیل قرار دادیم!
نکات تفسیری:
1-بهترین راه خداشناسى براى همگان، تفکّر در پدیده‏ هاى هستى است که بر اساس حکمت الهى آفریده شده‏ اند. «أ لم تر»
2- گردش زمین به دور خود و خورشید تصادفى نیست، حکیمانه و مدبرانه است. «أ لم تَر الى ربّک کیف مدّ الظل»
3-گستردگى و طولانى شدن مدّت سایه به خاطر پرورش و رشد و شکوفایى است. «ربّک... مدّ الظل» (اگر نور، مستقیم و یا سایه دائمى‏ بود، یا همگى مى‏ سوختند و یا منجمد مى‏ شدند.)
4 - گر چه خداوند قدرت دارد که در طبیعت، تغییر و تحوّل شدید ایجاد کند، ولى خداوند سنّت خود را ترک نمى‏ کند. «و لو شاء»
5- تداوم گردش هستى به دست اوست. «و لو شاء لجعله ساکنا»