در ادامه مباحث کتاب درسنامه نهج البلاغه (جلد سوم) در درس چهارم و ادامه نامه 31 حضرت امیر المؤمنین (ع) پیرامون دعا و اجابت آن می فرماید:"... لم یُعَیِّرکَ بِالإنابة و لَم یَفضَحکَ حَیثُ الفَضیحَةُ بک أولی... "خدا تو را به خاطر توبه سرزنش نمی کند و تو را در جایی که سزاوار رسوایی بودی رسوا نکرده ...به عبارتی هیچ گاه در توبه بسته نیست و خداوند بخشنده و مهربان است. خداوند در آیه 53 سوره زمر می فرماید: قل یا عبادی الذین أسرفوا علی أنفسهم لا تقنطوا من رحمة الله ...." در این آیه که امید بخش ترین آیه قرآن نامیده شده ، خداوند با تاکیدات فراوان می فرماید :" إنّ الله یغفر الذنوب جمیعاً".....
....پاداش خوبی ازخود خوبی خیلی بزرگتر است . خوبی ها یک اثر قرار دادی دارد اعم از مادی یا معنوی - یک واکنش و عکس العمل دارد که به هر حال به شما برخواهد گشت : تو نیکی می کن و در دجله انداز که ایزد در بیابانت دهد باز
از اینها مهمتر اثر اخروی کار خوب است. مثلاً نماز کار خوبی است . وقتی که کسی نماز می خواند یک آثار دنیوی دارد (آرام می شود. زندگی منظمی پیدا می کند .مورد اعتمادقرار می گیرد، در جامعه حتی بدها به او اعتماد می کنند . آثار روحی و روانی و مادی و .. بر این عمل او مترتّب است ) و یک آثار اخروی دارد ( اگر حقیقت نماز و تجسّم نماز را انسانهای معمولی یک بار مشاهده کنند ان چنان شیفته و عاشق و شیدای نماز می شوند که از خور وخواب می افتند تا از دنیا بروند. و در برزخ نماز همیشه کنار آنهاست ....
... اصل کلمه "لا اله الا الله" مبنا و ساختمانی است که دارای دو مرحله است : یک مرحله سلب است و یک مرحله ایجاب؛ اول همه معبودها و الاه ها را نفی می کند و بعد می گوید الّا الله. این یک بنا است. این بنا برای بقا شرایطی دارد از جمله ولایت . "لا اله الا الله" اصل بنا است و دژ مستحکمی است که هر کس واردش شود به مقصد رسیده است . اما هم برای ورود و هم دوام حضور در این دژ مجوزهایی لازم دارد از جمله ولایت اهل بیت علیهم السلام ...
... ما معمولاً آن چیزی که در خانه پیغمبر اکرم و اهل بیت اتفاق می افتد از زاویه نگاهی که به عترت طاهره و پیغمبر داریم بررسی می کنیوم. و خیال می کنیم خیال می کنیم هر چه در خانه خشت و گلی پیغمبر اکرم منطبق با خواسته وجودی آن حضرت است . برنامه های دیگر را هم باید ببینیم و این خودش اجزاء دارد و این اجزاء در انبیاء سلف هم وجود داشته . در خانه حضرت نوح کی بود؟ همسرش! در خانه حضرت لوط کی بود؟ همسرش بود که در قرآن مثال زده شده!. چرا قرآن این مثالها را میزند؟ این مثالهایی که در قرآن زده شده برای توجه کردن و مراقبت کردن است ... یعنی بدانید اینگونه نیست آن کسی که در خانه پیغمبر است الا و لابدّ مقدس است ... اینها نفوذی هایی بودند که با اغتنام فرصت دارو را به پیامبر خوراندند و نقشه های شیطانی حزب الشیطان در خانه پیغمبر عملیاتی شد....
... نسبت به فرزند و همسر خود اندازه را نگه دارید. برای بالابردن اثر گذاری در زندگی روز مره تلاش کنید خودتان را مدیریت کنید . برای حل مشکل فرزندان خود خودتان نسبت به دیگران ارجحیت دارید و با بردن او نزد مشاور تلقین این دیدگاه را می کنیم که تو خودت را نمی توانی جمع کنی و دائم نیاز به مشاور داری و اینگونه اعتماد به نفس او را از بین می بریم . ما خودمان باید مطالعه کنیم و اگر لازم بود به مشاور مراجعه کرده و راه کار مفید نسبت به شرایط زندگی خودمان را یاد بگیریم و آن راهکارها را اجرا کنیم . و تازه فرزندمان متوجه نشود که ما به مشاور مراجعه کردیم و ...
در ادامه کتاب های زبان فهم قرآن (جلد هفتم ) در محضر قران - سوره تحریم می نشینیم:
... پس ازآنکه برخی ازهمسران پیامبر(ص) به جریان توطئه گرایش یافتند، پیامبر(ص) تلاش کرد با جلب رضایت همسرانش،علاقه آنان را به خود بیشترکند و فرمان پذیری آنها را افزایش دهد؛ به این منظور، سوگند یاد کرد انجام برخی امور مباح را که مورد علاقه همسرانش نبود ترک کند؛ اما خدای سبحان به حمایت از پیامبر(ص) به ایشان اعلام می کند روشی که برای اصلاح رفتار و اخلاق همسرانت برگزیده ای ، تأثیر مطلوب بر آنها نخواهد گذاشت و فقط خود را به رنج و زحمت انداخته ای ؛ از این رو از سر دلسوزی به حضرتش می فرماید: ای پیامبر بزرگوار! چرابرای جلب رضایت همسرانت چیزی را که خدا بر تو حلال کرده است، برخود حرام می کنی؟ اکنون رفتار خود را تغییر بده و بدان ! خداوند آثار گناهان و اشتباهات بندگانش را پاک می کند و نسبت به آنها مهربان است. "بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ* یَا أیُّهَا النَّبِیُّ لِمَ تُحَرِّمُ مَا أحلّ الله لک تَبْتَغِی مَرْضَات أزْوَاجِکَ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِیم".....
به اعتقاد معطّله ما به فهم صفات و اسماء خدا راه نداریم یعنی ما پنهان و ظاهر بودن خدا را نمی فهمیم . پس باید این موضوع را رها کنیم . و در مورد آن اندیشه نکنیم. مشبّهه یا اهل تشبیه معتقدند این اسماءو صفات را می توان فهمید اما شبیه همان اسماء و صفاتی را که در خودشان می یابند به خدا نسبت می دهند. شیعه نه موافق نظر اهل تعطیل است و نه موافق مشبّهه ، به نظر شیعه معرفت را از جهاتی می توانیم کسب کنیم و یک شناخت نسبی به دست بیاوریم و معرفتمان را افزایش دهیم . نباید معارفی را که داریم رها کرده و بگوییم عقل بشر در این ها راه ندارد....به طور مثال بعضی ها ظهور خدا را در افعال خدا معنا می کنند ، یعنی خدا را در آثار او بروز می دهند و می گویند جلوه های خداوند را در آفریده های خدا می توانید ببینید. امام حسین (ع) در دعای عرفه می فرماید: چه طور استدلال می شود بر وجود چیزی که در وجود خودش متاج توست؟ آیا برای غیر تو ظهوری هست که در تو نباشد تا آن چیز وسیله ای برای ظهور تو گردد؟ تو کی پنهان و غایب بودی که دلیل و راهنمایی برای وجود تو بیابم.
کی رفتهای زدل که تمنا کنم تو را کی بودهای نهفته که پیدا کنم تو را
غیبت نکردهای که شوم طالب حضور پنهان نگشتهای که هویدا کنم تو را...
... امر و نهی ممکن است مولوی یا ارشادی باشد ، در امر ونهی مولوی مثل اینکه پدر و مادر از فرزند بخواهند برای خواندن نماز به مسجد برود ( چون پدر ومادر بر فرزند ولایت دارند امر و نهیشان مولوی است). و گاهی دوستی به شخص می گوید بیا برویم مسجد نماز بخوانیم ، این امر ارشادی است چون دوست بر انسان ولایت ندارد.یا گاهی پزشک می گوید : فلان غذارا نخور چون اگر بخوری بیماری ات طول می کشد . این نهی ، نهی ارشادی است اما اگر خدا بگوید شراب نخور ، این نهی مولوی است .
حالا تشخیص امر ونهی ارشادی از مولوی چگونه است ؟ 1. در امر ارشادی همیشه تعلیل هست . (این کار را نکن که چنین خواهد شد .) هر جا به دنبال امر و نهی تعلیل بود ، ارشادی است و اگر تعلیل نبود مولوی است .
2. در امر ونهی مولوی توبه آثار گناه را پاک می کند ولی در امر ارشادی توبه تأثیر ندارد. و اثر آن گناه بر داشته نمی شود و لی در امر ونهی مولوی برداشته می شود و انسان بر می گردد سر جای اولش . اگر پزشک گفت : ترشی نخور چون بیماری ات طول می کشد ، اگر خورد و بعد پشیمان هم شد نتیجه ای در بر ندارد چون دیگر به طولانی شدن بیماری کمک کرده است . اما اگر پدر از فرزندش انجام کاری را بخواهد و او خودداری کند، و پدر هم تنبیهش کرد و بچه پشیمان شد و پدر او را بخشید ، تمام آثار آن گناه پاک می شود . آدم علیه السلام نهیش نهی ارشادی بود ، در عین حال که توبه کرد و توبه اش هم قبول شد اما آثارش پاک نشد و به بهشت بر نگشت.....
در اولین جلسه این کلاس با توجه به روز میلاد حضرت زهرا سلام الله علیها و روز زن استاد به بیان آیاتی در شآن زنان پرداخت و اینکه جایگاه زن از دید قرآن بسیار بالاست . هر چند در سوره یوسف می فرماید : " أنّ کیدکنّ عظیم" لکن در ایات بسیاری به مکر مردان می پردازد و در انتهای آیه 46 سوره ابراهیم می فرماید :" أن کان مکرهم لِتزول منه الجبال" اگر چه مکر آنها کو هها را از جا بر می کَنَد . بیشترین کسانی که در برابر پیامبران طغیان می کردند گروه مردان بودند و برخی مکر بسیاری داشتند در حدی که می توانند کوهها را جابجا کنند. پس کید مردان بسیار بزرگتر از زنان است . و این آیه پاسخی است در برابر کسانی که زنان را مکار و کید زنان را بزرگ می انگارند.....