اگر انسان گرسنه باشد، نان خالى هم براى او لذیذ است، لذّت طعام را صائمین مى دانند.در حدیث قدسى آمده است:« أَلصَّوْمُ لى وَ أَنَا أَجْزى بِهِ.»
روزه براى من است، و من خود پاداش آن را مى دهم.
یعنى خداوند متعال ثواب آن را بدون واسطه مى دهد، علاوه بر ثواب هایى که در کتاب و سنّت ذکر شده است:
«فَلاَ تَعْلَمُ نَفْسٌ مَّآ أُخْفِىَ لَهُم مِّن قُرَّةِ أَعْیُنٍ» پس هیچ کس نمى داند که چه چشم روشنى هایى براى آنان مخفى شده است. یعنى قابل وصف و توصیف نیست.
در روایت است که:
« لِلصّائِمِ فَرْحَتانِ: فَرْحَةٌ عِنْدَ إِفْطارِهِ، وَ فَرْحَةٌ عِنْدَ لِقاءِ رَبِّهِ.»
روزه دار دو خوشحالى دارد: «یکى هنگام افطار، و دیگرى هنگام دیدار پروردگار.» البتّه این در صورتى است که در فطور و سحرى، نخوردن در روز را تدارک نکند.
دوازده روز از رمضان گذشته بود، روزه دارى در مسجد کوفه مى گفت: تا به حال گرسنه نشده ام، صوم هم براى او جوع آور نیست! با اینکه بعضى طالب چلومرغ و غذاهاى لذیذند.
درباره ى مقدار خوردن در روایات آمده است: «وقتى که گرسنه شدى، بخور.» اگر انسان گرسنه باشد، نان خالى هم براى او لذیذ است، لذّت طعام را صائمین مى دانند.
همچنین درباره استهلال در ماه مبارک رمضان در روایت آمده است که وقتى سیّد الشّهدا ـ علیهالسّلام ـ را شهید نمودند، خداوند متعال به مَلَکى دستور داد که ندا در دهد:
«أَیَّتُهَا الْأُمَّةُ الظّالِمَةُ الْقاتِلَةُ عِتْرَةَ نَبِیِّها،لا وَفَّقَکُمُ اللّهُ تَعالى لِفِطْرٍ وَ لا أَضْحى.»
اى امّت ستمکارى که نواده پیامبرتان را کشتید، هرگز خداوند متعال شما را به عید فطر و قربان موفّق نگرداناد!
گویا این دعا باید مصداق داشته باشد، لذا اگر چه در رؤیت هلال ماه مبارک رمضان راه احتیاط براى شیعه وجود دارد که تا ثابت نشده روزه مى گیرند، ولى با احتیاط، فطر و اضحى درست نمى شود.
در واقع این روایت مى خواهد بگوید که امام ـ علیه السّلام ـ را نخواستید، فطر و اَضْحى را مى خواهید چه کار؟! ناقه اى براى شما فرستادیم، خودتان نخواستید و پى کردید!