تلاوت صفحه 524 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :

آیه شماره 144  از سوره مبارکه آل عمران 

وَ ما مُحَمَّدٌ إِلاَّ رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ أَ فَإِنْ ماتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلى‏ أَعْقابِکُمْ وَ مَنْ یَنْقَلِبْ عَلى‏ عَقِبَیْهِ فَلَنْ یَضُرَّ اللَّهَ شَیْئاً وَ سَیَجْزِی اللَّهُ الشَّاکِرینَ
حمد (ص) فقط فرستاده خداست؛ و پیش از او، فرستادگان دیگرى نیز بودند؛ آیا اگر او بمیرد و یا کشته شود، شما به عقب برمى‏ گردید؟ (و اسلام را رها کرده به دوران جاهلیّت و کفر بازگشت خواهید نمود؟) و هر کس به عقب باز گردد، هرگز به خدا ضررى نمى زند؛ و خداوند بزودى شاکران (و استقامت‏ کنندگان) را پاداش خواهد داد.
نکات تفسیری :

1- عمر پیامبر محدود است، نه راه او. «افاِن مات او قتل انقلبتم»
2- فردپرستى ممنوع. راه خدا که روشن شد، آمد و رفت افراد نباید در پیمودن خط الهى ضربه وارد کند. «أفاِن مات او قتل»
3- دست برداشتن از خط انبیا، سقوط و عقب‏گرد است. «انقلبتم على اعقابکم»
4- مقاومت در راه حق، بهترین نوع شکر عملى است که پاداشش با خداست. «سیجزى اللّه الشاکرین»

تلاوت صفحه 523 :

آیه شماره 110  از سوره مبارکه آل عمران
 کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ لَوْ آمَنَ أَهْلُ الْکِتابِ لَکانَ خَیْراً لَهُمْ مِنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَ أَکْثَرُهُمُ الْفاسِقُونَ
شما بهترین امتى بودید که به سود انسانها آفریده شده ‏اند؛ (چه اینکه) امر به معروف و نهى از منکر مى‏ کنید و به خدا ایمان دارید. و اگر اهل کتاب، (به چنین برنامه و آیین درخشانى،) ایمان آورند، براى آنها بهتر است! (ولى تنها) عده کمى از آنها با ایمانند، و بیشتر آنها فاسقند، (و خارج از اطاعت پروردگار)
نکات تفسیری :

1- بهترین امّت بودن با شعار نیست، با ایمان و امر به معروف و نهى از منکر است. «کنتم خیر امّة... تأمرون...»
2- در امّتِ ساکت و ترسو خیرى نیست. «خیر امّة... تأمرون... تنهون»
3- امر به معروف و نهى از منکر به قدرى مهم است که انجام آن معیار امتیاز امّت‏هاست. «کنتم خیر امّة»

تلاوت صفحه 522 :

آیه شماره 104  از سوره مبارکه آل عمران
 وَ لْتَکُنْ مِنْکُمْ أُمَّةٌ یَدْعُونَ إِلَى الْخَیْرِ وَ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ
باید از میان شما، جمعى دعوت به نیکى، و امر به معروف و نهى از منکر کنند! و آنها همان رستگارانند
نکات تفسیری :

1- اصلاح جامعه و جلوگیرى از فساد، بدون قدرتِ منسجم و مسئول مشخّص امکان ندارد. «منکم امّة»
2- کسانى که براى رشد و اصلاح جامعه دل مى‏ سوزانند، رستگاران واقعى هستند وگوشه ‏گیرانِ بى ‏تفاوت را از این رستگارى سهمى نیست. «اولئک هم‏ المفلحون»
3- فلاح و رستگارى، تنها در نجات و رهایى خود خلاصه نمى‏ شود، بلکه نجات و رشد دیگران نیز از شرایط فلاح است. «یأمرون، ینهون، اولئک هم المفلحون»

تلاوت صفحه 521 :

آیه شماره 96  از سوره مبارکه آل عمران
 إِنَّ أَوَّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذی بِبَکَّةَ مُبارَکاً وَ هُدىً لِلْعالَمینَ
نخستین خانه‏ اى که براى مردم (و نیایش خداوند) قرار داده شد، همان است که در سرزمین مکّه است، که پر برکت، و مایه هدایت جهانیان است.
نکات تفسیری :

تلاوت صفحه  520 :

آیه شماره 92  از سوره مبارکه آل عمران
  لَنْ تَنالُوا الْبِرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ وَ ما تُنْفِقُوا مِنْ شَیْ‏ءٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلیمٌ
هرگز به (حقیقت) نیکوکارى نمى‏ رسید مگر اینکه از آنچه دوست مى ‏دارید، (در راه خدا) انفاق کنید؛ و آنچه انفاق مى ‏کنید، خداوند از آن آگاه است.
نکات تفسیری :

1- یگانه راه رسیدن به مقام نیکوکاران، انفاق خالصانه از امور مورد علاقه است، نه فقط ذکر و دعا. «لن تنالوا البرّ...»

2- در مکتب اسلام، هدف از انفاق تنها فقرزدایى نیست، بلکه رشد انفاق کننده نیز مطرح است. دل کندن از محبوب‏هاى خیالى وشکوفاشدن روح سخاوت، از مهم‏ترین آثار انفاق براى انفاق کننده است. «لن تنالوا البرّ»

3- در انفاق نه افراط و نه تفریط، تنها بخشى از آنچه را دوست دارى، انفاق کن. «ممّا تحبّون»

تلاوت صفحه 519 :

آیه شماره 85  از سوره مبارکه آل عمران
 وَ مَنْ یَبْتَغِ غَیْرَ الْإِسْلامِ دیناً فَلَنْ یُقْبَلَ مِنْهُ وَ هُوَ فِی الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرینَ
و هر کس جز اسلام (و تسلیم در برابر فرمان حق،) آیینى براى خود انتخاب کند، از او پذیرفته نخواهد شد؛ و او در آخرت، از زیانکاران است‏.
نکات تفسیری :

2- رها کردن مکتبى جامع، مایه خسارتى ابدى است. «مَن یبتغ... من الخاسرین»

3 - انتخاب اسلام، رمز و نشانه دوراندیشى انسان است. «فى الاخرة من الخاسرین»

تلاوت صفحه  518 :

آیه شماره ۲۷  از سوره مبارکه ابراهیم
 ثَبِّتُ اللّهُ الَّذِینَ آمَنُواْ بِالْقَوْلِ الثَّابِتِ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَفِی الآخِرَةِ وَیُضِلُّ اللّهُ الظَّالِمِینَ وَیَفْعَلُ اللّهُ مَا یَشَاءُ
خدا کسانى را که ایمان آورده ‏اند در زندگى دنیا و در آخرت با سخن استوار ثابت مى‏ گرداند و ستمگران را بى‏ راه مى‏ گذارد و خدا هر چه بخواهد انجام مى‏ دهد
نکات تفسیری :

1- امدادهاى الهى، وابسته به راهى است که انسان انتخاب مى‏ کند. «یثبّت اللَّه الذین آمنوا»
2- اگر یارى خداوند نباشد، انسان در برابر وسوسه ‏ها و هوس‏ها و طاغوت‏ها از پا درمى‏ آید و سقوط مى‏ کند. «یثبّت اللَّه الذین آمنوا»
3- انسان اگر ایمان آورد، خدا او را بیمه مى‏ کند و اگر به درخت خبیثه و مکتب باطل دل دهد، خدا او را رها مى‏ کند. «یثبّت اللَّه الذین امنوا... یضلّ اللَّه الظالمین»

تلاوت صفحه  517 :

آیه شماره 30  از سوره مبارکه آل عمران
 یَوْمَ تَجِدُ کُلُّ نَفْسٍ ما عَمِلَتْ مِنْ خَیْرٍ مُحْضَراً وَ ما عَمِلَتْ مِنْ سُوءٍ تَوَدُّ لَوْ أَنَّ بَیْنَها وَ بَیْنَهُ أَمَداً بَعیداً وَ یُحَذِّرُکُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ وَ اللَّهُ رَؤُفٌ بِالْعِبادِ
روزى که هر کس، آنچه را از کار نیک انجام داده، حاضر مى‏ بیند؛ و آرزو مى‏ کند میان او، و آنچه از اعمال بد انجام داده، فاصله زمانىِ زیادى باشد. خداوند شما را از (نافرمانى) خودش، برحذر مى‏ دارد؛ و (در عین حال،) خدا نسبت به همه بندگان، مهربان است.
نکات تفسیری :

1- اعمال انسان محو نمى‏ شود و در قیامت در برابر او حاضر مى‏ گردد. «محضرا»
2- بسیارى از اعمالى که در دنیا مورد علاقه انسان است، در قیامت مورد تنفّر او قرار خواهد گرفت. «تودّ لو انّ بینها و بینه أمداً بعیداً»
3 - در روز قیامت، پشیمانى سودى ندارد و آرزوها نشدنى است. کلمه (لو) در مورد آرزوهاى نشدنى بکار مى‏ رود. «لو انّ بینها و بینه أمداً بعیداً»

تلاوت صفحه  516 :

آیه شماره 273  از سوره مبارکه بقره
 لِلْفُقَراءِ الَّذینَ أُحْصِرُوا فی‏ سَبیلِ اللَّهِ لا یَسْتَطیعُونَ ضَرْباً فِی الْأَرْضِ یَحْسَبُهُمُ الْجاهِلُ أَغْنِیاءَ مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُمْ بِسیماهُمْ لا یَسْئَلُونَ النَّاسَ إِلْحافاً وَ ما تُنْفِقُوا مِنْ خَیْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلیمٌ
انفاقِ شما، مخصوصاً باید) براى نیازمندانى باشد که در راه خدا، در تنگنا قرار گرفته‏اند؛ (و توجّه به آیین خدا، آنها را از وطنهاى خویش آواره ساخته؛ و شرکت در میدانِ جهاد، به آنها اجازه نمى‏دهد تا براى تأمین هزینه زندگى، دست به کسب و تجارتى بزنند؛) نمى‏توانند مسافرتى کنند (و سرمایه‏اى به دست آورند؛) و از شدّت خویشتن‏دارى، افراد ناآگاه آنها را بى‏نیاز مى‏پندارند؛ امّا آنها را از چهره‏هایشان مى‏شناسى؛ و هرگز با اصرار چیزى از مردم نمى‏خواهند. (این است مشخّصات آنها!) و هر چیز خوبى در راه خدا انفاق کنید، خداوند از آن آگاه است‏.
نکات تفسیری :

1- باید به مجاهدان وکسانى که به خاطر فعالیّت‏هاى سیاسى براى مبارزه با طاغوت‏ها در محاصره‏ى زندان‏ها وتبعیدگاه‏ها قرار دارند ومهاجران بى‏پناه و همه کسانى که در راه خدا دچار فقر شده وفرصت تلاش براى تأمین زندگى را ندارند، توجّه لازم صورت گیرد. «اُحصروا فى سبیل‏اللّه لایستطیعون ضرباً...»

 2- کسانى که مى‏توانند با مسافرت و مهاجرت به نقطه‏اى دیگر زندگى خود را تأمین نمایند، نباید منتظر انفاق مردم باشند. «لایستطیعون ضرباً فى‏الارض»

 3- شرط انصاف نیست که گروهى خود و تمام هستى خود را فدا کرده و در محاصره قرار گیرند، ولى گروه دیگر حتّى از انفاق به آنان تنگ نظرى داشته باشند. «للفقراء الّذین اُحصروا»

تلاوت صفحه 515 :

آیه شماره 263  از سوره مبارکه بقره
 قَوْلٌ مَعْرُوفٌ وَ مَغْفِرَةٌ خَیْرٌ مِنْ صَدَقَةٍ یَتْبَعُها أَذىً وَ اللَّهُ غَنِیٌّ حَلیمٌ
گفتار پسندیده (در برابر نیازمندان)، و عفو (و گذشت از خشونتهاى آنها)، از بخششى که آزارى به دنبال آن باشد، بهتر است؛ و خداوند، بى‏ نیاز و بردبار است‏.

نکات تفسیری :

1-  آبرو و شخصیّت فقیر، با ارزش‏تر از حفظ شکم و شخص فقیر است. «قول معروف... خیر من صدقة»

2 - اگر فقیرى بخاطر فشار و تنگدستى، ناروایى گفت او را ببخشید. «مغفرة»

3- خداوند آزار رسانى به فقیر را پاسخ مى‏ دهد، ولى نه با عجله. «حلیم»