تلاوت صفحه 44:

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 5  از سوره مبارکه الکهف‏
دروغگویان
 مَّا لَهُم بِهِ مِنْ عِلْمٍ وَلَا لِآبَائِهِمْ کَبُرَتْ کَلِمَةً تَخْرُجُ مِنْ أَفْوَاهِهِمْ إِن یَقُولُونَ إِلَّا کَذِبًا
نه آنان و نه پدرانشان به این [ادعا] دانشى ندارند بزرگ سخنى است که از دهانشان برمى‏ آید [آنان] جز دروغ نمى‏ گویند
تفسیر : عمل دائم، پاداش دائم دارد. در آیه‏ ى قبل «یعملون الصالحات» نشانه دوام عمل بود و در این آیه «ماکثین» یعنى پاداش دائم مى‏ باشد.
انسان علاقه به زندگى همیشگى وماندگار دارد، و خداوند آن را در قیامت قرار داده است. «ماکثین فیه ابدا»
از ویژگى نعمت‏هاى الهى در آخرت، جاودانگى آنهاست و در قیامت، مرگ و فنا نیست. «ماکثین فیه ابداً»
اصلاح عقیده‏ى مردم، از وظایف انبیاست. «ینذر الّذین قالوا»
جهل و ناآگاهى، بستر انحراف است. «قالوا... مالهم به من علم»
عقاید باید بر اساس علم باشد و از عقیده بدون علم انتقاد شده است. «ما لهم به من علم»
کسى که ایمان نداشته باشد، به خالق خود نیز تهمت مى ‏زند. «کَبُرت کلمة...»
فرزند داشتن خداوند، تهمتى بى‏اساس است. «ما لهم به من علم»
نسبت دادن فرزند به خدا، هم شرک است، هم تشبیه نابجا و هم نیازمند دانستن خدا به جانشین و همکار. «کَبُرت...»

تلاوت صفحه 43:


قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 60  از سوره مبارکه القصص‏
دنیای تمام شدنی
وَمَا أُوتِیتُم مِّن شَیْءٍ فَمَتَاعُ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَزِینَتُهَا وَمَا عِندَ اللَّهِ خَیْرٌ وَأَبْقَى أَفَلَا تَعْقِلُونَ
و هر آنچه به شما داده شده است کالاى زندگى دنیا و زیور آن است و[لى] آنچه پیش خداست بهتر و پایدارتر است مگر نمى‏ اندیشید
تفسیر : ثروت و دارایى خود را محصول تلاش و زرنگى خویش نپنداریم که هر چه هست از خداوند است. «ما اوتیتم»
نعمت‏ هاى دنیوى، محدود است؛ «من شى‏ء» ولى پاداش الهى، نامحدود و غیر قابل تصوّر است. «ما عنداللّه خیر و ابقى‏»
اگر به خاطر پذیرش ایمان، دنیا را از دست بدهید، به نعمت‏هاى بى‏ منتها وبى ‏زوال دست خواهید یافت. «ما عنداللَّه خیرٌ و ابقى»
هرکس باقى را فداى فانى، و بهره‏ ى ناب را با لذّات آمیخته با مشکلات عوض کند، در حقیقت عاقل نیست. «أفلا تعقلون»

تلاوت صفحه 42:

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 10  از سوره مبارکه فاطر
عزت خدایی
مَن کَانَ یُرِیدُ الْعِزَّةَ فَلِلَّهِ الْعِزَّةُ جَمِیعًا إِلَیْهِ یَصْعَدُ الْکَلِمُ الطَّیِّبُ وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ یَرْفَعُهُ وَالَّذِینَ یَمْکُرُونَ السَّیِّئَاتِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِیدٌ وَمَکْرُ أُوْلَئِکَ هُوَ یَبُورُ
هر کس سربلندى مى‏ خواهد سربلندى یکسره از آن خداست‏ سخنان پاکیزه به سوى او بالا مى‏ رود و کار شایسته به آن رفعت مى‏ بخشد و کسانى که با حیله و مکر کارهاى بد مى‏ کنند عذابى سخت ‏خواهند داشت و نیرنگشان خود تباه مى‏ گردد
تفسیر : عزّت واقعى، نزد خداست، نه پیش مردم. «فللّه العزّة جمیعا»
عزّت واقعى، در سایه‏ ى ایمان و عمل صالح است. «فللّه العزّة جمیعا... الکلم الطیّب و العمل الصالح»
میان عقیده با عمل رابطه‏ ى تنگاتنگ است و در یکدیگر اثر مى‏ گذارند. «العمل الصالح یرفعه»
راه مؤمنان که عزّت را از طریق ایمان و عمل صالح مى‏ جویند، راه رشد و تکامل است. «یصعد - یرفع» و راه دیگران که عزّت را از طریق فریب و نیرنگ مى‏ خواهند محو و هلاکت است. «یبور»
هیچ کس با نیرنگ و گناه به عزّت نمى ‏رسد. «یبور»

تلاوت صفحه 41 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 52  از سوره مبارکه هود
وَیَا قَوْمِ اسْتَغْفِرُواْ رَبَّکُمْ ثُمَّ تُوبُواْ إِلَیْهِ یُرْسِلِ السَّمَاء عَلَیْکُم مِّدْرَارًا وَیَزِدْکُمْ قُوَّةً إِلَى قُوَّتِکُمْ وَلاَ تَتَوَلَّوْاْ مُجْرِمِینَ
ترجمه : و اى قوم من از پروردگارتان آمرزش بخواهید سپس به درگاه او توبه کنید [تا] از آسمان بر شما بارش فراوان فرستد و نیرویى بر نیروى شما بیفزاید و تبهکارانه روى بر مگردانید
تفسیر : استغفار و توبه از گناهان، واجب است. «استغفروا... توبوا»
استغفار از گناهان، مقدّمه‏ ى بازگشت به سوى خداست. «استغفروا... ثم توبوا»
استغفار و توبه ‏ى فردى، سرنوشت جامعه را عوض نمى‏ کند، بلکه جامعه باید متحوّل شود تا امداد الهى سرازیر گردد. «یا قوم استغفروا... توبوا... یرسل»
اعمال و عقاید، در رویدادهاى طبیعى مؤثّرند. «توبوا... یرسل» (قوم عاد به خاطر شرک و گناه، به کمبود و خشکسالى گرفتار شده بودند)
عوامل طبیعى، ما را از توجّه به اراده‏ ى الهى بازندارد. «یرسل السماء»
نظام و حکومت اسلامى اگر خواهان توسعه اقتصادى است باید طرح ‏هاى معنوى را درجامعه توسعه دهد.«توبوا ...یرسل السماء»
جزاى دنیوى توبه و بازگشت به سوى خدا، ثروت و قدرت است.«توبوا... یرسل السماء مدرارا و یزدکم قوّة...»
گمان نکنیم که ایمان به خدا و توجّه به او، به معناى دور شدن از مال و سرمایه است. «توبوا...یرسل السماء... یزدکم قوة»
(اگر ایمان بیاوریم، نه تنها از اموال ما چیزى مطالبه نمى‏ شود، بلکه به آنها افزوده نیز مى‏ گردد «یزدکم »
با کُرنش در پیشگاه الهى و توبه و استغفار به درگار او، نه تنها کوچک نمى ‏شویم، بلکه قوى، بزرگ و عزیزتر هم مى‏ گردیم. «یزدکم قوّة الى قوّتکم»
قوم عاد، مردمى نیرومند بودند. «قوّة الى قوّتکم»
اگر قدرتِ ایمان، به قدرت جسمانى اضافه گردید، کامل مى‏ شویم. «قوّة الى قوّتکم»
بوجود آوردن جامعه ‏اى سالم وبرخوردار از نعمت ونیرومند، از اهداف ادیان آسمانى است. «یا قوم...توبوا... یزدکم قوّة الى قوّتکم»
قدرت اقتصادى، زمینه‏ ساز سایر قدرت‏هاست. اوّل «یرسل السماء» آنگاه «یزدکم قوّة الى قوّتکم»
در تبلیغ باید از شیوه‏ ى تشویق نیز استفاده کرد. «توبوا...یرسل... یزدکم قوّة الى قوّتکم» (بیان نتایجِ مادّى، در راه رسیدن به هدف، مانعى ندارد)

قال علی علیه السلام :
اَلا لا خَیرَ فی قِراءَةٍ لَیسَ فیها تَدَبُّرٌ .
آگاه باشید در قرآن خواندنی که تدبر در آن نباشد، خیری نیست .
اصول کافی 1/36
تلاوت صفحه 40 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 43  از سوره مبارکه آل عمران
یَا مَرْیَمُ اقْنُتِی لِرَبِّکِ وَاسْجُدِی وَارْکَعِی مَعَ الرَّاکِعِینَ
اى مریم فرمانبر پروردگار خود باش و سجده کن و با رکوع‏ کنندگان رکوع نما
تفسیر : افراد برجسته باید تواضع و عبادتشان بیشتر باشد. «یا مریم اقنتى...» (براى اولیاى خدا، عبادات ویژه ‏اى سفارش شده است، همانگونه که براى پیامبرصلى الله علیه وآله نماز شب واجب بود.)
نماز، رکوع و سجود، بهترین راه شکر است. در آیه قبل برگزیدگى خداوند مطرح شد که سزاوار شکر است. «اصطفاک... اقنتى»
عبادت باید تنها براى پروردگار باشد. «لربّک»
عبادت، مایه‏ ى تربیت انسان است. «ربّک»
نمازجماعت وعبادت دسته‏ جمعى، قبل از اسلام نیز بوده است.«مع الراکعین»
حضور زن در اجتماعات عبادى واجتماعاتى که مردان نیز حضور دارند سفارش شده است. «مع الراکعین» به شرط آنکه زنان، مریم‏ گونه رفتار نمایند.
منتخبین وبرگزیدگان، باید همراه توده‏ ها و در متن جامعه باشند، نه جدا و منزوى از مردم. «ارکعى مع الراکعین»

قال رسول الله صلی الله علیه و آله :
قارِئُ القُرآنِ وَ المُستَمِعُ فِی الأَجرِ سَواءٌ     
قاری قرآن و گوش کننده آن درپاداش مساوی هستند.
مستدرک الوسائل 4/ 261
تلاوت صفحه 39 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 56  از سوره مبارکه الذاریات‏
وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ
و جن و انس را نیافریدم جز براى آنکه مرا بپرستند
تفسیر: جنّ و انس در تکلیف مشترکند. «الجنّ و الانس... لیعبدون»
عبادت کردن بشر و الهى شدن مردم مهم است، نه عبادت شدن خداوند. «لیعبدون» (نفرمود: «لأعبد» تا من عبادت شوم.)
لازمه‏ ى عبادت، معرفت معبود است، پس آفرینش جن و انس براى شناخت حقّ و حرکت در راه خداوند است. «لیعبدون»

قال رسول الله صلی الله علیه و آله :
مَن اَرادَ عِلمَ الاَوَّلینَ وَالآخَرینَ، فَلیُثَوِّرِ القُرآنَ
هر که علم اولین و آخرین را می خواهد، باید آن را در قرآن بجوید.
کنزل العمال ج1 ص548
تلاوت صفحه 38 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 70  از سوره مبارکه یوسف‏
فَلَمَّا جَهَّزَهُم بِجَهَازِهِمْ جَعَلَ السِّقَایَةَ فِی رَحْلِ أَخِیهِ ثُمَّ أَذَّنَ مُؤَذِّنٌ أَیَّتُهَا الْعِیرُ إِنَّکُمْ لَسَارِقُونَ
پس هنگامى که آنان را به خوار و بارشان مجهز کرد آبخورى را در بار برادرش نهاد سپس [به دستور او] نداکننده‏اى بانگ درداد اى کاروانیان قطعا شما دزد هستید
تفسیر : گاهى صحنه ‏سازى براى کشف ماجرایى جایز است و براى مصالح مهم‏تر، نسبت دادن سارق به بى‏ گناهى که از قبل توجیه شده باشد، مانعى ندارد. «انّکم لسارقون»
اگر در میان گروهى یک نفر خلافکار باشد، مردم تمام گروه را خلافکار مى‏ نامند. «انّکم لسارقون»

قال رسول الله صلی الله علیه و آله :
لِکُلِّ شَیءٍ حِلیَةٌ وَ حِلیَةُ القرآنِ الصَّوتُ الحَسنُ
هرچیزی را زیوری باشد و زیور قرآن صدای خوش است.
اصول کافی 2/615
تلاوت صفحه 37 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 93  از سوره مبارکه یونس‏
وَلَقَدْ بَوَّأْنَا بَنِی إِسْرَائِیلَ مُبَوَّأَ صِدْقٍ وَرَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّیِّبَاتِ فَمَا اخْتَلَفُواْ حَتَّى جَاءهُمُ الْعِلْمُ إِنَّ رَبَّکَ یَقْضِی بَیْنَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فِیمَا کَانُواْ فِیهِ یَخْتَلِفُونَ
به راستى ما فرزندان اسرائیل را در جایگاه[هاى] نیکو منزل دادیم و از چیزهاى پاکیزه به آنان روزى بخشیدیم پس به اختلاف نپرداختند مگر پس از آنکه علم براى آنان حاصل شد همانا پروردگار تو در روز قیامت در باره آنچه بر سر آن اختلاف مى‏ کردند میانشان داورى خواهد کرد
تفسیر : برخوردارى از مسکن مناسب، یکى از نعمت‏هاى الهى و مورد پسند ادیان الهى است. «مبوّء صدق»
در نهضت ‏هاى انبیا، علاوه بر معنویّت، ابعاد مادّى زندگى مردم نیز مورد توجّه است. «بوّأنا، رزقنا»
با آنکه اغلب پس از انقلاب‏ ها و تحوّلات، توازن اقتصادى جامعه به هم مى ‏خورد و گرانى یا قحطى پیش مى‏ آید، ولى خداوند با سرنگونى رژیم فرعونى، بنى‏ اسرائیل را از کمبودها نجات بخشید. «رزقناهم»
تفرقه، همه‏ ى نعمت‏هاى الهى را خنثى مى‏ کند. «بوّأنا، رزقنا، اختلفوا»
ریشه‏ ى اختلاف ‏ها، همیشه مسائل مادّى و رفاهى نیست، گاهى هم هوس‏ها است. «بوّأنا، رزقنا، اختلفوا»
علم به تنهایى نجات بخش نیست. «اختلفوا، جائهم العلم»
قرآن بیشترین انتقاد را از اختلاف‏هاى آگاهانه دارد. «جاءهم العلم»

قال الصادق علیه السلام :
قِراءَةُ القُرآنِ فِی المُصحَفِ تُخَفِّفُ العَذابَ عَنِ الوالِدَینِ وَ لَو کانا کافِرَینِ
خواندن قرآن از روی آن، عذاب را از والدین سبک می سازد ؛ اگر چه آن دو کافر باشند .
اصول کافی 2/613
تلاوت صفحه 36 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 41  از سوره مبارکه الحج‏
الَّذِینَ إِن مَّکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّکَاةَ وَأَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنکَرِ وَلِلَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ
همان کسانى که چون در زمین به آنان توانایى دهیم نماز برپا مى‏ دارند و زکات مى‏ دهند و به کارهاى پسندیده وامى‏ دارند و از کارهاى ناپسند باز مى‏ دارند و فرجام همه کارها از آن خداست
تفسیر : یارى خداوند از طریق احیاى دین اوست. «و لینصرنّ اللّه من ینصره»، «الّذین اِن مَکّنّاهم...»
براى مؤمنان، تمام زمین یکسان است، آنان هر کجا که توان دارند هدف مقدّس خود را پیاده مى‏ کنند. «فى الارض»
همه ‏ى قدرت‏ها را از خدا بدانیم. «مَکّنّا»
اوّلین ثمره ى حکومت صالحان، نماز و زکات و امر به معروف و نهى از منکر است. «اِن مکّناهم فى الارض اَقاموا الصلوة ...»
رابطه با خدا و دستگیرى از محرومان و آگاهى دادن به جامعه و جلوگیرى از مفاسد، از هم جدا نیست. «اَقاموا الصلوة و آتوا الزّکوة و امروا بالمعروف...»
حاکمان مؤمن، هم در فکر ارتقاى روحى و رشد امور معنوى هستند و هم به دنبال رفاه و حل مشکلات اقتصادى و فقرزدایى و اصلاح جامعه. «اَقاموا الصلوة و آتوا الزّکوة ...»
جامعه‏ اى تحت حمایت خداوند است که این چهار ارزش محورى را داشته باشد: نماز، زکات، امر به معروف و نهى از منکر. «و لینصرن اللّه من ینصره»، «الّذین اِن مکنّاهم اَقاموا الصلوة»
امر و نهى شما، زمانى در جامعه موثّر است که اوّل به وظایف فردى خود عمل کنید. «اقاموا الصلوة... اَمَروا بالمعروف»
اقامه ‏ى نماز، به قدرت و امکانات نیاز دارد. «اِن مکنّاهم ... اقاموا الصلوة»
با انجام همه‏ ى وظایف، باز هم به حسن عاقبت خود و نتیجه‏ ى نهایى کارتان مطمئن نشوید و بر خداوند امید و توکل داشته باشید. «وللّه عاقبة الامور»

قال الصادق علیه السلام :
ثَلاثَةٌ یَشکُونَ اِلَی اللهِ ـ عَزَّ وَجَلَّ ـ مَسجِدٌ خَرابٌ لا یُصَلّی فیهِ اَهلُهُ وَ عالِمٌ بَینَ جُهّالٍ وَ مُصحَفٌ مُعَلَّقٌ قَد وَقَعَ عَلَیهِ الغُبارُ لا یُقرَاُ فیهِ   
سه گروه نزد خدا شکایت می برند : مسجد ویرانی که مردم در آن نماز نخوانند، عالمی که بین جاهلان تنها بماند و قرآن رها شده و غبار گرفته ای که خوانده نمی شود.
اصول کافی 2/613
تلاوت صفحه35 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 18  از سوره مبارکه الطور
فَاکِهِینَ بِمَا آتَاهُمْ رَبُّهُمْ وَوَقَاهُمْ رَبُّهُمْ عَذَابَ الْجَحِیمِ
به آنچه پروردگارشان به آنان داده دلشادند و پروردگارشان آنها را از عذاب دوزخ مصون داشته است
تفسیر : گاهى در دنیا نعمت هست، امّا انسان به دلایلى نمى ‏تواند از آن کامیاب شود، اما در بهشت هم نعمت هست و هم کامیابى. «جنات... فاکهین»
نعمت‏ها، زمانى لذّت بیشترى دارند که از طرف خداوند به عنوان محبّت و لطف باشد «آتاهم ربّهم» و در کنارش تلخى و دغدغه نباشد. «و وقاهم ربّهم»
کسى‏ که در دنیا با تقوا خود را حفظ کرد، در قیامت خداوند او را از عذاب دوزخ حفظ مى‏ کند. «المتقین... وقاهم»
پرهیزکاران نباید به تقوا و عمل خود مغرور باشند که همه‏ ى نعمت‏ها و نجات‏ بخشى‏ها از خداست. «أتاهم ربّهم... وقاهم ربّهم»