تلاوت صفحه 584 :

آیه شماره 103  از سوره مبارکه کهف
 قُلْ هَلْ نُنَبِّئُکُمْ بِالْأَخْسَرینَ أَعْمالاً الَّذینَ ضَلَّ سَعْیُهُمْ فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ هُمْ یَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ یُحْسِنُونَ صُنْعاً (
بگو: «آیا به شما خبر دهیم که زیانکارترین (مردم) در کارها، چه کسانى هستند؟آنها که تلاشهایشان در زندگى دنیا گم (و نابود) شده؛ با این حال، مى ‏پندارند کار نیک انجام مى ‏دهند!»
نکات تفسیری :

1- پیامبر مأمور بیان سود و زیان واقعى مردم است. «قل... اعمالا»
2- شیوه‏ ى پرسش و پاسخ، از بهترین روشهاى آموزش و تربیت است. «هل ...»
3- انسان در معرض غفلت از سود و زیان خویش است. «هل ننبّئکم...»
4- هیچ عملى محو نمى‏ شود، گرچه به نظر گم مى‏ شود. «ضلّ سعیهم»
5 - تکیه بر خیال نکنیم و واقع‏گرا باشیم. «یحسبون»

تلاوت صفحه 583 :

آیه شماره 88  از سوره مبارکه اسراء
  قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَ الْجِنُّ عَلى‏ أَنْ یَأْتُوا بِمِثْلِ هذَا الْقُرْآنِ لا یَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَ لَوْ کانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهیراً
بگو: «اگر انسانها و پریان (جن و انس) اتفاق کنند که همانند این قرآن را بیاورند، همانند آن را نخواهند آورد؛ هر چند یکدیگر را (در این کار) کمک کنند.
نکات تفسیری :

1- جنّیان نیز همانند انسان‏ها مکلفنّد و قرآن، کتاب آنان نیز مى‏ باشد. «اجتمعت الانس و الجنّ»
2- ناتوانى در آوردن نظیرِ قرآن، دلیل اعجاز این کتاب است. «لایأتون بمثله»

تلاوت صفحه 582 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :

آیه شماره 81  از سوره مبارکه اسراء
 وَ قُلْ جاءَ الْحَقُّ وَ زَهَقَ الْباطِلُ إِنَّ الْباطِلَ کانَ زَهُوقاً
و بگو: «حق آمد، و باطل نابود شد؛ یقیناً باطل نابود شدنى است!»
نکات تفسیری :

1- پیامبر باید با قاطعیّت، پیروزى نهایى حقّ را به مردم اعلام کند. «قل جاء الحق»
2- باید حقّ را به میدان آورد تا باطل از بین برود. «جاء...زهق»
3- از جلوه ‏ها و مانورهاى باطل نباید هراسید که دوامى ندارد. «کان زهوقاً»

تلاوت صفحه 581 :

آیه شماره 36  از سوره مبارکه اسراء
 وَ لا تَقْفُ ما لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ کُلُّ أُولئِکَ کانَ عَنْهُ مَسْؤُلاً
از آنچه به آن آگاهى ندارى، پیروى مکن، چرا که گوش و چشم و دل، همه مسؤولند
نکات تفسیری :

تلاوت صفحه 580 :

آیه شماره 24  از سوره مبارکه اسراء
  وَ اخْفِضْ لَهُما جَناحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَ قُلْ رَبِّ ارْحَمْهُما کَما رَبَّیانی‏ صَغیراً
و بالهاى تواضع خویش را از محبّت و لطف، در برابر آنان فرود آر! و بگو: «پروردگارا! همان‏گونه که آنها مرا در کوچکى تربیت کردند، مشمول رحمتشان قرار ده!»
نکات تفسیری :

1- فرزند در هر موقعیّتى که هست، باید متواضع باشد و کمالات خود را به رُخ والدین نکشد. «واخفِض لهما جناح الذّل»
2- تواضع در برابر والدین، باید از روى مهر و محبت باشد، نه ظاهرى و ساختگى، یا براى گرفتن اموال آنان. «واخفض لهما... من الرّحمة»
3- فرزند باید نسبت به پدر مادر، هم متواضع باشد، هم برایشان از خداوند رحمت بخواهد. «واخفض... و قل ربّ ارحمهما»
4- دعاى فرزند در حقّ پدر و مادر مستجاب است، وگرنه خداوند دستور به دعا نمى‏ داد. «وقل ربّ ارحمهما...»
5- رحمت الهى، جبران زحمات تربیتى والدین است. «ربّ ارحمهما کما ربّیانى» گویا خداوند به فرزند مى‏ گوید: تو رحمت خود را دریغ مدار، واز خدا نیز استمداد کن که اداى حقّ آنان از عهده‏ ى تو خارج است.
6 - گذشته‏ ى خود، تلخى‏ ها و مشکلات دوران کودکى وخردسالى را که بر والدین تحمیل شده است از یاد نبرید. «کما ربّیانى صغیراً»

تلاوت صفحه 579 :

آیه شماره 23  از سوره مبارکه اسراء

 وَ قَضى‏ رَبُّکَ أَلاَّ تَعْبُدُوا إِلاَّ إِیَّاهُ وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِنْدَکَ الْکِبَرَ أَحَدُهُما أَوْ کِلاهُما فَلا تَقُلْ لَهُما أُفٍّ وَ لا تَنْهَرْهُما وَ قُلْ لَهُما قَوْلاً کَریماً
و پروردگارت فرمان داده: جز او را نپرستید! و به پدر و مادر نیکى کنید! هرگاه یکى از آن دو، یا هر دوى آنها، نزد تو به سن پیرى رسند، کمترین اهانتى به آنها روا مدار! و بر آنها فریاد مزن! و گفتار لطیف و سنجیده و بزرگوارانه به آنها بگو!
نکات تفسیری :

1- احسان به والدین در کنار توحید و اطاعت از خداوند آمده است تا نشان دهد این کار، هم واجب عقلى و وظیفه‏ ى انسانى است، هم واجب شرعى. «قَضى‏ ربّک ألاّ تعبدوا اِلاّ ایّاه و بالوالدین احساناً»
2- در احسان به والدین، مسلمان بودن آنها شرط نیست. «بالوالدین احساناً»
3 - نیکى به پدر ومادر را بى‏ واسطه وبه دست خود انجام دهیم. «بالوالدین احساناً»
4- هرچه نیاز جسمى و روحىِ والدین بیشتر باشد، احسان به آنان ضرورى‏ تر است. «یبلغنّ عندک الکبر»
5- پدر و مادر سالمند را به آسایشگاه نبریم، بلکه نزد خود نگهداریم. «عندک»
6- در احسان به والدین و قول کریمانه، شرط مقابله نیامده است. یعنى اگر آنان هم با تو کریمانه برخورد نکردند، تو کریمانه سخن بگو. «وقل لهما قولاً کریماً»

تلاوت صفحه 578 :

آیه شماره 125  از سوره مبارکه نحل
  ادْعُ إِلى‏ سَبیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جادِلْهُمْ بِالَّتی‏ هِیَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبیلِهِ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدینَ
با حکمت و اندرز نیکو، به راه پروردگارت دعوت نما! و با آنها به روشى که نیکوتر است، استدلال و مناظره کن! پروردگارت، از هر کسى بهتر مى‏ داند چه کسى از راه او گمراه شده است؛ و او به هدایت‏ یافتگان داناتر است.
نکات تفسیری :

1- دعوت باید جهت الهى داشته باشد. «الى سبیل ربّک»
2- دعوت، مراحل و مراتبى دارد. (حکمت، موعظه، جدال نیکو که حکمت راه عقلى و موعظه راه عاطفى مى‏ باشد.)
3- موعظه باید حَسن باشد، ولى جدال باید اَحسن باشد. «الموعظة حسنة - بالتى هى اَحسن» (هم محتوا نیکو باشد و هم شیوه و بیان)
4- بیان آثار و برکات خوبى‏ ها و آفات و خطرات بدى‏ ها از شیوه هاى دعوت است. «بالحکمة» (حکمت یعنى آشنایى با مصالح و مفاسد امور از طریق علم و عقل)
5- شما ضامن وظیفه هستید، نه ضامن نتیجه. «ان ربک هو اعلم بمن ضلّ عن سبیله و هو اعلم بالمهتدین»
6- اسلام به طرفداران خود هم غذاى فکرى مى‏ دهد، «بالحکمة» هم غذاى روح «الموعظة الحسنة» و به مخالفان برخورد منطقى دارد. «جادلهم ...»

تلاوت صفحه 577 :

آیه شماره 97  از سوره مبارکه نحل
 مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثى‏ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیاةً طَیِّبَةً وَ لَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما کانُوا یَعْمَلُونَ
هر کس کار شایسته‏ اى انجام دهد، خواه مرد باشد یا زن، در حالى که مؤمن است، او را به حیاتى پاک زنده مى‏ داریم؛ و پاداش آنها را به بهترین اعمالى که انجام مى‏ دادند، خواهیم داد.
نکات تفسیری :

1- ملاک پاداش، سنّ، نژاد، جنسیت، موقعیت اجتماعى، سیاسى و... نیست. «مَن عَمِل»
2- زن و مرد در کسب کمالات معنوى یکسانند. «من ذکر او انثى»
3- شرط قبولى عمل صالح، ایمان است. «و هو مؤمن»
4- حتى یک عمل صالح، بى‏ پاسخ نمى‏ ماند. «من عمل صالحاً»
5- کار خوب به تنهایى کافى نیست، خود انسان هم باید خوب باشد. «من عمل صالحاً... و هو مؤمن»
6- انسانِ بدون ایمان و عمل صالح، گویى مرده است. «فلنحیینّه حیوة طیّبةً»

تلاوت صفحه 576 :

آیه شماره 28  از سوره مبارکه رعد
 الَّذینَ آمَنُوا وَ تَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِکْرِ اللَّهِ أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ
آنها کسانى هستند که ایمان آورده ‏اند، و دلهایشان به یاد خدا مطمئن (و آرام) است؛ آگاه باشید، تنها با یاد خدا دلها آرامش مى‏ یابد.
نکات تفسیری :

1- ایمان بدون اطمینان قلبى، کامل و کارساز نیست. «امنوا وتطمئن قلوبهم»
2- یاد خدا با زبان کفایت نمى‏ کند، اطمینان قلبى هم مى‏ خواهد. «تطمئن قلوبهم بذکر اللَّه»
3- تنها یاد خدا، مایه‏ ى آرامش دل مى‏ شود. «بذکر اللَّه تطمئن القلوب»
امروزه دارندگان زر و زور و تزویر بسیارند ولى از آرامش لازم خبرى نیست.

تلاوت صفحه 575 :

آیه شماره 87  از سوره مبارکه یوسف
 یا بَنِیَّ اذْهَبُوا فَتَحَسَّسُوا مِنْ یُوسُفَ وَ أَخیهِ وَ لا تَیْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِنَّهُ لا یَیْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلاَّ الْقَوْمُ الْکافِرُونَ
پسرانم! بروید، و از یوسف و برادرش جستجو کنید؛ و از رحمت خدا مأیوس نشوید؛ که تنها گروه کافران، از رحمت خدا مأیوس مى ‏شوند.
نکات تفسیری :

1- رسیدن به لطف الهى، با تنبلى سازگار نیست. «اذهبوا، ولا تایْئسوا»
2- اولیاى خدا، هم خود مأیوس نمى‏ شوند هم دیگران را از یأس باز مى‏ دارند. «لاتایئسوا»
3 - یأس، نشانه‏ ى کفر است. «لایایئس... الاّ القوم الکافرون» زیرا مأیوس شده، در درون خود مى‏ گوید: قدرت خدا تمام شده است.