آداب دعا:
1- رو به قبله بودن: داریم که وقتی دعا می خوانید سعی کنید رو به قبله بنشینید، اصلاً قبله به ما جهت می دهد حضرت وقتی می خواست بنشیند رو به قبله می نشست نه تنها نماز، خوراک ما هم باید گوسفندی و گاو و شتری باشد که رو به قبله ذبح باشد یعنی چه شکم، چه اشک، چه اقتصاد همه باید یک جهت الهی داشته باشی. یک جنسی را که از کارخانه تحویل می گیرید تمام اجناس آن آرم کارخانه را دارد. آدمِ خدائی باید همه کارهایش خدائی باشد نشستن رو به قبله، خوابیدن رو به قبله، نماز رو به قبله، کشتن گوسفند رو به قبله، دعا رو به قبله یعنی باید جهت داشته باشد.
2- بلند کردن دستها: حدیث داریم وقتی می خواهید دعا کنید، دستهایتان را بیاورید تا مقابل صورت و حدیث داریم کف دست که آمد مقابل صورت خدا می گوید من خجالت می کشم دستی را که بالا آمده است، محروم برگردانم.
3- خضوع و انابه و گریه: خیلی برای گریه آیه داریم و بیشتر روایت داریم، امام زین العابدین علیه السلام میفرماید: خدایا! من چرا مدتی است که چشمم اشک ندارد؟ برای چه، «إِلَهِی إِلَیْکَ أَشْکُو قَلْباً قَاسِیاً مَعَ الْوَسْوَاسِ مُتَقَلِّباً وَ بِالرَّیْنِ وَ الطَّبْعِ مُتَلَبِّساً وَ عَیْناً عَنِ الْبُکَاءِ مِنْ خَوْفِکَ جَامِدَةً » (بحارالأنوار،ج91،ص143)خدایا! من از تو شکایت می کنم من از دست چشمم ناراحتم، چشم من گریه ندارد، البتّه گریه در مقابل خدا منظور است. در برابر دشمن و نسبت به کفار محکم، «أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ» فتح/29.
دعا و شرایط استجابت دعا
یک سرى دعاها مستجاب مى شودو یک سرى دعاها مستجاب نمى شود. اصل دعا اهمیتش بر کسى پوشیده نیست. الدعا مخ العبادة. دعا بهترین عبادت است. روایتى داریم اگر همه عبادتها نصف باشد نصف آن دعا است.
شرایط استجابت دعا:
1- اخلاص در دعا٬ چون قرآن مى گوید (ادعونى) یعنى از خودم بخواهید. ما جدى از خدا نمى خواهیم. به خدا مى گوییم درستش کن به ده نفر دیگر هم مى گوییم درستش کن. شرطش این است که آدم دل بکند، و قدرتى را غیر از قدرت خدا نافذ نداند.
2- اصرار در دعا:
سفارش کرده اند که در دعا اصرار کنید. امام مى فرماید پشت سر هم دعا بکن (من دق باب و جد و جد) جد یعنى جدیت بکند. مگر خورشید با یک بار تابیدن خرما را مى پزد. وقتى زیاد دعا کردى خودت بر اثر دعا رشدى مى کنى، ظرفت بزرگ مى شود و حالا وقت این است که کمکت بکند.
دوستان سعی کنند در همه اوقات - به خصوص در ماه رمضان - تلاوت قرآن را از یاد نبرند. قرآن نباید از زندگیتان حذف شود. تلاوت قرآن را حتماً داشته باشید؛ هر چه ممکن است. تلاوت قرآن هم، با تأمل و تدبر اثر میبخشد. تلاوت عجلهیی که همین طور انسان بخواند و برود و معانی را هم نفهمد یا درست نفهمد، مطلوب از تلاوت قرآن نیست؛ نه این که بی فایده باشد - بالأخره انسان همین که توجه دارد این کلام خداست، نفس این یک تعلق و یک رشته ارتباطی است و خود همین هم مغتنم است و نباید کسی را از این طور قرآن خواندن منع کرد. لیکن تلاوت قرآنی که مطلوب و مرغوب مأمورٌبه است، نیست. تلاوت قرآنی مطلوب است که انسان با تدبر بخواند و کلمات الهی را بفهمد، که به نظر ما میشود فهمید. اگر انسان لغت عربی را بلد باشد و آن چه را هم که بلد نیست، به ترجمه مراجعه کند و در همان تدبر کند؛ دو بار، سه بار، پنج بار که بخواند، انسان فهم و انشراح ذهنی نسبت به مضمون آیه پیدا میکند که با بیان دیگری حاصل نمیشود؛ بیشتر با تدبر حاصل میشود؛ این را تجربه کنید. لذا انسان بار اول وقتی مثلاً ده آیه مرتبط به هم را میخواند، یک احساس و یک انتباه دارد؛ بار دوم، پنجم، دهم که همین را با توجه میخواند، انتباه(توجه) دیگری دارد؛ یعنی انسان انشراح ذهن پیدا میکند. هر چه انسان بیشتر انس و غور پیدا کند، بیشتر میفهمد؛ و ما به این احتیاج داریم.
بیانات مقام معظم رهبری ، مهر ماه 1384
حضرت فاطمه سلام الله علیها
فَرَضَ اللّهُ الإِیمانَ تَطهیراً مِنَ الشِّرکِ... وَالزَّکاةَ زِیادَةً فِی الرِّزقِ.
خداوند ایمان را پاک کننده از شرک... و زکات را افزاینده روزى ساخت.
کتاب من لا یحضره الفقیه : ج ٣