تلاوت صفحه294 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 77  از سوره مبارکه فرقان
قُلْ مَا یَعْبَؤُاْ بِکمُ‏ْ رَبىّ‏ِ لَوْ لَا دُعَاؤُکُمْ فَقَدْ کَذَّبْتُمْ فَسَوْفَ یَکُونُ لِزَامَا
بگو: «پروردگارم برای شما ارجی قائل نیست اگر دعای شما نباشد; شما (آیات خدا و پیامبران را) تکذیب کردید، و (این عمل) دامان شما را خواهد گرفت و از شما جدا نخواهد شد!»
نکات تفسیری :
1- دعا وسیله‏ ى تحصیل ارزش‏هاست. «ما یعبؤا بکم... لولا دعاؤکم»
2- انسان منهاى هدایت و عبادت ناچیز است. «ما یعبؤا بکم... لولا دعائکم»
3- دعوت به حقّ، از شئون ربوبیّت خداوند است. «ربّى لولا دعائکم»
4- محور هستى معنویات است. «ما یعبؤا بکم... لولا دعائکم» زیرا هستى براى انسان آفریده شده است و انسان براى پذیرش‏ حقّ و عبادت خداوند.
5- انسانِ منهاى هدایت وعبادت، در حقیقت انبیا ودستورات آنان را تکذیب نموده است. «لولا دعائکم فقد کذّبتم»

تلاوت صفحه293 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 23  از سوره مبارکه یس
أَأَتَّخِذُ مِن دُونِهِ آلِهَةً إِن یُرِدْنِ الرَّحْمَن بِضُرٍّ لاَّ تُغْنِ عَنِّی شَفَاعَتُهُمْ شَیْئًا وَلاَ یُنقِذُونِ
آیا به جاى او خدایانى را بپرستم که اگر [خداى] رحمان بخواهد به من گزندى برساند نه شفاعتشان به حالم سود مى‏ دهد و نه مى ‏توانند مرا برهانند
نکات تفسیری :
1- مقایسه، از بهترین راههاى آموزش است. خدا مرا آفریده، ولى بت‏ها برایم ذرّه ‏اى فایده ندارند. «فطرنى - لا تغن عنّى شفاعتهم»
2 - سختى‏ هایى را که انسان مى‏ بیند، با اراده خداوند و در مدار رحمت اوست. «اِن یردن الرّحمن بضُرّ»
3- براى توجّه به خداوند، کافى است شرایط سخت و فوق العاده را در پیش خود مجسّم سازیم. «اِن یردن الرّحمن بضُرّ»
4- براى جریحه ‏دار نکردن عواطف مردم، از خود مثال بزنیم. «اِن یردن الرّحمن بضُرّ...»

تلاوت صفحه292 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 53  از سوره مبارکه طه
الَّذِى جَعَلَ لَکُمُ الْأَرْضَ مَهْدًا وَ سَلَکَ لَکُمْ فِیهَا سُبُلًا وَ أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِّن نَّبَاتٍ شَتىَ
همان خداوندی که زمین را برای شما محل آسایش قرار داد; و راه‏هایی در آن ایجاد کرد; و از آسمان، آبی فرستاد!» که با آن، انواع گوناگون گیاهان را (از خاک تیره) برآوردیم.
نکات تفسیری :
1- همان گونه که طفل، در مهد و گهواره براى زندگىِ خارج از آن رشد مى‏ یابد، انسان نیز باید در مهد زمین براى زندگى بیرون از زمین یعنى جهان آخرت رشد کند.(تفسیر المیزان) «مهداً»
2- زمین، آسایشگاه انسان است، همه نیازهاى او را تأمین مى‏ کند، مرده و زنده‏ى او را حمل کرده و به امر الهى مسخّر اوست. «مهداً»
3- آفرینش وشرایط زمین هدفدار و براى انسان است. «جعل لکم... سلک لکم»
4- نظام آفرینش بر اساس اصل علیت و سبب و مسبب است. «فاخرجنا به»
5- توجّه به قانون زوجیّت در گیاهان، از معجزات علمى قرآن است.(تفسیر المیزان) «ازواجا من نبات»

تلاوت صفحه 291 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 63  از سوره مبارکه فرقان
وَ عِبَادُ الرَّحْمَانِ الَّذِینَ یَمْشُونَ عَلىَ الْأَرْضِ هَوْنًا وَ إِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَهِلُونَ قَالُواْ سَلَامًا
بندگان (خاص خداوند) رحمان، کسانی هستند که با آرامش و بی‏ تکبر بر زمین راه می‏ روند; و هنگامی که جاهلان آنها را مخاطب سازند (و سخنان نابخردانه گویند)، به آنها سلام می‏ گویند (و با بی‏اعتنایی و بزرگواری می‏ گذرند);
نکات تفسیری :
1- بالاترین مدال براى انسان، مدال بندگى خداست. «و عبادالرحمن» زیرا انتساب به بى‏ نهایت، انسان را بالا مى‏ برد.
2-رفتار هر کس، نشان دهنده ‏ى شخصیّت اوست. «عبادالرحمن ... یمشون على الارض هونا» (بندگان خاص خداوند، مظهر تواضع هستند.)
3- تواضع، ثمره ‏ى بندگى و نخستین نشانه‏ ى آن است. «هوناً»
4- سرچشمه ‏ى مدارا و نرمخویى بندگان خدا، ایمان است، نه ترس و ضعف آنان. «عباد الرحمن الّذین یمشون...»
5- با افراد نادان و فرومایه مجادله نکنید. «قالوا سلاما» (آنان سخنى در شأن خود مى‏ گویند، ولى شما سخنى عالمانه و کریمانه بگویید)

تلاوت صفحه  290 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 62  از سوره مبارکه فرقان
وَ هُوَ الَّذِى جَعَلَ الَّیْلَ وَ النَّهَارَ خِلْفَةً لِّمَنْ أَرَادَ أَن یَذَّکَّرَ أَوْ أَرَادَ شُکُورًا
و او همان کسی است که شب و روز را جانشین یکدیگر قرار داد برای کسی که بخواهد متذکر شود یا شکرگزاری کند (و آنچه را در روز کوتاهی کرده در شب انجام دهد و به عکس).
نکات تفسیری :
1-اراده و خواست انسان، زمینه‏ ى رشد اوست. «لمن اراد ان یذّکر»
2- انسان، داراى فطرتى است که با تذکّر بیدار مى‏ شود. «یذکر» (تذکّر در جایى بکار مى‏ رود که انسان از درون مطلبى را مى‏ دانسته، ولى فراموش کرده است)
3- هم شناخت، اراده مى‏ خواهد و هم عمل و شکر. («أَرادَ» تکرار شده است)
4- شب و روز، نعمتى شایسته‏ ى شکر و سپاسگزارى است. «اراد شکورا»
5- یاد خدا زمانى ارزش دارد که بر اساس آگاهى و بصیرت باشد. «اراد أن یذکر»

تلاوت صفحه 289 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 48  از سوره مبارکه ابراهیم
یَوْمَ تُبَدَّلُ الأَرْضُ غَیْرَ الأَرْضِ وَالسَّمَاوَاتُ وَبَرَزُواْ للّهِ الْوَاحِدِ الْقَهَّارِ
روزى که زمین به غیر این زمین و آسمانها [به غیر این آسمانها] مبدل گردد و [مردم] در برابر خداى یگانه قهار ظاهر شوند
نکات تفسیری :
1-تمام خلایق براى رسیدگى به عملکردشان دوباره زنده خواهند شد. «برزوا»
2-در قیامت جایى براى رحم و عطوفت بر ستمگران نیست. «القهار»

تلاوت صفحه 288 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 8  از سوره مبارکه طه
اللَّهُ لَا إِلَاهَ إِلَّا هُوَ لَهُ الْأَسْمَاءُ الحُسْنىَ‏
او خداوندی است که معبودی جز او نیست; و نامهای نیکوتر از آن اوست!
نکات تفسیری :
1- نام نیکو وزیبا چه در لفظ و چه در معنا، یک ارزش است و خداوند، هم خود جمیل است و هم بهترین و نیکوترین نام‏ها را دارد. «له الاسماء الحُسنى»

تلاوت صفحه 287 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 6  از سوره مبارکه طه
لَهُ مَا فىِ السَّمَاوَاتِ وَ مَا فىِ الْأَرْضِ وَ مَا بَیْنَهُمَا وَ مَا تحَتَ الثرَّى
از آن اوست آنچه در آسمانها، و آنچه در زمین، و آنچه میان آن دو، و آنچه در زیر خاک (پنهان) است!
نکات تفسیری :
1-خداوند بر تمام آنچه دیدنى و نادیدنى است، آگاهى و مالکیّت مطلقه دارد. «له ما فى السموات... و ما تحت الثّرى»

تلاوت صفحه 286 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 4  از سوره مبارکه طه
تَنزِیلًا مِّمَّنْ خَلَقَ الْأَرْضَ وَ السَّمَاوَاتِ الْعُلىَ
(این قرآن) از سوی کسی نازل شده که زمین و آسمانهای بلند را آفریده است.
نکات تفسیری :
1-تشریع و تکوین، هر دو از یک منبع هستند و قوانین آنها با یکدیگر مطابقت دارد. «تنزیلاً ممّن خلق»
2- آفریدگار آسمان‏هاى با عظمت، اگر سخنى بگوید آن سخن، بسیار مهمّ است. «تنزیلاً ممّن خلق السموات العُلى...» (کلام الامیر امیر الکلام)

تلاوت صفحه 285 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 3  از سوره مبارکه طه
إِلَّا تَذْکِرَةً لِّمَن یخَشىَ
آن را فقط برای یادآوری کسانی که (از خدا) می‏ ترسند نازل ساختیم.
نکات تفسیری :
1- انسان فطرتاً داراى باورهایى است، ولى چون از آنها غافل مى‏ شود نیاز به تذکّر دارد. «تَذکرة»
2- تقوى و علم و خشیت با یکدیگر ملازمند.( چنانکه در آیات دیگر مى‏ خوانیم: «تذکرة للمتّقین» حاقّه، 48، «انّما یخشى اللّه من عباده العلماء» فاطر، 28.) «تَذکرة لمَن یخشى‏»
3- براى رشد مناسب، تنها کمال مربّى و مبلّغ کافى نیست، باید زمینه‏ ى پذیرش نیز فراهم باشد. «لمَن یخشى‏» چنانکه براى برداشت محصول خوب، بذر خوب، زمین مناسب و مراقبت لازم است.
4- احساس مسئولیّت مقدّمه پندپذیرى است. «تَذکرة لمَن یخشى‏»
5- وظیفه‏ ى پیامبر تذکّر است نه اجبار مردم بر پذیرش. «الاّ تَذکرة لمَن یخشى‏»