قرآن همگام با فطرت است، فطرت چیست؟ فطرت یک تمبری است که پشت هر پاکت چسپید معلوم می‌شود این نامه فطری است. این تمبر این است هر،‌هر، هر، مثلاً علاقه به بچه فطری است چون هر زمان آدم بچه‌ای را دوست دارد هر مکان آدم بچه‌اش را دوست دارد در هر رژیم حکومتی آدم بچه‌اش را دوست دارد.
اما برنج خوردن فطری است؟ نه٬ شما از شمال که رد می‌شوی مصرف برنج کم می‌شود یک جا یک میوه مصرف زیاد است.
این فطری است معنایش این است انسان در برابر بزرگ کوچکی می‌کند،‌ کوچکی کوچک نسبت به بزرگ فطری است . کوچک نسبت به بزرگ باید ادب قائل شود. نماز یعنی کوچک در برابر بزرگ اظهار ادب کند در هر زمان در هر مکان در هر رژیم کوچک نسبت به بزرگ ادب می‌کند.
ما یک عطش داریم، بچه‌ای که تازه بدنیا آمده می‌خواهد بمکد منتهی اگر پستان مادر را به او ندهند پستانک می‌مکد اونی که پستانک می‌مکد دلش می‌خواهد پستان بمکد.معده غذای سالم می‌خواهد اگر غذای سالم نخورد غذای آلوده می‌خورد.انبیاء آمدند برای این‌که بگویند آن غذا نه و آن غذا آری، چون اصل غذا خوردن دلیل نمی‌خواهد ولی شیوه‌اش دلیل می‌خواهد.
انبیاء نیامده‌اند برای ایجاد عقیده آمده‌اند برای اصلاح عقیده: چون خود عقیده را انسان دارد انسان بی‌دین نداریم منتهی دین چه دینی باشد٬ دلی نداریم که عشق تویش نباشد منتهی عشق کی ظرفی نداریم که پر نباشد منتهی از چی آن‌هایی که از خدا جدا شدند مهر کی در دلشان است. آن‌هایی که گوش به حرف خدا نداده از بله قربان گوی کی شدند.
در قرآن مطمئن‌ترین راه است » ذلِکَ الْکِتابُ لا رَیْبَ فیهِ هُدىً لِلْمُتَّقینَ« (2) کتاب‌های دیگر از دانشمندانی است که روز به روز علم‌شان زیاد می‌شود و لذا چاپ دوم با تجدید نظر چاپ سوم با اضافات به چاپ می رسد.
کتابی است که شک در آن نیست برای خواندن این کتاب دستوراتی است. قرآن یک آیه دارد درباره تلاوت می‌گوید قسم به کسانی که ذکر خدا را تلاوت می‌کنند، تلاوت ذکر خدا یک مقام مقدسی است.وقتی که می‌خواهید قرآن بخوانید، (تلاوت قرآن خیلی ثواب دارد. ) دست بی‌وضو به قرآن نزنید حتی به جلد قرآن مکروه است. به کلمه حرام است.

١٣- روزه ناقص
قال الباقر علیه‌السلام: «لا صیام لمن عصى الامام و لا صیام لعبد ابق حتى یرجع و لا صیام لامراة ناشزة حتى تتوب و لاصیام لولد عاق حتى یبر». (بحارالانوار، ج٩٣، ص٢٩۵).
امام باقر علیه‌السلام فرمود: روزه این افراد [کامل] نیست:
١. کسى که امام را نافرمانى کند؛
٢. بنده فرارى تا زمانى که برگردد؛
٣. زنى که اطاعت شوهر نکرده تا اینکه توبه کند؛
۴. فرزندى که عاق شده تا اینکه فرمانبردار شود.
١۴-روزه بى ارزش
قال امیرالمومنین علیه‌السلام: «کم من صائم لیس له من صیامه الا الجوع و الظمأ و کم من قائم لیس له من قیامه الا السهر و العناء». (نهج‌البلاغه، حکمت١۴۵)
امام على علیه‌السلام فرمود: چه‌ بسا روزه‌دارى که از روزه‌ اش جز گرسنگى و تشنگى بهره‌ اى ندارد و چه‌بسا شب‌ زنده‌دارى که از قیامش جز بی‌خوابى و سختى سودى نمى‌برد.

اگر انسان گرسنه باشد، نان خالى هم براى او لذیذ است، لذّت طعام را صائمین مى دانند.در حدیث قدسى آمده است:« أَلصَّوْمُ لى وَ أَنَا أَجْزى بِهِ.»
روزه براى من است، و من خود پاداش آن را مى دهم.
یعنى خداوند متعال ثواب آن را بدون واسطه مى دهد، علاوه بر ثواب هایى که در کتاب و سنّت ذکر شده است:
«فَلاَ تَعْلَمُ نَفْسٌ مَّآ أُخْفِىَ لَهُم مِّن قُرَّةِ أَعْیُنٍ» پس هیچ کس نمى داند که چه چشم روشنى هایى براى آنان مخفى شده است.  یعنى قابل وصف و توصیف نیست.
در روایت است که:
« لِلصّائِمِ فَرْحَتانِ: فَرْحَةٌ عِنْدَ إِفْطارِهِ، وَ فَرْحَةٌ عِنْدَ لِقاءِ رَبِّهِ.»
روزه دار دو خوشحالى دارد: «یکى هنگام افطار، و دیگرى هنگام دیدار پروردگار.» البتّه این در صورتى است که در فطور و سحرى، نخوردن در روز را تدارک نکند.
دوازده روز از رمضان گذشته بود، روزه دارى در مسجد کوفه مى گفت: تا به حال گرسنه نشده ام، صوم هم براى او جوع آور نیست! با اینکه بعضى طالب چلومرغ و غذاهاى لذیذند.
درباره ى مقدار خوردن در روایات آمده است: «وقتى که گرسنه شدى، بخور.» اگر انسان گرسنه باشد، نان خالى هم براى او لذیذ است، لذّت طعام را صائمین مى دانند.
همچنین درباره استهلال در ماه مبارک رمضان در روایت آمده است که وقتى سیّد الشّهدا ـ علیه‏السّلام ـ را شهید نمودند، خداوند متعال به مَلَکى دستور داد که ندا در دهد:
«أَیَّتُهَا الْأُمَّةُ الظّالِمَةُ الْقاتِلَةُ عِتْرَةَ نَبِیِّها،لا وَفَّقَکُمُ اللّه‏ُ تَعالى لِفِطْرٍ وَ لا أَضْحى.»
اى امّت ستمکارى که نواده پیامبرتان را کشتید، هرگز خداوند متعال شما را به عید فطر و قربان موفّق نگرداناد!
گویا این دعا باید مصداق داشته باشد، لذا اگر چه در رؤیت هلال ماه مبارک رمضان راه احتیاط براى شیعه وجود دارد که تا ثابت نشده روزه مى‏ گیرند، ولى با احتیاط، فطر و اضحى درست نمى شود.
در واقع این روایت مى‏ خواهد بگوید که امام ـ علیه‏ السّلام ـ را نخواستید، فطر و اَضْحى را مى‏ خواهید چه کار؟! ناقه ‏اى  براى شما فرستادیم، خودتان نخواستید و پى کردید!

تلاوت صفحه 156:

قطره ای از دریای بی کران الهی:
آیه شماره 47  ازسوره مبارکه فرقان
وَهُوَالَّذِى جَعَلَ لَکُمُ الَّیْلَ لِبَاسًا وَالنَّوْمَ سُبَاتًا وَجَعَلَ النهَّارَ نُشُورًا
اوکسی است که شب را برای شما لباس قرارداد، وخواب را مایه استراحت ، و روز را وسیله حرکت و حیات!
نکات تفسیری:
1- گردش شب و روز تصادف نیست،اهداف وبرنامه‏ هاى حکیمانه‏ اى در آن نهفته است. «جعل لکم اللیل لباسا والنوم سُباتا»
2- پدیده‏ ىشب، یک نعمت الهى براى بشراست. «لکم»
3- خواب و بیدارى خود را با طبیعت هماهنگ کنیم. «اللیل لباسا والنوم سُباتا» تاریکى و سکوت ، در ایجاد آرامش مؤثّرند، چنانکه وجود نور درتلاش و جنب و جوش انسان ، مؤثّراست.
4- شب، حافظ جسم و سلامتى است ، چنانکه لباس ، حافظ بدن است. «اللیل‏ لباسا»
5- گردش شب و روز و آرامش در شب وتلاش در روز، نشانه‏ ى ربوبیّت خداوند است. «ربّک کیف مدّالظل... وهوالّذى...»

ما طلاب باید در این فکر باشیم که چگونه می توانیم یک امضاء و تأییدی از مولایمان حضرت ولیّ عصر (علیه السلام) بگیریم؟! یعنی چگونه درس بخوانیم و چگونه رفتار کنیم که مولایمان ما را امضاء و تأیید کند؟!(بهجت عارفان:202)
,

روزه برای اینست که اغنیاء مزه گرسنگی را بچشند. تا آدم مزه را نچشد احساس اش شکوفا نمی شود خداوند به پیغمبر (صلی الله علیه و آله) می فرماید «أَ لَمْ یَجِدْکَ یَتیماً فَآوى‏» ضحى/6 پس «فَأَمَّا الْیَتیمَ فَلا تَقْهَرْ» ضحى/9 تو که خودت مزه یتیمی را چشیدی پس قدر یتیم را داشته باش «وَ وَجَدَکَ عائِلاً فَأَغْنى‏» ضحى/8 تو که مزه فقر را چشیدی پس «وَ أَمَّا السَّائِلَ فَلا تَنْهَرْ» ضحى/10.
در روایات داریم وقتی گرسنه تان شد (وَ ذکر بجوعکم و عطشکم جوع یوم القیامه و عطشه) گفته از اینجا پل بزن به قیامت چیزها هدر نرود تا اینجا گرسنه ات شد بگویی قیامت هم گرسنگی دارد . یک اتصالی بین دنیا و آخرت هست بعضی اتصالها ما ربط اش را می فهمیم و بعضی را هم نمی فهمیم. مثلاً : امام فرموده مسواک غیر از اینکه برای دندان و لثه ها و ... بعد نوشته ضمناً مسواک برای نور چشم هم مفید است خوب این را بعداً می فهمیم. روزه برای لمس گرسنگی روزه برای یاد قیامت روزه برای خشک کردن شهوت و غضب منتهی باید در ماه رمضان مصرف کم شود ولی برای ما مصرف زیاد می شود چون ما فقط یک ناهار نمی خوریم نیم کیلو در عوض سحر و افطار هر کدام یک کیلو اضافه می کنیم یک خورده باید مصرف پائین بیاید. ماه رمضان ماه خوبی است یک نفس کشیدن ثواب (سبحان الله) بخواب انگار عبادت است یک آیه قرآن خواندن به اندازه یک ختم قرآن، دعا مستجاب، قرآن نازل، میزبان خدا، پذیرایی «إِنَّا أَنْزَلْناهُ فی‏ لَیْلَةِ الْقَدْرِ» قدر/1 قرآن سفره قرآن کارت دعوت «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا» ... برای همه هم یکجور دخترهای 9 ساله روزه بگیرند بعضی مادرها می گویند بچه ام رنگ اش زرد شد باسمه تعالی زرد بشود اصلاً خدا خواسته رنگ بچه شما زرد بشود مثل این می ماند که آقا جبهه نرو چیه؟ یک بار می بینی ترکش می خوری! اصلاً من می روم ترکش بخورم روزه برای اینکه آدم ضعف اش بگیرد منتهی اگر مریض شد حسابش جداست وگرنه ضعیف شده رنگش زرد شده اینها چیزی نیست...
«شَهْرُ رَمَضانَ الَّذی أُنْزِلَ فیهِ الْقُرْآنُ هُدىً لِلنَّاسِ وَ بَیِّناتٍ مِنَ الْهُدى‏ وَ الْفُرْقانِ» بقره/185.

١١- روزه چشم و گوش
قال الصادق علیه‌السلام: «اذا صمت فلیصم سمعک و بصرک و شعرک و جلدک». (الکافى، ج۴، ص٨٧، ح١)
امام صادق علیه‌السلام فرمود: آنگاه که روزه مى‌گیرى، باید چشم و گوش و مو و پوست تو هم روزه‌ دار باشند.
١٢- روزه اعضا و جوارح
عن فاطمه الزهرا سلام‌الله‌علیها: «ما یصنع الصائم بصیامه اذا لم یصن لسانه و سمعه و بصره و جوارحه». (بحارالانوار، ج٩٣، ص٢٩۵)
حضرت زهرا علیهاالسلام فرمود: روزه‌ دارى که زبان و گوش و چشم و جوارح خود را حفظ نکرده روزه‌ اش به چه کارش خواهد آمد.

تلاوت صفحه 155:

قطره ای ازدریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 51  از سوره مبارکه مومنون
یَأَیهُّا الرُّسُلُ کلُوُاْ مِنَ الطَّیِّبَاتِ وَ اعْمَلُواْ صَالِحًا إِنىّ‏ِ بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِیمٌ
ای پیامبران! از غذاهای پاکیزه بخورید، و عمل صالح انجام دهید، که من به آنچه انجام می‏ دهید آگاهم.
نکات تفسیری:
1- انبیا نیز از موادّ غذایى و مواهب طبیعى بهره مند مى‏ شوند. (توقّع نابجا از انبیا ممنوع) (کُلوا)
2- در آنچه مى‏ خورید، دو اصل مهم را فراموش نکنید: الف: حلال بودن. ب: طیّب و پاکیزه بودن. (کلوا من الطیّبات)
3- غذا خوردن نیز باید هدفدار باشد، نه بر اساس هوس. (کلوا واعملوا)
4- توفیق عمل صالح، در سایه‏ ى تغذیه حلال و طیب است. (الطیّبات – صالحا)
5- اگر بخورید و عمل صالح انجام ندهید، خداوند حتّى به حساب انبیا مى‏ رسد.(اِنّى بما تعملون علیم)

ماه رمضان بسیار ماه شریفی است، هر کس می‌خواهد ببیند ماه رمضان چه ماهی است خداحافظی ماه رمضان را بخواند. از خداحافظی معلوم می‌شود که ماه رمضان چه ماهی است. چند روز به پایان ماه رمضان، امام سجاد ناله می‌کند و با ماه رمضان خداحافظی می‌کند. می‌گوید: خداحافظ ‌ای ماهی که یک آیه قرآن خواندن در آن مساوی بود با یک ختم قرآن در غیر ماه رمضان. خداحافظ‌ای ماهی که نفس کشیدن در تو عبادت بود. خداحافظ‌ ای ماهی که عید اولیاء خدا بودی. خداحافظ‌ ای ماهی که هنوز نیامده بودی، سید سجاد منتظرت بود و هنوز نرفته‌ای سید سجاد دلتنگ توست. خداحافظ ‌ای ماهی که اولیاء خدا می‌گفتند: چه زمان میاید؟ و دشمنان خدا می‌گفتند: چه زمان می‌رود؟
از خداحافظی رمضان که امام سجاد دارد معلوم می‌شود این ماه رمضان چه ماهی است. بنابر نقل معروفی که در ذهنم هست پیغمبر اسلام(ص) در جمعه آخر ماه شعبان یعنی چند روز مانده به ماه رمضان، یک خطبه عالی دارد که اهمیت ماه رمضان را در آن خطبه می‌گوید. «ایُّها النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَیْکُمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَکَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَة» (عیون‏أخبارالرضا، ج‏1، ص‏295)‌ ای مسلمان‌ها! دارد ماه رمضان با برکت و با رحمت می‌آید. ماهی که عبادت‌هایتان قبول است. ماهی که دعایتان مستجاب است. ماهی که خداوند بسیاری از شما‌ها را در آن می‌بخشد. ماهی است که انسان انقلاب علیه خودش بکند. چون انقلاب فقط علیه دیگران نیست، ما یک سری هوی و هوس‌هایی داریم که دائماً هوی و هوس‌ها ما را اینطرف و آنطرف می‌کشاند و معنای توبه یعنی انقلاب علیه خودمان است. ماه رمضان ماهی است بسیار شریف و پیغمبر درباره ماه رمضان در آن خطبه‌ای که جمعه آخر ماه شعبان گفت، از آن بسیار تحلیل کرده است.
از ماه رمضان آنچه در ذهن مردم است غیر از آن است که در قرآن آمده است. مردم در ذهن خودشان مى‏گویند: «ماه روزه». ولى خدا مى‏گوید: «ماه قرآن». مى‏گوید: «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذی أُنْزِلَ فیهِ الْقُرْآن» (بقره/185) نمى‏گوید: «شَهْرُ رَمَضانَ الَّذی کتب فیکم الصیام» با اینکه در ماه رمضان روزه واجب است اما خدا وقتى مى‏خواهد از ماه رمضان تجلیل کند، نمى‏گوید: ماهى که در آن روزه هستید. مى‏گوید: ماهى که در آن قرآن نازل شد. پیداست مى‏خواهد بگوید آنچه در ماه رمضان جلوه دارد و برجسته است و گل این ماه است قرآن است. برجستگى رمضان به نزول قرآن دراین ماه است و به این نیست که مردم روزه مى‏گیرند. گرچه درماه رمضان روزه هم واجب است.

٩- روزه واقعى
قال امیرالمۆمنین علیه‌السلام: «الصیام اجتناب المحارم کما یمتنع الرجل من الطعام و الشراب». (بحارالانوار، ج٩٣، ص٢۴٩)
امام على علیه‌السلام فرمود: روزه پرهیز از حرام‌هاست؛ همچنان‌که شخص از خوردنى و نوشیدنى پرهیز مى‌کند.
١٠- برترین روزه
قال امیرالمؤمنین علیه‌السلام: «صوم القلب خیر من صیام اللسان و صوم اللسان خیر من صیام البطن». (غررالحکم، ج١، ص۴١٧، ح٨٠)
امام على علیه السلام فرمود: روزه قلب بهتر از روزه زبان و روزه زبان بهتر از روزه شکم است.