امام صادق (ع) فرمودند : (به عنوان بصری) که حقیقت عبودیّت سه چیز است :
- اول اینکه بنده در آنچه خدا به او بخشیده ، خود را مالک نداند .
- دوم اینکه بنده خودش را مدبّر امور خودش نداند ، بلکه خدا را مدبّر همه ی امور خود بداند .
- سوم اینکه شاخص کارهایش امر و نهی الهی باشد ، یعنی همه ی همّ و غمّش این باشد که ببیند خدا چه کاری گفته انجام دهید و چه کاری انجام ندهید .
" عنوان بصری "می گوید به امام صادق (ص) گفتم : مرا توصیه و سفارش کنید . ایشان فرمودند : به 9 چیز تو را سفارش می کنم . این سفارش برای کسانی است که می خواهند در سیر و سلوک باشند و از خدا می خواهم که تو را موفّق به عمل به آنها کند .
سه تا در تهذیب نفس است . سه تا در خود سازی است و سه تا در علم و حلم است .
قدر این ها را بدان و حفظ کن و بپرهیز که این ها را سهل و ساده بگیری ...
جمع بندی دیپلماسی سیاسی رسول اکرم (ص) :
- دیپلمات اسلامی اهل سازش نیست ، تحقیر نمی پذیرد ، چه در سرزمین خود و چه در سرزمین بیگانه
- سیاستمدار اسلامی ذلّت ناپذیر است ، صاحب گران سنگ ترین ادب ، تربیت و اخلاق اسلامی است .
- در دیپلماسی سیاسی ، تکیه بر علایق مشترک باید شود .
- مبانی دیپلماسی ، اصل دادن و گرفتن است .
- التزام عجیب پیامبر (ص) ، به تشریفات حاکم بر مسائل دیپلماتیک .
- کسی می تواند از تهدید و تشویق برخوردار باشد ، که صاحب سکینه قلبی و عزّت نفس باشد .
تهدید پیامبر (ص) در صلح حدیبیّه ، کاملاً نرم بود به شکلی که موجب ترس نماینده کفّار شد ...
در این جلسه به روش عملی در سلوک می رسیم ؛
شیطان ، خیلی ضعیف تر از نفس ماست ، ولی برای نفس خوراک می آورد . از قبیل : خیال معاصی ، شیطنت و ... برای نگهداری خود از این حملات شیطان ، باید به امور شریف فکر کنیم
اولین قدم در مبارزه با خیال شیطانی ، همان توجه به امور شریف است .
در مرحله ی دوم ، دور کردن اوهامی که بر خلاف رضای اوست .
و سوم ، استغاثه به درگاه خدا و استعانت از حضرت حق …
استاد محمدی در ادامه تفسیر سوره ی نباء (قسمت اول ) بیان نمودون که:
در نگاه عرفا ، بهشت سه مرتبه دارد :
جَنّةُ المِثال : " جَنّاتٍ تَجری مِن تَحتِها الاَنهار " همه افرادی که در بهشت می روند ، نوعاً از این مرتبه برخوردار می شوند .
جَنّةُ العَقل : صور عقلانی است که اهل معنا از آن بهره می برند و لذّتش را درک می کنند .
جَنّةُ الذّات : " فَناءِ فِی الله " تمام اوصاف خدا در او تجلّی پیدا می کند ، رئوف و کریم و رحیم و ... خواهد شد و تنها قیّوم نخواهد شد . یعنی قائم به ذات نمی شود .
حضرت آیة الله محمد علی جاودان استاد برجسته ضمن تفسیر آیه "إن الذین استقاموا ..."بیان نمودند که:
آن کسانی که خداوند و فرامین الهی را پذیرفتند روی این قبول استقامت ورزیدند ...
... ما مقیّد به نماز اول وقت هستیم ، آخر وقت برای شرایط غیر طبیعی است ، مثلاً حادثه ای پیش آمده ، چاره ای نبوده و نماز دیر شده اما تا هستم و توانایی دارم ، نمازم باید اول وقت باشد ...
در ادامه استاد جاودان در نکو داشت حاج آقا مجتبی تهرانی فرمودند :
آقا مجتبی در خانواده علم و تقوا ، متولد و رشد یافته بود . پدر ایشان حاج میرزا عبدالعلی تهرانی ، آدم عادی نبود ، ملّا و زحمت کشیده ...
حضرت علی (علیه السلام ) در این فراز از نامه می فرمایند :
ü فرزندم ، هر کس تفکر و اندیشه به خرج دهد ، به بینش خواهد رسید و بکارگیری عقل موجب بصیرت است .
ü با اهل خیر همنشینی بکن تا جزء آنها باشی و از اهل شرّ و بدی فاصله بگیر تا از آنها جدا باشی .
ü بدان که بدترین خوردنیها ، غذاهای حرام است .
ü ظلم کردن به انسان های ناتوان زشت ترین ظلم هاست .
ü چه بسیار کسی که بنای نصیحت ندارد و خیر خواهی می کند و چه بسا انسان های ناصحی که غش و ناخالصی می کنند.
ü بپرهیز از اینکه بر آمال و آرزوها تکیه کنی که سرمایه ی انسان های نادان و ابله است .
ü از مصادیق عقل آن است که انسان تجربیات دیگران را حفظ کند و بهترین تجربه ای که در طول عمرت بدست می آوری آن چیزی است که تو را موعظه بکند .
پس از فرصت ها به سرعت استفاده کن قبل از آنکه تبدیل به غصه شوند .
استاد در این جلسه به بیان حدیث عنوان بصری پرداختند . بزرگان توصیه کردIه اند که :
1. حدیث عنوان بصری همراه انسان باشد .
2. هفته ای چندبار خوانده شود
3. برای خودسازی این حدیث کافی است .
در این حدیث امام صادق (ع) به عنوان بصری می فرمایند : علم به درس خواندن نیست ، بلکه نوری است که خداوند در قلب هر که شایسته باشد ، وارد می کند .
قبل از اینکه دنبال علم باشی و اینکه از چه کسی بگیری ، دنبال این باش که در نفس خودت حقیقت عبودیت را پیدا کنی .
اگر به حقیقت عبودیّت رسیدی ، به مقصد می رسی هدف خلقت همین عبودیّت است .
اگر انسان به مقام عبودیّت رسید به مقام ربوبیّت می رسد .
از خدا طلب فهم کن تا خدا به تو بفهماند ...
در امتداد دیپلماسی اسلامی پیامبر (ص) ،به مکاتبات ایشان با سران کشورها رسیدیم .
پیامبر (ص) سفیران خود را به کشورهای حبشه ، مصر ، ایران و روم شرقی فرستادند .
برخورد حکّام و سران این کشورها قابل تأمل است .
نجاشی حاکم حبشه ، با احترام دعوت ایشان را پذیرفت .
حاکم مصر ، در کنار تصدیق ایشان ، خود و موقعیّت خود را مقدّم بر اسلام شمرد و عملاً سر بر تافت .
حاکم روم (قیصر) هم خود ، پیامبر (ص) را تصدیق کرد . ولی در شورای سلطنتی ، مورد انتقاد قرار گرفت . در نتیجه به طور مخفیانه به سفیر پیامبر (ص) گفت : که الان زمان مناسبی برای تبلیغ اسلام در روم نیست ...
چرا باید سنت رسول الله را نشر دهیم ؟
1- زیرا پیامبر رئیس دین ماست و دستورات ایشان در حال حیات و ممات یکسان است.
2- در قرآن آیات بسیاری داریم برای اطاعت از پیامبر پس باید سنت پیامبر را بدانیم که اطاعت کنیم .
3- روایاتی از خود رسول الله نقل شده دالّ بر حفظ ونشر احادیث
شیوه دستیابی به سنت پیامبر چگونه است؟
امام علی و امام باقر و امام رضا (علیهم السلام) اصرار داشتند که احادیث منقول خود را به پیامبر اکرم مسنّد کنند . شیعه و سنی هر دو خود را مسنّد به پیامبر (صلی الله علیه و آله ) می دانند با این تفاوت که :
شما می توانید بحث کامل این هفته را در فایل صوتی آن بیابید:
برای دانلود کردن اینجا کلیک کنید .حجّة الاسلام محمدی ، در ادامه ی تدریس سوره ی نازعات ، در ذیل آیه " أَنتَ مُنذِرُ مَن یَخشَهَا " اشاره کردند .
" خشیّت " به معنای ترس همراه با احترام ، دارای مراتب است .
هر چه شناخت و معرفت بیشتر شود ، خشیّت نیز بیشتر می شود . در نتیجه حرمت خدا نیز بیشتر و بهتر نگه داشته می شود . در جامعه باید حیا ترویج شود . حجاب جلوه ای از حیا می باشد، کسی که حیا دارد عقل دارد ، دیندار نیز می باشد . البته نباید سختگیرانه برخورد کنیم و کسی که حیای متوسطی دارد ، باید مورد احترام قرار گیرد و گرنه اثر معکوس خواهد داشت .
حضرت فاطمه سلام الله علیها
فَرَضَ اللّهُ الإِیمانَ تَطهیراً مِنَ الشِّرکِ... وَالزَّکاةَ زِیادَةً فِی الرِّزقِ.
خداوند ایمان را پاک کننده از شرک... و زکات را افزاینده روزى ساخت.
کتاب من لا یحضره الفقیه : ج ٣