تلاوت صفحه 514 :

آیه شماره 262  از سوره مبارکه بقره
 الَّذینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ فی‏ سَبیلِ اللَّهِ ثُمَّ لا یُتْبِعُونَ ما أَنْفَقُوا مَنًّا وَ لا أَذىً لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ
کسانى که اموال خود را در راه خدا انفاق مى‏ کنند، سپس به دنبال انفاقى که کرده‏ اند، منت نمى‏ گذارند و آزارى نمى‏ رسانند، پاداش آنها نزد پروردگارشان (محفوظ) است؛ و نه ترسى دارند، و نه غمگین مى‏ شوند

نکات تفسیری :

1-  شروع نیکو کافى نیست، اتمام نیکو هم شرط است. «ینفقون... ثمّ لایُتبِعون... منّاً»

2- اسلام حافظ شخصیّت محرومان و فقراست و کوبیدن شخصیّت فقرا از طریق منّت را سبب باطل شدن عمل مى‏ داند. «لا یتبعون... منّاً و لا اذىً»
3- خداوند، آینده انفاق کننده را تضمین کرده است. «لا خوف علیهم ولا هم یحزنون»

تلاوت صفحه 513 :

آیه شماره 256  از سوره مبارکه بقره
  لا إِکْراهَ فِی الدِّینِ قَدْ تَبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَیِّ فَمَنْ یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَ یُؤْمِنْ بِاللَّهِ فقد استَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقى‏ لاَ انْفِصامَ لَها وَ اللَّهُ سَمیعٌ عَلیمٌ
در قبول دین،اکراهى نیست.(زیرا) راه درست از راه انحرافى،روشن شده است.بنابر این، کسى که به طاغوت [بت و شیطان، وهر موجود طغیانگر] کافر شود و به خدا ایمان آورد، به دستگیره محکمى چنگ زده است، که گسستن براى آن نیست. و خداوند، شنوا و داناست‏.
نکات تفسیری :

1- تأثیر زور در اعمال و حرکات است، نه در افکار و عقاید. «لااکراه فى الدین»

2- محکم بودن ریسمان الهى کافى نیست، محکم گرفتن هم شرط است. «فقد استمسک بالعروة...»

3-ایمان به خدا و رابطه با اولیاى خدا ابدى است. «لاانفصام لها» ولى طاغوت‏ها در قیامت از پیروان خود تبّرى خواهند جست.

تلاوت صفحه  512 :

آیه شماره 255  از سوره مبارکه بقره
 اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ لا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَ لا نَوْمٌ لَهُ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ مَنْ ذَا الَّذی یَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلاَّ بِإِذْنِهِ یَعْلَمُ ما بَیْنَ أَیْدیهِمْ وَ ما خَلْفَهُمْ وَ لا یُحیطُونَ بِشَیْ‏ءٍ مِنْ عِلْمِهِ إِلاَّ بِما شاءَ وَسِعَ کُرْسِیُّهُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ لا یَؤُدُهُ حِفْظُهُما وَ هُوَ الْعَلِیُّ الْعَظیمُ

هیچ معبودى نیست جز خداوند یگانه زنده، که قائم به ذات خویش است، و موجودات دیگر، قائم به او هستند؛ هیچ گاه خواب سبک و سنگینى او را فرانمى‏ گیرد؛ (و لحظه‏ اى از تدبیر جهان هستى، غافل نمى‏ ماند؛) آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است، از آن اوست؛ کیست که در نزد او، جز به فرمان او شفاعت کند؟! (بنابراین، شفاعت شفاعت‏ کنندگان، براى آنها که شایسته شفاعتند، از مالکیت مطلقه او نمى‏ کاهد.) آنچه را در پیش روى آنها [= بندگان‏] و پشت سرشان است مى ‏داند؛ (و گذشته و آینده، در پیشگاه علم او، یکسان است.) و کسى از علم او آگاه نمى ‏گردد؛ جز به مقدارى که او بخواهد. (اوست که به همه چیز آگاه است؛ و علم و دانش محدود دیگران، پرتوى از علم بى‏پایان و نامحدود اوست.) تخت (حکومت) او، آسمانها و زمین را دربرگرفته؛ و نگاهدارى آن دو [= آسمان و زمین ]، او را خسته نمی کند. بلندى مقام و عظمت، مخصوص اوست.
نکات تفسیری :

1- همه چیز دائماً به او بستگى دارد ولحظه‏ اى از تدبیر اوخارج نیست. «القیوم»
2 - خداوند بر همه چیز ودر همه حال آگاه است، پس از گناه در برابر او حیا کنیم. «یعلم مابین ایدیهم وما خلفهم...»

3-کسى که از هستى حفاظت مى‏ کند، مى‏ تواند ما را در برابر خطرات حفظ کند. «حفظهما» و لذا براى حفاظت، سفارش به خواندن آیة الکرسى شده است.

تلاوت صفحه  511 :

آیه شماره 245  از سوره مبارکه بقره
 مَنْ ذَا الَّذی یُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَیُضاعِفَهُ لَهُ أَضْعافاً کَثیرَةً وَ اللَّهُ یَقْبِضُ وَ یَبْصُطُ وَ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ
کیست که به خدا «قرض الحسنه‏ اى» دهد، (و از اموالى که خدا به او بخشیده، انفاق کند،) تا آن را براى او، چندین برابر کند؟ و خداوند است (که روزى بندگان را) محدود یا گسترده مى‏ سازد؛ (و انفاق، هرگز باعث کمبود روزى آنها نمى ‏شود). و به سوى او باز مى‏ گردید (و پاداش خود را خواهید گرفت)

نکات تفسیری :

1-  کمک به خلق خدا، کمک به خداست. «یقرض اللّه» بجاى «یقرض الناس»
2- اگر ما گشایش و تنگ دستى را بدست خدا بدانیم، راحت انفاق مى‏ کنیم. «واللّه یقبض و یبصط»
3- اگر بدانیم که ما به سوى او باز مى‏ گردیم و هرچه داده ‏ایم پس مى‏ گیریم، راحت انفاق خواهیم کرد. «الیه ترجعون»

تلاوت صفحه  510 :

آیه شماره 36  از سوره مبارکه نحل
 وَ لَقَدْ بَعَثْنا فی‏ کُلِّ أُمَّةٍ رَسُولاً أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ اجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ فَمِنْهُمْ مَنْ هَدَى اللَّهُ وَ مِنْهُمْ مَنْ حَقَّتْ عَلَیْهِ الضَّلالَةُ فَسیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانْظُرُوا کَیْفَ کانَ عاقِبَةُ الْمُکَذِّبینَ
و همانا در هر امتى پیامبرى فرستادیم که [اعلام کند که‏] خدا را بپرستید و از [پرستش‏] طاغوت بپرهیزید. پس خدا گروهى از آنان را [که لیاقت نشان دادند] هدایت کرد و گروهى [دیگر را به سبب تکبّر و عنادشان‏] گمراهى بر آنان مقرّر شد. پس در زمین بگردید و با تأمل بنگرید که سرانجام تکذیب‏ کنندگان چگونه بود

نکات تفسیری :

1- بعثت پیامبران، مخصوص نژاد و منطقه و قبیله‏ ى خاصى نبوده است. «بعثنا فى کلّ امّة رسولاً»
2- با عبادت و اتصال به خداوند، انسان قدرت مبارزه با طاغوت‏ها، پیدا مى‏ کند. «اعبدوا اللَّه واجتنبوا الطاغوت»»
3- تاریخ قانونمند است و سنّت‏هاى حاکم بر جامعه و تاریخ، ثابت. «سیروا... فانظروا... عاقبة المکذبین»
4 - قرآن، مردم را به جهانگردى هدفدار دعوت کرده است. «سیروا... فانظروا»

تلاوت صفحه  509 :

آیه شماره 26  از سوره مبارکه ابراهیم
 وَمَثلُ کَلِمَةٍ خَبِیثَةٍ کَشَجَرَةٍ خَبِیثَةٍ اجْتُثَّتْ مِن فَوْقِ الأَرْضِ مَا لَهَا مِن قَرَارٍ
و مثل سخنى ناپاک چون درختى ناپاک است که از روى زمین کنده شده و قرارى ندارد

نکات تفسیری :

1-  از شیوه‏ هاى تعلیم و تربیت، روش مقایسه است. «کلمة طیّبة... کلمة خبیثة»
2- شرک و هر چه که دون اللَّه باشد، ثبات ودوام ندارد. «ما لها من قرار»
3- عقاید باطل همچون علف‏هاى هرز، ریشه‏ اى در عمق زمین ندارد، زیرا پایه و مبناى درست ندارد. «اجتثت من فوق الارض»

تلاوت صفحه 508 :

آیه شماره 1  از سوره مبارکه کوثر
 إِنَّا أَعْطَیْناکَ الْکَوْثَرَ
محققاً ما به تو خیر کثیر (فاطمه س) دادیم

 نکات تفسیری :

1- خداوند به وعده ‏هاى خود عمل مى ‏کند. در سوره ضحى، خداوند وعده ‏ى عطا به پیامبر داده بود: «و لسوف یعطیک ربّک فترضى»(ضحی/5) پروردگارت در آینده عطائى خواهد کرد که تو راضى شوى. در این سوره مى‏ فرماید: ما به آن وعده عمل کردیم. «انّا اعطیناک الکوثر»
2- فرزند و نسل عطیّه الهى است. «انّا اعطیناک الکوثر»
3- نعمت‏ها حتّى براى پیامبر اسلام مسئولیّت‏ آور است. «اعطیناک... فَصلِّ»

تلاوت صفحه  507 :

آیه شماره ۲۴  از سوره مبارکه ابراهیم
 أَلَمْ تَرَ کَیْفَ ضَرَبَ اللّهُ مَثَلًا کَلِمَةً طَیِّبَةً کَشَجَرةٍ طَیِّبَةٍ أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَفَرْعُهَا فِی السَّمَاء
آیا ندیدى خدا چگونه مثل زده سخنى پاک که مانند درختى پاک است که ریشه ‏اش استوار و شاخه ‏اش در آسمان است
1- نکات تفسیری :

عقیده حقّ، کلمه ‏ى طیّبه‏ اى است که اصل آن در قلب مؤمن ثابت است. «اصلها ثابت» و از الطاف خداوند آن است که مؤمنان را بر این عقیده حفظ مى‏ کند. «یثبّت اللَّه الّذین آمنوا بالقول الثّابت»(47)
2- کلام حقّ، پایدار واستوار و پابرجاست. «کلمة طیبة... اصلها ثابت»

تلاوت صفحه 506 :

آیه شماره 177  از سوره مبارکه بقره
 لَیْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَکُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ وَ لکِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ وَ الْمَلائِکَةِ وَ الْکِتابِ وَ النَّبِیِّینَ وَ آتَى الْمالَ عَلى‏ حُبِّهِ ذَوِی الْقُرْبى‏ وَ الْیَتامى‏ وَ الْمَساکینَ وَ ابْنَ السَّبیلِ وَ السَّائِلینَ وَ فِی الرِّقابِ وَ أَقامَ الصَّلاةَ وَ آتَى الزَّکاةَ وَ الْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذا عاهَدُوا وَ الصَّابِرینَ فِی الْبَأْساءِ وَ الضَّرَّاءِ وَ حینَ الْبَأْسِ أُولئِکَ الَّذینَ صَدَقُوا وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُتَّقُونَ
نیکى، (تنها) این نیست که (به هنگام نماز،) روىِ خود را به سوى مشرق و (یا) مغرب کنید؛ (و تمام گفتگوى شما، در باره قبله و تغییر آن باشد؛ و همه وقت خود را مصروف آن سازید؛) بلکه نیکى (و نیکوکار) کسى است که به خدا، و روز رستاخیز ، و فرشتگان، و کتاب (آسمانى)، و پیامبران، ایمان آورده؛ و مال (خود) را، با همه علاقه ‏اى که به آن دارد، به خویشاوندان و یتیمان و مسکینان و واماندگان در راه و سائلان و بردگان، انفاق مى‏ کند؛ نماز را برپا مى‏ دارد و زکات را مى‏ پردازد؛ و (همچنین) کسانى که به عهد خود -به هنگامى که عهد بستند- وفا مى‏ کنند؛ و در برابر محرومیت ها و بیماریها و در میدان جنگ، استقامت به خرج مى‏ دهند؛ اینها کسانى هستند که راست مى‏ گویند؛ و (گفتارشان با اعتقادشان هماهنگ است؛) و اینها هستند پرهیزکاران!
نکات تفسیری :

1-در انفاق، بستگان نیازمند بر سایر گروه‏ هاى مستمند، اولویّت دارند. «ذوى القربى و الیتامى...»

2- متّقى کسى است که عملش، عقایدش را تأیید کند. «آتى المال... اولئک الّذین صدقوا اولئک هم المتقون»

3- ارتباط با خدا در کنار ارتباط با مردم و تعاون اجتماعى در حوادث و گرفتارى‏ ها مطرح است. «آمن باللَّه و الیوم الاخر... وآتى المال على حبه»

تلاوت صفحه  505 :

آیه شماره 156  از سوره مبارکه بقره
 الَّذینَ إِذا أَصابَتْهُمْ مُصیبَةٌ قالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ راجِعُونَ
آنها که هر گاه مصیبتى به ایشان مى‏ رسد، مى‏ گویند: «ما از آنِ خدائیم؛ و به سوى او بازمى‏ گردیم!
نکات تفسیری :

1- ریشه ى صبر، ایمان به خداوند، معاد وامید به دریافت پاداش است. «الصّابرین الّذین... قالوا انّا للّه و انّا الیه راجعون»

2- گفتن «انّا لِلّه» و یاد خدا به هنگام ناگوارى‏ ها، آثار فراوان دارد:
الف: انسان را از کلام کفر آمیز و شکایت باز مى‏ دارد.
ب: موجب تسلیت و دلدارى و تلقین به انسان است.
ج: مانع وسوسه‏ هاى شیطانى است