تلاوت صفحه 324 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 73  از سوره مبارکه فرقان
وَ الَّذِینَ إِذَا ذُکِّرُواْ بِآیَاتِ رَبِّهِمْ لَمْ یَخِرُّواْ عَلَیْهَا صُمًّا وَ عُمْیَانًا
و کسانی که هرگاه آیات پروردگارشان به آنان گوشزد شود، کر و کور روی آن نمی افتند.
نکات تفسیری :
1- تعبّد وبصیرت، از اوصاف عباد الرّحمن است. «اذا ذکّروا... لم‏ یخرّوا علیها صُماً و عمیاناً» بندگان رحمن، آگاهانه به سراغ دین مى‏ روند.

تلاوت صفحه 323 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 72  از سوره مبارکه فرقان
وَ الَّذِینَ لَا یَشْهَدُونَ الزُّورَ وَ إِذَا مَرُّواْ بِاللَّغْوِ مَرُّواْ کِرَامًا
و کسانی که شهادت به باطل نمی‏ دهند (و در مجالس باطل شرکت نمی‏ کنند); و هنگامی که با لغو و بیهودگی برخورد کنند، بزرگوارانه از آن می‏ گذرند.
نکات تفسیری :
1- نه تنها انجام گناه حرام است، بلکه شرکت در جلسه‏ ى گناه و شاهد بودن بر گناه نیز ممنوع است. «لا یشهدون الزور»
2- هر نوع آگاهى و اطلاع و حضور در صحنه‏ اى، ارزش نیست. «لا یشهدون الزور» (گاهى انزوا و گوشه‏ گیرى از اجتماع، ارزش است)
3- حاضر نشدن در مجلس گناه و بى‏ اعتنایى به گناهکاران، نوعى نهى از منکر است. «لایشهدون... مرّوا کراما»
4- شرکت در مجالس فاسد، حتّى در بندگان واقعى خدا اثر مى‏ کند. «لا یشهدون»
5- در شیوه ‏ى نهى از منکر، همه جا خشونت لازم نیست. «لا یشهدون... مرّوا»

تلاوت صفحه 322 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 71  از سوره مبارکه فرقان
وَ مَن تَابَ وَ عَمِلَ صَالِحًا فَإِنَّهُ یَتُوبُ إِلىَ اللَّهِ مَتَابًا
و کسی که توبه کند و عمل صالح انجام دهد، بسوی خدا بازگشت می‏ کند (و پاداش خود را از او می ‏گیرد.)
نکات تفسیری :
1- توبه‏ ى واقعى آن است که با عمل صالح همراه باشد. «تاب و عمل صالحا»
2- توبه کننده، مهمان خداست. «یتوب الى اللّه»

تلاوت صفحه 321:

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 20  از سوره مبارکه طه
فَأَلْقَئهَا فَإِذَا هِىَ حَیَّةٌ تَسْعَى
پس موسی آن (عصا) را افکند، که ناگهان اژدهایی شد که به هر سو می‏ شتافت.
نکات تفسیری :
1-تمرین، تجربه و آمادگى قبل از دعوت ضرورى است. موسى علیه السلام که مى‏ خواهد در برابر فرعون عصا را بیفکند تا اژدها شود، باید خودش قبلاً صحنه را دیده باشد. «فالقاها فاذا هى حَیّة تسعى»

تلاوت صفحه 320 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 18  از سوره مبارکه طه
قَالَ هِىَ عَصَاىَ أَتَوَکَّؤُاْ عَلَیْهَا وَ أَهُشُّ بهِا عَلىَ‏ غَنَمِى وَ لىِ‏َ فِیهَا مآرِبُ أُخْرَى
گفت: «این عصای من است; بر آن تکیه می‏ کنم، برگ درختان را با آن برای گوسفندانم فرومی‏ ریزم; و مرا با آن کارها و نیازهای دیگری است.
نکات تفسیری :
1-خداوند براى قدرت نمایى خود، حتّى از نزدیک‏ترین و ساده‏ ترین ابزارها نیز استفاده مى‏ کند. «و ما تلک بیمینک یا موسى»
2-با بهره‏ بردارى از ابزارهاى چند منظوره مى‏ توان از حجم کمتر استفاده‏ ى بیشترى برد. «اَتَوکّؤ علیها واهُشّ بها ...»
3- تکیه بر عصا و ابزار مادّى، با توکّل بر خداوند منافاتى ندارد. «اتوکّؤ علیها»
4- چوپانى شغل اکثر انبیا بوده است. «اهُشّ بها على غنمى»

تلاوت صفحه 319:

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 16  از سوره مبارکه طه
فَلَا یَصُدَّنَّکَ عَنْهَا مَن لَّا یُؤْمِنُ بهِا وَ اتَّبَعَ هَوَئهُ فَترَدَى
پس مبادا کسی که به آن ایمان ندارد و از هوسهای خویش پیروی می‏ کند، تو را از آن بازدارد; که هلاک خواهی شد!
نکات تفسیری :
1- افراد بى‏ ایمان در صدد باز داشتن شما از راه حقّ هستند. توطئه وکارشکنى آنان، در راه و روش شما خللى وارد نسازد. «فلایصدّنّک»
2- سرچشمه انکار معاد، پیروى از هواى نفس است.( شاید علّت آنکه عدم ایمان با جمله‏ ى «لا یؤمن» به صورت مضارع، و پیروى از هوى و هوس با جمله‏ ى، «واتّبع هویه» به شکل فعل ماضى آمده، این باشد که ایمان نیاوردن‏ ها به خاطر پیروى از هوسها است. تفسیر المیزان.) «مَن‏ لایؤمن‏ بها واتّبع هویه»
3- ایمان به معاد، بهترین عامل براى کنترل هوى پرستى است. «مَن لایؤمن بها و اتّبع هویه»
4- نتیجه هوى پرستى سقوط است، گرچه آن شخص پیامبر باشد. «فتردى»
5- سازش با کفّار و افراد بى‏ ایمان، مایه‏ ى هلاکت است. «فلا یصدّنّک... فتردى»

تلاوت صفحه 318 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 70  از سوره مبارکه فرقان
إِلَّا مَن تَابَ وَ ءَامَنَ وَ عَمِلَ عَمَلًا صَالِحًا فَأُوْلَئکَ یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئاتِهِمْ حَسَنَاتٍ وَ کاَنَ اللَّهُ غَفُورًا رَّحِیمًا
مگر کسانی که توبه کنند و ایمان آورند و عمل صالح انجام دهند، که خداوند گناهان آنان را به حسنات مبدل می‏ کند; و خداوند همواره آمرزنده و مهربان بوده است!
نکات تفسیری :
1- اسلام، بن‏ بست ندارد. گنهکار نیز راه بازگشت دارد. «الاّ مَن تاب»
2- در هنگام ارتکاب گناه، ایمان از کف مى‏ رود، و هنگام توبه باز مى‏ گردد. «الا من تاب و آمن»
3- توبه، یک انقلاب همه جانبه است، نه یک حرکت سطحى ولفظى، عمل صالح نشانه‏ ى توبه واقعى است. «تاب وآمن و عمل»
4- توبه و ایمان واقعى، کارهاى انسان را تغییر مى ‏دهد و رفتار ناپسند او را اصلاح مى‏ کند. «وعمل‏عملاً صالحا»
5- همان گونه که خداوند در آفرینش هستى از خاک وکود، گُل مى‏ سازد، سیّئات انسان‏ها را به حسنات تبدیل مى‏ کند. «یبدّل اللّه سیّئاتهم حسنات»

تلاوت صفحه 317 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 69  از سوره مبارکه فرقان
یُضَاعَفْ لَهُ الْعَذَابُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ یخَلُدْ فِیهِ مُهَانًا
عذاب او در قیامت مضاعف می‏ گردد، و همیشه با خواری در آن خواهد ماند!
نکات تفسیری :
1- کیفرهاى قیامت، هم کمّى است، «یخلد» و هم کیفى. «مهانا»

تلاوت صفحه 316:

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 68  از سوره مبارکه فرقان
وَ الَّذِینَ لَا یَدْعُونَ مَعَ اللَّهِ إِلَاهًا ءَاخَرَ وَ لَا یَقْتُلُونَ النَّفْسَ الَّتىِ حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقّ‏ِ وَ لَا یَزْنُونَ وَ مَن یَفْعَلْ ذَالِکَ یَلْقَ أَثَامًا
و کسانی که معبود دیگری را با خداوند نمی‏ خوانند; و انسانی را که خداوند خونش را حرام شمرده، جز بحق نمی‏ کشند; و زنا نمی‏ کنند; و هر کس چنین کند، مجازات سختی خواهد دید!
نکات تفسیری :
1- خطرناک‏ترین غریزه ‏اى که انسان را به گناه وادار مى‏ کند، غریزه غضب و شهوت است ومؤمن باید بر غرائز خود مسلط باشد. «لا یقتلون - لا یزنون»
2- خداوند در برخى از موارد به قتل و کشته شدن بعضى از انسان‏ها راضى است. «الا بالحق» ولى به هیچ عنوان و در هیچ شرایطى رضایت نمى‏ دهد که فردى به شرک و زنا آلوده شود. «لا یزنون»
3- دستور قرآن در زمینه ‏ى دورى از شرک، زنا وقتل، تنها یک موعظه نیست، قانونى است که تخلّف از آن کیفرى شدید دارد. «ومن یفعل ذلک یلق اثاما»
4-کیفرهاى الهى استثنابردار نیست، هر کس تخلّف کند کیفر مى‏ شود. «و من یفعل ذلک یلق اثاما»

تلاوت صفحه 315:

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 67  از سوره مبارکه فرقان
وَ الَّذِینَ إِذَا أَنفَقُواْ لَمْ یُسْرِفُواْ وَ لَمْ یَقْتُرُواْ وَ کَانَ بَینْ‏َ ذَالِکَ قَوَامًا
و کسانی که هرگاه انفاق کنند، نه اسراف می‏ نمایند و نه سخت‏گیری; بلکه در میان این دو، حد اعتدالی دارند.
نکات تفسیری :
1- انفاق براى عبادالرحمن، یک وظیفه ومسأله‏ ى قطعى است. «اذا انفقوا...» (در ادبیات عرب «اِذا» نشان عملى شدن و «لَو» نشان عملى نشدن است.)
2- نماز شب و ترس از جهنّم و خوف الهى، باید در کنار رسیدگى به محرومان جامعه باشد. «یبیتون لربّهم - انفقوا»
3- انسان مالک است، ولى در خرج کردن محدودیّت دارد. «لم یسرفوا»
4- اسراف جایز نیست، حتّى در انفاق. «اذا انفقوا لم یسرفوا»
5 - بندگان خاصّ خداوند، از بخل بدورند. «لم یقتروا»