قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 46 ازسوره مبارکه فرقان
ثُمَّ قَبَضْنَاهُ إِلَیْنَا قَبْضًا یَسِیرًا
سپس آن را آهسته جمع می کنیم (و نظام سایه و آفتاب را حاکم می سازیم)! نکات تفسیری:
1 - حرکت هستى و عملکرد طبیعت، عمل خداست. «مدّ - جعلنا – قبضنا»
2- همانگونه که آفرینش جهان به تدریج و آرامى و در شش مرحله صورت گرفته است، تغییر آن نیز به تدریج خواهد بود. «قبضاً یسیراً»
3- گرفتن هیچ چیز براى خدا سخت نیست. «قبضاً یسیراً»
قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 45 ازسوره مبارکه فرقان
أَلَمْ تَرَ إِلىَ رَبِّکَ کَیْفَ مَدَّ الظِّلَّ وَ لَوْ شَاءَ لَجَعَلَهُ سَاکِنًا ثُمَّ جَعَلْنَا الشَّمْسَ عَلَیْهِ دَلِیلًا
آیا ندیدی چگونه پروردگارت سایه را گسترده ساخت ؟! و اگر می خواست آن را ساکن قرار می داد; سپس خورشید را بر وجود آن دلیل قرار دادیم! نکات تفسیری:
1-بهترین راه خداشناسى براى همگان، تفکّر در پدیده هاى هستى است که بر اساس حکمت الهى آفریده شده اند. «أ لم تر»
2- گردش زمین به دور خود و خورشید تصادفى نیست، حکیمانه و مدبرانه است. «أ لم تَر الى ربّک کیف مدّ الظل»
3-گستردگى و طولانى شدن مدّت سایه به خاطر پرورش و رشد و شکوفایى است. «ربّک... مدّ الظل» (اگر نور، مستقیم و یا سایه دائمى بود، یا همگى مى سوختند و یا منجمد مى شدند.)
4 - گر چه خداوند قدرت دارد که در طبیعت، تغییر و تحوّل شدید ایجاد کند، ولى خداوند سنّت خود را ترک نمى کند. «و لو شاء»
5- تداوم گردش هستى به دست اوست. «و لو شاء لجعله ساکنا»
قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 44 ازسوره مبارکه فرقان
أَمْ تحَسَبُ أَنَّ أَکْثَرَهُمْ یَسْمَعُونَ أَوْ یَعْقِلُونَ إِنْهُمْ إِلَّا کاَلْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ سَبِیلاً
آیا گمان می بری بیشتر آنان می شنوند یا می فهمند؟! آنان فقط همچون چهارپایانند، بلکه گمراهترند! نکات تفسیری:
1- انسان براى هدایت خود باید به رهنمودهاى پیامبر درونى، (عقل) و پیامبر بیرونى گوش فرا دهد. «ام تحسب اَنّ اکثرهم یسمعون او یعقلون»
2- کفر و نپذیرفتن دعوت انبیا، بى خردى است.«ام تحسب انّ اکثرهم یسمعون او یعقلون»
3-انسان که خلیفه ى خدا مى باشد، با نادیده گرفتن فطرت خود از حیوان نیز پست تر مى شود. «اِنهم الاّ کالانعام بل هم اضلّ سبیلا»
قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 65 ازسوره مبارکه مومنون
لاَتَجْأَرُوا الْیَوْمَ إِنَّکُمْ مِنَّا لاَ تُنْصَرُونَ
(اما به آنها (کافران) گفته می شود:) امروز فریاد نکنید، زیرا از سوی ما یاری نخواهید شد!
1- روز قیامت، روز کیفر است نه التماس. (لاتَجئروا الیوم)
2- کسانى که با مال و امکانات خود، مردم را یارى نکردند، در قیامت یارى نمى شوند. (لا تنصرون)
قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 64 ازسوره مبارکه مومنون
حَتَّى إِذَا أَخَذْنَا مُتْرَفِیهِمْ بِالْعَذَابِ إِذَا هُمْ یَجْأَرُونَ
تا زمانی که متنعمان مغرور آنها را در چنگال عذاب گرفتار سازیم; در این هنگام، ناله های دردناک و استغاثه آمیز سر می دهند! نکات تفسیری:
1- براى گروه مرفّه و مغرور، جز عذاب الهی، وسیله ى دیگرى براى هشیارى نیست. (حتّى اذا...)
2-پایان ناز و نعمتهاى غافلانه، ناله هاى عاجزانه خواهد بود. (یَجئرون)
در پس هر خنده آخر گریه اى است مرد آخربین، مبارک بنده اى است
قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 63 ازسوره مبارکه مومنون
بَلْ قُلُوبُهُمْ فىِ غَمْرَةٍ مِّنْ هَاذَا وَ لَهُمْ أَعْمَالٌ مِّن دُونِ ذَالِکَ هُمْ لَهَا عَامِلُونَ
ولی دلهای آنها از این نامه اعمال (و روز حساب و آیات قرآن) در بی خبری فرو رفته; و اعمال (زشت) دیگری جز این دارند که پیوسته آن را انجام می دهند... نکات تفسیری:
1- ابتدا روح منحرف مى شود، سپس رفتار تغییر مى کند. (قلوبهم لهم اعمال)
2- بدتر از رفتار زشت، اصرار و تکرار آن است. (لهم اعمالهم لها عاملون)
3- انسان، ابتدا دست به کار خلاف مى زند، سپس کار خلاف براى او عادت مى شود و او را به خود جذب مى کند، یعنى در مسیر عمل و ارتکاب آن قرار مى گیرد و پس از ارتکاب گناه، اسیر آن مى شود. (لهم اعمالهم لها عاملون)
کارآفتاب ، اضائه (نورافشانی) است هر چند پشت ابر باشد . حضرت صاحب (عج) هم همین طوراست، هر چند در پس پردۀ غیبت باشد! ... چشم ما نمی بیند ،و لی عده ای بوده و هستند که می بینند و یا اگر نمی بینند ، ارتباطی با آن حضرت دارند . (در محضر بهجت : 134 /2) ,
قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 62 ازسوره مبارکه مومنون
وَ لَا نُکَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا وَ لَدَیْنَا کِتَابٌ یَنطِقُ بِالْحَقِّ وَ هُمْ لَا یُظْلَمُونَ
وما هیچ کس را جز به اندازه تواناییش تکلیف نمی کنیم ; و نزد ما کتابی است که (تمام اعمال بندگان را ثبت کرده و) بحق سخن می گوید; و به آنان هیچ ستمی نمی شود. نکات تفسیری:
1- تکلیف همه ى انسانها یکسان نیست. هر کس به مقدار توانِ جسمی، فکرى و مالیش مکلّف است و خداوند تکلیف غنى را از فقیر نمى خواهد. (لانکلّف نفساً الاّ وسعها)
2- در جهان بینى الهی، هیچ کس گرفتار عقده و احساس حقارت نمى شود، چون بیش از توانش تکلیفى ندارد. (الاّ وسعها) (آرى هر کس توانى دارد و وظیفه ای، پس باید آرامش داشته باشیم)
3- نظام آفرینش، حساب و کتاب دارد. (و لَدَینا کتاب)
4- برخى از شرایط مدیریّت در این آیه ذکرشده است، از جمله :
الف : آشنایى به توانایى افراد و واگذارى کار به مقدار توان آنان.(وسعها)
ب : نظارت دقیق بر کار و وظایف آنان. (کتاب ینطق بالحقّ)
ج : عدالت در تنبیه یا تشویق آنان. (وهم لا یظلمون)
قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 61 ازسوره مبارکه مومنون
أُوْلَئکَ یُسَارِعُونَ فىِ الخَیرْاتِ وَ هُمْ لَهَا سَابِقُونَ
(آری) چنین کسانی در خیرات سرعت می کنند و از دیگران پیشی می گیرند (ومشمول عنایات ما هستند). نکات تفسیری:
1-ترس از خداوند و قیامت، سبب شتاب در کارهاى خیر است. (من خشیه ربّهم مشفقون ... اولئک ...)
2-نشانه ى ایمان واقعی، سرعت دائمى در کارهاى خیر است. «(یسارعون» فعل مضارع ، رمز استمرار است)
3-سرعت و سبقت در کار خیر، یک ارزش است. (یُسارعون فى الخیرات)
قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 60 ازسوره مبارکه مومنون
وَالَّذِینَ یُؤْتُونَ مَا ءَاتَواْ وَّ قُلُوبُهُمْ وَجِلَةٌ أَنَّهُمْ إِلىَ رَبِّهِمْ رَاجِعُونَ
وآنها که نهایت کوشش را در انجا مطاعات به خرج می دهند و با این حال، دلهایشان هراسناک است از این که سرانجام بسوی پروردگارشان باز می گردند، نکات تفسیری:
1-به انفاق خود مغرور نشویم. (یؤتون... و قلوبهم وجله)
2-ترس مؤمن از خداوند به خاطر حضور او در محضر پروردگار در روز قیامت است. (وَجله اَنّهم الى ربّهم راجعون)