تلاوت
صفحه344 :
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه
شماره 36 از سوره مبارکه یس
سُبْحَانَ الَّذِی خَلَقَ الْأَزْوَاجَ کُلَّهَا مِمَّا تُنبِتُ الْأَرْضُ
وَمِنْ أَنفُسِهِمْ وَمِمَّا لَا یَعْلَمُونَ
پاک [خدایى] که از آنچه زمین مى رویاند و [نیز] از خودشان و از آنچه نمى دانند همه
را نر و ماده گردانیده است
نکات تفسیری :
1-
قانون زوجیّت در مخلوقات را به ذات الهى سرایت ندهید، او یکتا و بى نظیر است.
«سبحان الّذى خلق الازواج»
2- آفریدنها و آفریده ها، نشانه ى قدرت، اراده و حکمت اوست، نه نشانه ى نیاز و
وابستگى او. «سبحان الّذى خلق الازواج»
3- پیدایش دانه و میوه، از طریق قانون زوجیّت است. «من ثمره... خلق الازواج کلها»
4- انسان در مسائل جسمى و جنسى در ردیف دیگر موجودات است. «مما تنبت الارض و من
انفسهم»
5-در هستى موجوداتى است که نحوه زوجیّت آنها براى بشر ناشناخته است. «خلق الازواج
کلّها... مما لا یعلمون»
تلاوت
صفحه343 :
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه
شماره 52 از سوره مبارکه طه
قَالَ عِلْمُهَا عِندَ رَبىِّ فىِ کِتَابٍ لَّا یَضِلُّ رَبىِّ وَ لَا
یَنسىَ
گفت: «آگاهی مربوط به آنها، نزد پروردگارم در کتابی ثبت است; پروردگارم هرگز گمراه
نمی شود، و فراموش نمی کند (و آنچه شایسته آنهاست به ایشان میدهد)!
نکات تفسیری :
1-
در تشکیلات الهى، همه چیز حساب وکتاب دارد. «فى کتاب»
2- کتاب الهى بسیار با عظمت وبزرگ است. «کتابٍ» نکره آمده است.
3- در علم خداوند خطا راه ندارد. «لایضّل ربّى و لاینسى» (سهو و خطا در مورد کسانى
است که واقعیت را نمى دانند، امّا در مورد خداوندى که ظاهر و باطن هر چیز را همان
گونه که هست مى داند، هرگز احتمال خطا وجود ندارد.)
4- علم انسان دو آفت دارد؛ یا از ابتدا اشتباه مى فهمد و حقیقت را گم مى کند و یا
بعد از فهمیدن فراموش مى کند، امّا علم خداوند از این آفات مبرّاست. «لایضّل ربّى
و لا ینسى»
تلاوت صفحه342 :
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 50 از سوره مبارکه طه
قَالَ رَبُّنَا الَّذِى أَعْطَى کلَُّ شىَْءٍ خَلْقَهُ ثمَُّ هَدَى
گفت: «پروردگار ما همان کسی است که به هر موجودی، آنچه را لازمه آفرینش او بوده داده; سپس هدایت کرده است!»
نکات تفسیری :
1-آنچه مورد ادّعا و نزاع است، ربوبیّت خداوند است، نه خالقیّت. «مَن ربّکما»
2- ما از خداوند طلبى نداریم، هر چه هست عطاى اوست. «أعطى کلّ شىء»
3- خداوند یکتا، هم مى آفریند و هم با هدایت تکوینى اداره مى کند. «أعطى کلّ شىء خلقه ثمّ هَدى» (آرى او پس از آفرینش، راه ادامه ى زندگى و کمال را نیز در آنان قرار داده است. «ثمّ هدى»)
4- خداوند به هر موجودى، آفرینش کامل و ویژگى هایى متناسب با او عطا کرده است. «خلقه»
5- همه ى موجودات، مشمول هدایت الهى هستند. تمام قوانین حاکم بر هستى و غرایز موجود در انسانها و حیوانات، از هدایت الهى است. «خلقه ثمّ هدى»
تلاوت صفحه341 :
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 33 از سوره مبارکه یس
وَآیَةٌ لَّهُمُ الْأَرْضُ الْمَیْتَةُ أَحْیَیْنَاهَا وَأَخْرَجْنَا مِنْهَا حَبًّا فَمِنْهُ یَأْکُلُونَ
و زمین مرده برهانى است براى ایشان که آن را زنده گردانیدیم و دانه از آن برآوردیم که از آن مى خورند
نکات تفسیری :
1-هر دانه و گیاهى که از زمین مى روید، همچون مرده اى است که در قیامت از گور بر مى خیزد. «و آیة لهم»
2- براى اثبات حقّانیّت سخن خود به نمونه ها استدلال کنیم. «و آیة لهم»
3- بهترین دلیل براى عموم مردم، آن است که دائمى، عمومى، غیر قابل انکار، ساده و همه جایى باشد. «و آیة لهم الارض»
4- بهترین راه ایمان به معاد، دقّت در آفریده هاست. «الارض المیتة احییناها»
5- بخش عمده اى از غذاى انسان را دانه هاى گیاهى تشکیل مى دهد که دقّت در آنها راهى براى خداشناسى است. «و آیة.... حبّاً فمنه تأکلون»
تلاوت صفحه340 :
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 47 از سوره مبارکه طه
فَأْتِیَاهُ فَقُولَا إِنَّا رَسُولَا رَبِّکَ فَأَرْسِلْ مَعَنَا بَنىِ إِسْرَ ءِیلَ وَ لَا تُعَذِّبْهُمْ قَدْ جِئْنَاکَ بِایَةٍ مِّن رَّبِّکَ وَ السَّلَامُ عَلىَ مَنِ اتَّبَعَ الهُدَى
به سراغ او بروید و بگویید: «ما فرستادگان پروردگار توئیم! بنی اسرائیل را با ما بفرست; و آنان را شکنجه و آزار مکن! ما نشانه روشنی از سوی پروردگارت برای تو آورده ایم! و درود بر آن کس باد که از هدایت پیروی می کند!
نکات تفسیری :
1- کارهاى ارشادى و تبلیغى باید بدیع وتهاجمى باشد، نه تدافعى. «فأتیاه»
2- آزادسازى انسانها از ستم وبردگى طاغوت، در رأس وظایف انبیاست. «ارسل معنا بنىاسرائیل» (آرى دین از سیاست جدا نیست، مبارزه با طاغوتها و آزاد کردن مردم در متن دستورات الهى است.)
3- مبارزه با طاغوت وآزادى مردم زمانى ارزش واقعى و همه جانبه دارد که در خط انبیا باشند. «ارسل معنا»
4- امنیّت و سلامتى کامل و جامع، تنها در پرتو پیروى از هدایتهاى الهى بدست مى آید. «والسلام على مَن اتّبع الهُدى»
5- سلام به طاغوت وستمگران و کسانى که در مسیر هدایت نیستند، ممنوع است. «والسلام على مَن اتّبعالهُدى»
تلاوت
صفحه339 :
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه
شماره 47 از سوره مبارکه طه
فَأْتِیَاهُ فَقُولَا إِنَّا رَسُولَا رَبِّکَ فَأَرْسِلْ مَعَنَا بَنىِ
إِسْرَ ءِیلَ وَ لَا تُعَذِّبْهُمْ قَدْ جِئْنَاکَ بِایَةٍ مِّن رَّبِّکَ وَ
السَّلَامُ عَلىَ مَنِ اتَّبَعَ الهُدَى
به سراغ او بروید و بگویید: «ما فرستادگان پروردگار توئیم! بنی اسرائیل را با ما
بفرست; و آنان را شکنجه و آزار مکن! ما نشانه روشنی از سوی پروردگارت برای تو
آورده ایم! و درود بر آن کس باد که از هدایت پیروی می کند!
نکات تفسیری :
1-
کارهاى ارشادى و تبلیغى باید بدیع وتهاجمى باشد، نه تدافعى. «فأتیاه»
2- آزادسازى انسانها از ستم وبردگى طاغوت، در رأس وظایف انبیاست. «ارسل معنا
بنى اسرائیل» (آرى دین از سیاست جدا نیست، مبارزه با طاغوتها و آزاد کردن مردم در
متن دستورات الهى است.)
3- مبارزه با طاغوت وآزادى مردم زمانى ارزش واقعى و همه جانبه دارد که در خط انبیا
باشند. «ارسل معنا»
4- امنیّت و سلامتى کامل و جامع، تنها در پرتو پیروى از هدایتهاى الهى بدست
مى آید. «والسلام على مَن اتّبع الهُدى»
5- سلام به طاغوت وستمگران و کسانى که در مسیر هدایت نیستند، ممنوع است. «والسلام
على مَن اتّبعالهُدى»
تلاوت
صفحه338:
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه
شماره 55 از سوره مبارکه عنکبوت
یَوْمَ یَغْشَئهُمُ الْعَذَابُ مِن فَوْقِهِمْ وَ مِن تحَتِ أَرْجُلِهِمْ وَ
یَقُولُ ذُوقُواْ مَا کُنتُمْ تَعْمَلُونَ
آن روز که عذاب (الهی) آنها را از بالای سر و پایین پایشان فرامی گیرد و به آنها
می گوید: «بچشید آنچه را عمل میکردید» (روز سخت و دردناکی برای آنهاست!)
نکات تفسیری :
1-
عذاب دوزخ، فراگیر است. «فوقهم... تحت ارجلهم»
2- عذاب دوزخ، تجسّم عملکرد خود ماست. «ذوقوا ما کنتم تعملون»
3- انسان مسئول سرنوشت خود است. «ما کنتم تعملون»
4- عذاب فراگیر دوزخ، به خاطر تداوم اعمال نارواى ماست. «ما کنتم تعملون»
تلاوت صفحه337 :
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 54 از سوره مبارکه عنکبوت
یَسْتَعْجِلُونَکَ بِالْعَذَابِ وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِیطَةُ بِالْکَافِرِینَ
آنان با عجله از تو عذاب می طلبند، در حالی که جهنم به کافران احاطه دارد!
نکات تفسیری :
1- گرچه کفّار به خاطر ناباورى یا استهزا، عذاب فورى را از پیامبر توقّع دارند، ولى بدانند احاطه ى دوزخ بر کافران قطعى است. «لمحیطة بالکافرین»
تلاوت
صفحه336 :
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه
شماره 6 از سوره مبارکه کهف
فَلَعَلَّکَ بَخِعٌ نَّفْسَکَ عَلَى ءَاثَرِهِمْ إِن لَّمْ یُؤْمِنُواْ
بِهَذَا الْحَدِیثِ أَسَفاً
پس بیم آن مىرود که اگر به این حدیث (قرآن) ایمان نیاورند، تو در پى آنان خود را
هلاک کنى!.
نکات تفسیری :
1-
دلسوزى وتأسّف بر گمراهى دیگران یک ارزش است و پیامبر دلسوزترین افراد است. «باخعٌ
نفسک»
2- رهبر باید در فکر اصلاح عقاید واعمال مردم و پی گیر آن باشد. «على آثارهم»
3- قرآن حرف تازه و پیام نو دارد. «حدیث» مبلّغ نیز باید نوآورى داشته باشد. (حدیث
به معناى جدید و نو است.)
تلاوت
صفحه335 :
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه
شماره 44 از سوره مبارکه طه
فَقُولَا لَهُ قَوْلًا لَّیِّنًا لَّعَلَّهُ یَتَذَکَّرُ أَوْ یخَشىَ(
اما به نرمی با او سخن بگویید; شاید متذکر شود، یا (از خدا) بترسد!
نکات تفسیری :
1-
گام اوّل در امر به معروف و نهى از منکر، بیان نرم است. «فقولا له قولاً لیّنا»
2- امیدها در نرمى است، وانتظارى از خشونت نمى رود. « قولاً لیّنا لعّله
یتذکّر...»
3- شروع تربیت وارشاد باید از طریق گفتگوى صمیمانه باشد.( خداوند به پیامبر
اکرم صلى الله علیه وآله نیز مى فرماید: با نرمى و ملاطفت با مردم رفتار کن. «فبما
رحمة من اللّه لنت لهم ولو کنت فظاً غلیظ القلب لانفضوا من حولک» آلعمران، 159.)
«فقولاله قولاً لیّنا» حتّى با سرکشترین افراد نیز باید ابتدا با نرمى ولطافت سخن
گفت.
4- هرگز از هدایت دیگران مأیوس نشوید. «لعّله یتذکّر ...»
5- وظیفه ى پیامبر تذکّر وارشاد است. «یتذکّر او یخشى»
حضرت فاطمه سلام الله علیها
فَرَضَ اللّهُ الإِیمانَ تَطهیراً مِنَ الشِّرکِ... وَالزَّکاةَ زِیادَةً فِی الرِّزقِ.
خداوند ایمان را پاک کننده از شرک... و زکات را افزاینده روزى ساخت.
کتاب من لا یحضره الفقیه : ج ٣