درس بیست ونهم پیرامون زهد و دل نبستن به دنیا :


برای دانلود کردن اینجا کلیک کنید.

حضرت امیر المؤمنین (علیه السلام) در خطبه 110 معروف به خطبه دیباج پیرامون صله رحم می فرماید:
صله رحم مال را زیاد می کند و مرگ را به تأخیر می اندازد.
ارحام به  کسانی می گویند که در یک رحم به هم متصل می شوند. از نظر کلام عرب در این حس (منشأ تولید مثل ) مرد و زن یکسان هستند . پدر و مادر نزدیکترین رحم هستند به عنوان والدین در روایات داریم که دو سال راه برو تا صله رحم نسبت به پدر ومادرت انجام دهی ! هر چه فاصله از رحم بیشتر می شود اهمیت آن کمتر می شود. ...
هر چند مصداق عرفی صله رحم رفت و آمد است ولی مصداقهای دیگری هم دارند. مثل رفع گرفتاری او ولو اینکه فرصت نکنیم پیش او برویم . نامه فرستادن (پیامک زدن ، ایمیل ، وی چت و ... از مصادیق نامه است )و ... در روایات داریم صله رحم کنید ولو با شربتی آب ، یا سلام و ....
 

برای دانلود کردن اینجا کلیک کنید.

در بیان حدیث دوازده چهل حدیث استاد فرمودند: .... انسان سه بعدی آفریده شده او دارای بدن ، عقل ، و قلب است . حقیقت همه آیین ها ی آسمانی و سخن همه پیامبران و همه حقیقت اخلاق و ادب این است که این سه بعد را چگونه تربیت کنیم. ما باید عقلمان را رشد دهیم ، قلبمان را مهذب ساخته و بدنمان را آنگونه که مصلحت است تربیت کنیم ؛ این همه اخلاق و تربیت است. طبق سخن مولا امیر المؤمنین (ع) انسان با خودش باید سه نوع تعامل داشته باشد . عقلمان با تفکر تربیت می شود ، قلبمان با تقوا و بدنمان با نماز شب تر بیت می شود .


برای دانلود کردن اینجا کلیک کنید.

استاد در ادامه تبیین خطبه غدیر فرمودند:
یا معاشر الناس! خداوند همه انبیاء را مبعوث کرد ، ذریه شان را در سلب خودشان قرار داد . غیر از من که ذریه ام را از سلب علی (ع) خارج کرد!
معاشر الناس! ابلیس آدم را از بهشت خارج کرد (به زعم خودمان:)شما که عددی نیستید!
به علی (ع) حسادت نکنید. اگر حسادت کنید اعمالتان حبط می شود.... بدانید آدم با یک اشتباه از بهشت رانده شد در حالیکه آدم ضفوة الله بود، شما که شمائید!!!
 

برای دانلود کردن اینجا کلیک کنید.

... بالاترین نشاطها مال کسانی است که بیشترین توجه را به عبور از این دنیا دارند. اگر به شما اطلاع بدهند که چند ساعت دیگر تا مرگ بیشتر فاصله ندارید، در این مدت چه کار می کنید؟ بیشترین تلاش را می کنید ، از مردم حلالیت می طلبید. نماز قضا می خوانید و .... فرمود : " در دنیا جوری زندگی کنید که برای دنیا باشد. گویی همیشه هستید! و نسبت به آخرت جوری زندگی کنید که گویی همین امروز آن را ترک می کنید. " کسی که احتمال بدهد فردا زنده است قسی القلب می شود چون کسی که احتمال زنده بودن فردا را بدهد ، احتمال می دهد که همیشه زنده است . در روایت داریم : " کسی که آرزو دارد فردا زنده باشد، همیشه طلب و ابدی خواه می شود و کسی که دوست دارد همیشه زنده باشد قساوت قلب می گیرد و آخرت را فراموش می کند....
 

برای دانلود کردن اینجا کلیک کنید.

سیزدهمین ویژگی عباد الرحمن :

در خواست فرزند صالح:

پس می فرماید: " والذین یقولون ربّنا هب لنا من أزواجنا و ذریّاتنا قرّة أعین" پروردگارا برای ما از همسران ما و نسل خویش فرزندانی عطا فرما که مایه روشنی چشم ما باشد.

یکی دیگر از نشانه های بندگان خدا این است که پیوسته خواهان خلف صالح و فرزندان پاک از همسران و ذریّه خویش می باشند و بلکه خواهان پاکی نسل خویش که از فرزندان آنان به وجود می آیند نیز می باشند. البته علاقه به فرزند و فرزند خواهی یک خواست طبیعی و فطری است که در تمام افراد بشر اعم از مؤمن و کافر وجود دارد. از این جهت تنها فرزند خواستن نمی تواند نشانه بندگان خداوند باشد بلکه نشانه این انسانهای کامل این است که خواستار فرزندان پاک و صالحند که نه تنها مایه گسترش شخصیت جسمی و مادی انسان گردند بلکه به وسیله آنها معنویت و پاکی انسان نیز گسترش پیدا کرده مایه بقای معنوی پدر ، وسیله آمرزش او و چشم روشنی خانواده شمرده  شود .⁽¹⁾

" قرّة أعین" چیزی است که مایه خنک شدن چشم انسان می شود یعنی اشک شوق از دیدگان او فرو می ریزد و این کنایه زیبایی است از سرور و شادمانی⁽²⁾

از دیدگاه قرآن نیز پیوند معنوی پدر قویتر و نیرومند تر از پیوند جسمی است تا آنجا که اگر پیوند ایمانی و معنوی فرزند از پدر گسسته گردد پیوند جسمی او به گونه ای از پدر سلب می گردد چنانکه درباره فرزند نوح ^(ع) فرمود: " إنّه لیس من أهلک إنّه عملٌ غیر صالح" (هود – 46)

گفتار ائمه اطهار هم برداشتن فرزند صالح تکیه دارد. چنانکه امام رضا^(ع) فرمود: « هر گاه خداوند برای بنده خود خیر و صلاحی را بخواهد پیش از آنکه اجل او فرا رسد فرزند او را به او نشان دهد.

و یا امام صادق^(ع) می فرمایند: هیچ فردی پس از مرگ از کارهای پیشین خود بهره ای نخواهد داشت جز از سه چیز:

1. در دوران حیات خود ، کار نیکی را پایه گذاری کند که پس از مرگ وی نیز به کار خود ادامه دهد و تا این کانون خیر بر پاست پاداشی از آن به روح وی می رسد.
2. عمل نیکی را در میان مردم رواج دهد و تا مردم بر آن سنّت عمل می کنند، ثوابی عاید او می گردد.
3. فرزند صالحی که پس از مرگ وی در حق او استغفار نماید.⁽³⁾

اصولاً تشکیل خانواده و داشتن همسر و فرزند و دعا برای به دست آوردن آنها مورد توجه اسلام است . لکن انسان در برابر همسر و فرزند و نسل خود متعهد است. هم باید علم و تلاش داشت و هم برای عاقبت نیکوی آنان از درگاه الهی کمک طلبید ⁽⁴⁾ یعنی این در خواست کمک نیز بسان در خواستهای دیگر از طریق زبان عملی نمی گردد. بلکه باید به موازات آن ، تلاش و اعمال ارزنده ای انجام گیرد که انسان را برای داشتن نسل صالح موفق سازد . هیچ دعایی بدون قیام به وظایف ممکن که در اختیار بنده است، به هدف نمی رسد. به همراه دعا پدران و مادران باید به پرورش فرزندان بپردازند چنانکه علی (ع) می فرماید: بهترین هدیه ای که پدر می تواند به فرزند بدهد ، همان تربیت پسندیده است.

مسئولیت پرورش فرزندان به حدّی خطیر است که امام سجاد^(ع) در انجام آن از خداوند استمداد می طلبد و ضمن راز و نیاز با حضرت حق چنین می فرماید :

«بارالها ، مرا در تربیت و تأدیب فرزندان و نیکی به آنان یاری فرما !» ⁽⁵⁾

لذا اسلام در مسئله تربیت کودک و وظایف پدر و مادر در تربیت نسل مهذب و سالم برنامه هایی را ارائه و آن را به عنوان حق فرزند بر پدر ومادر معین نموده است. این سیر عبارتند از:

گام اول: خودسازی مرد و زن قبل از ازدواج

گام دوم : معیارهای انتخاب همسر «زن و مرد» و اهمیت آن در تربیت نسل مهذّب از دیدگاه اسلام

گام سوم: روش شوهر داری و زن داری از دیدگاه اسلام و اهمیت آن در تربیت نسل مهذّب

گام چهارم: رعایت اصول معین « زمانی و مکانی» در انعقاد نطفه و اهمیت آن در تربیت نسل مهذب از دیدگاه اسلام

گام پنجم : وظایف پدر و مادر در دوران بارداری از نظر اسلام و اهمیت آن در تربیت نسل مهذب

گام ششم: وظایف پدر و مادر در هفت روز اول از نظر اسلام و اهمیت آن در تربیت نسل مهذب

گام هفتم : وظایف پدر و مادر در سه دوره هفت ساله از نظر اسلام و اهمیت آن در تربیت نسل مهذب

و بالاخره هم آخرین حق فرزند بر پدر و مادر این است که :« یزوّجُهُ»

ادامه دارد....

---

1. سیمای انسان کامل در قرآن – جعفر سبحانی
2. تفسیر نمونه – ج 15 – ناصر مکارم شیرازی
3. سیمای انسان کامل در قرآن – جعفر سبحانی
4. تفسیر نور – ج6 – محسن قرائتی
5. سیمای انسان کامل در قرآن – جعفر سبحانی

اما در سیره نبوی در باب تفکّر و اندیشه در آیات الهی چنین آمده است:
خداوند سبحان رسول گرامی اسلام^(ص) این انسان کامل را به شب زنده داری امر فرمود تا از این طریق به مقام محمود راه یابد ، از آن پس آن حضرت بدان حدّ در اقامه این عبادت به خود زحمت می داد که خداوند فرمود: " ما أنزلنا علیک القرآن لتشقی" ( طه – 2) قرآن نیامده تا خود را به زحمت بیندازی . در کیفیت نماز شب حضرت چنانکه در قبل هم بیان شد آمده است حضرت مانند یک رزمنده سنگر نشین ، خواب ممتد و طولانی نداشت و همواره پاسدار حرم دل بود تا مبادا غفلت در آن راه پیدا کند ، حضرت پس از خوابی کوتاه بیدار می شد. چهار رکعت نماز می خواند و سپس قدری می خوابید و دوباره بر می خاست و به همین ترتیب عمل می نمود. در هنگام امتثال این تکلیف الهی با فکر وارد می شد اوّل فکر حق بعد ذکر حق. اول ذُکر حق و بعد ذِکر حق، اول یاد حق بعد نام حق ، نام حق اگر در سایه یاد حق و ذکر اگر در پرتو فکر نباشد سودمند نیست چنانکه عبادت اگر در سایه تفکّر رهبری نشود نمی تواند سودمند باشد. ⁽¹⁾
پیامبر^(ص) همیشه از نگاه به آسمان و زمین و خورشید و همه جهان عبرت می گرفت و بیشتر به عظمت آفریننده آنها توجه می نمود ⁽²⁾ خاصّه هنگام عبادت شبانگاهی حضرت هر بار که بیدار می شدند به آسمانها نگاه کرده این آیات را تلاوت می نمودند: " إنّ فی خلق السموات و الأرض و اختلاف اللیل و النهار لآیات لأولی الالباب * الذین یذکرون الله قیاماً و قعوداً و علی جنوبهم و یتفکّرون فی خلق السموات و الارض ربّنا ما خلقت هذا باطلاً سبحانک فقِنا عذاب النار" (آل عمران – 190- 191)
به راستی شب زنده دار واقعی کسی است که عبادت عملی او با عبادت فکری وی هماهنگ باشد از این رو پیامبر گرامی^(ص) که بر اساس آیه سوره اسراء شب زنده دارمی شود بر اساس آیات سوره آل عمران ، تفکر در معارف را با شب زنده داری توأم می نماید چرا که این آیات هم انسان را به تفکّر در نظام آفرینش تشویق کرده ، ضمن بیان برخی اوصاف فرزانگان ، دیگران را هم به فرزانه شدن ترغیب می کند و هم هدفداری نظام خلقت را گوشزد می کند و هم روش نیایش مسبّحانه در پیشگاه خداوند را برای امن از عذاب دوزخ به سالکان می آموزد.⁽³⁾
اصولاً در تربیت مذهبی ، مبدأ و معاد نقش مهمی را بر عهده دارد. ایمان به خدای جهان و اعتقاد به جهان دیگر و اینکه مرگ دروازه زندگی جاودان است نقش مؤثری را در واکنشهای انسان نسبت به فرد و اجتماع دارد و بهترین راه شناخت این دو اصل استوار ، همان پرورش نیروی تفکّر و تعقّل در خلقت زمین و آسمان و خود انسان است ⁽⁴⁾ قرآن بر این نظر است که تا این بینش شهودی یا عقلی حاصل نشود جهان بینی انسان تام و کامل نیست و نمی توان راه به مقصد برد ⁽⁵⁾ از این رو بر روی واژه های عقل، تفکّر ، لبّ و نُهی تکیه می نماید: ⁽⁶⁾"... لآیات لأولی الالباب .... و یتفکّرون فی خلق السموات و الارض ربّنا ما خلقت هذا باطلاً سبحانک فقِنا عذاب النار" (آل عمران – 190)
فرزانگان کسانی هستند که درباره آسمان و زمین می اندیشند و به هدفدار بودن آنها پی می برند . نفی بطلان و بی هدفی عالم یعنی اثبات حق بودن عالم و هدف داشتن آن که همان معاد و حشر اکبر است معاد است که در آن انسان به کمال نهایی خود در هر راهی که انتخاب کرده باشد بار می یابد. ⁽⁷⁾
و بهترین راه البته صراط مستقیم الهی است راه پیامبر^(ص) و اهل بیت گرامی حضرتش^(ع) که با پیروی از ایشان که حق هستند . عقل انسان هم کامل می شود!!
چنانکه امام حسین^(ع) فرمودند: " لا یَکمِلُ العقلُ إلّا باتّباع الحقّ" ⁽⁸⁾
ادامه دارد.....

---

 

1. سیره رسول اکرم^(ص) در قرآن – ج 9 – آیة الله جوادی آملی
2. زندگی نامه چهارده معصوم – پیامبر ^(ص) – محسن خرازی
3. سیره رسول اکرم در قرآن – ج 9 – آیة الله جوادی آملی
4. سیمای انسان کامل در قرآن – جعفر سبحانی
5. سیره رسول اکرم در قرآن – ج 8 – آیة الله جوادی آملی
6. سیمای انسان کامل در قرآن – جعفر سبحانی
7. سیره رسول اکرم در قرآن – ج 8 – آیة الله جوادی آملی
8. بحار الأنوار – ج 17

امام محمّد باقر حکایت فرماید: روزى امام حسن مجتبى جلوى منزل خود روى سکّوئى نشسته بود، ناگاه شخصى در حالى که سوار الاغ بود وارد شد و به آن حضرت چنین گفت :سلام بر تو که مؤمنین را ذلیل و خوار گرداندى .
امام مجتبى بدون توجّه به توهین او، اظهار نمود: در قضاوت خویش عجله نکن، پیاده شو، بیا بنشین تا قدرى استراحت کنى و با هم صحبت نمائیم .
پس آن شخص از الاغ خود پیاده شد؛ و آرام آرام به سوى امام مجتبى حرکت کرد، وقتى نزدیک حضرت رسید، امام به او فرمود: چه گفتى ؟
جواب داد: گفتم : السّلام علیک یا مُذِلَّ المؤ منین .
حضرت فرمود: این موضوع را از کجا و چگونه دانستى ؟

گفت: چون که خلافت و امارت مسلمین در دستان تو بود و آن را رهاکردى و به این ظالم متجاوز - یعنى ؛ معاویه - سپردى که روش و سیره اش خلاف دستور الهى است .
حضرت فرمود: توجّه و دقّت کن تا برایت توضیح دهم :از پدرم علىّ بن ابى طالب، امیرالمؤمنین شنیدم که او از رسول خدا این مطلب را نقل نمود: روزگار سپرى نمى گردد مگر آن که شخصى پرخور و بى باک بر این امّت ولایت کند؛ و او معاویه است .
پس آن شخص از امام مجتبى پرسید: محبّت و علاقه نسبت به شما اهل بیت رسالت چگونه است؟ و چه اثرى دارد؟
فرمود: به خدا قسم ! محبّت و علاقه نسبت به ما اهل بیت - عصمت و طهارت علیهم السلام - در تمام امور و حالات سودمند است ، گرچه اسیر دست ظالمان باشیم .
و سپس افزود: محبّت و دوستى با ما - اهل بیت رسالت - سبب آمرزش گناهان مى گردد؛ همان طورى که وزش باد - در فصل پائیز - موجب ریزش برگ درختان است
اختصاص مرحوم شیخ مفید: ص 82.

ابوالقاسم شهباز، نویسنده کتاب جوان و تلفن همراه، رهایی از خود ارضایی، عظمت یک نگاه و ... به عنوان یک کارشناس مذهبی نکته های مهم و کلیدی زیر را درباره اخلاق در فضای مجازی برای خود و خوانندگان محترم توصیه می کند :
* شروع با نام و یاد خدا و جمله شریفه "" بسم الله الرحمن الرحیم "" باشد .
* هدفم را از جست و جو در اینترنت از قبل مشخص کنم ؛ صرفاً برای تفریح آن هم بدون هدف ، یا برای این که حوصله ام سر رفته ، صحیح نیست.
* می توانم جمله ای درباره خدا یا ناظر و شاهد بودن او در گوشه مانیتور بچسبانم تا یاد آور من باشد . مانند « الم یعلم بانّ الله یری ؛ آیا انسان نمی داند که خدا او را می بیند . »
* استفاده از تصاویر پس زمینه زیبا مزین به اسماء الهی یا روایات زیبا هم می تواند کارگشا باشد .
* در تمام لحظات، یاد و ذکر خدا را در دل داشته باشم .
* مراقب دام های شیطان و شیوه های جدید او برای فریب انسان باشم .
* سعی کنم معلم خیر و مبلّغ نیکی باشم .
* بدانم استفاده ی ناصحیح از فضای مجازی آب به آسیاب دشمن ریختن است .
* نمی شود گفت اصل صداقت و رو راستی در همه جای فضای مجازی حاکم است . مراقب سوء استفاده دشمن باشیم .
* بدانم سوء استفاده از اعتماد دیگران صحیح نیست .
* در کیفیت و قیمت اجناسی که از طریق شبکه مجازی خریده می شود ، دقت کنیم .
* در استفاده از این شبکه مراقب سلامتی چشم ، ستون فقرات و اعصاب و روان خود باشیم .
* گشت و گذار در اینترنت ما را از اذان و وقت نماز غافل نسازد .
* حقوق همسر ، فرزندان و والدین ، رعایت شود و هیچ کدام فدای جذابیت اینترنت نشود .
* از این شاخه به آن شاخه پریدن که معلول بی هدفی و بی برنامگی است ، پرهیز کنم .
* اینترنت می تواند راهی برای فرهنگ ناب اسلامی و اصیل ایرانی باشد نه راه ورود فرهنگ بیگانه .
* در لابه لای ساعات و زمان های استفاده از اینترنت ، ورزش ، تحرک و استراحت فراموش نشود .
* در عبارات و الفاظ به کار رفته ، ادب رعایت شود .
* مسائل شرعی و رعایت محرم و نامحرم بشود . مراقب حلال و حرام باشیم .
* سوء استفاده و تحریک جنسی ممنوع !
* اینترنت تبدیل به خوره ی عمر نشود .
* از طریق اینترنت ، گناهانی مانند غیبت و تهمت نیز ممکن است اتفاق بیفتد ، پس مراقب باشیم .
* مراقب آبروی مؤمن باشیم و از کشف و اظهار عیوب دیگران بپرهیزیم .
* فضولی خوشایند نیست حتی در اینترنت .
* مراقب آن چه نشر می دهیم ، باشیم تا از مصادیق « إِنَّ الَّذِینَ یُحِبُّونَ أَن تَشِیعَ الْفَاحِشَةُ فِی الَّذِینَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ » نشویم .
* در اینترنت ، احترام و ادب به بزرگ تر و نیز اهل علم و ادب رعایت شود به ویژه در چت و مناظرات .
* به بهانه خنداندن ، توهین به مقدسات و اقوام نشود و مراقب عفت عمومی جامعه باشیم .
* اسراف همه جا بد است حتی در استفاده از اینتزنت .
* خودمان را به اینترنت نسپاریم ، خودمان را به خدا بسپاریم.

و من الله التوفیق

مؤسسه قرآن وعترت علی بن موسی الرضا (ع)

در بیان ویژگی دوازدهم از  ویژگیهای عباد الرحمن به صفت " کنجکاوی در آیات الهی " می رسیم:

پس می فرماید: " والذین إذا ذکّروا بآیا ت ربّهم لم یخرّوا علیها صمّاً و عمیاناً" افرادی که هرگاه به آیه های خدای خود یادآوری شدند، کر و کور برآن نمی افتند « گوش و چشم بسته از آن نمی کذرند » در حدیثی از امام صادق^(ع) می خوانیم هنگامی که از تفسیر این آیه از محضرش سؤال کردند فرمود: " مستبصرین لیسوا بشکّاکٍ" آنها از روی آکاهی گام بر می دارند نه از روی شکّ و تردید!⁽¹⁾

تعبّد و بصیرت از اوصاف عباد الرحمن است. آنان آگاهانه به سراغ دین می روند ⁽²⁾ چون دین اسلام هم بر اساس علم و عقل استوار است و همه دعوتها و ادّعای رسول اکرم ^(ص) در ناحیه دین آمیخته با استدلال بوده است. مسلّماً رسالت هم از طرف خدایی که دارای حجّت بالغه است همراه با استدلال بالغ خواهد بود. چنانچه امام کاظم^(ع) در بیان مفصل و گسترده خود به یکی از شاگردان ممتاز خویش « هشام بن حکم» می فرماید: " یا هشام، إنّ لله علی الناسِ حُجَّتین حجةً ظاهرةً و حجةًباطنةً امّا الظاهرةُ فالرُّسُلُ والأنبیاءُ و الأئمة و أمّا الباطنة فالعُقول" ای هشام خداوند برای بشر دو حجت فرستاده است. یکی آشکار و دیگری پنهان. دلیل آشکار ، پیامبران و پیشوایان دینی هستند و حجت پنهان خرد اوست.

هر فردی از افراد سالم بشر دارای عقل طبیعی است که به اصطلاح احادیث آن عقل مطبوع می گویند و به فرمایش پیامبر^(ص) " قِوام المرء بعقلِهِ" تکیه بشر به این عقل است و اگر این عقل طبیعی در شرایط خاصی پرورش پیدا کند انسان از یک عقل و تفکر اکتسابی برخوردار می شود و از این رو اسلام و آیات قرآن به طور مکرّر دعوت به تفکّر و اندیشه دارند. آن هم تدبّر در آیات الهی و بنا بر نظر صائب و راستین منظور از آیات الهی دو قسم از آیاتند :

1. قسم اول همان سطور صفحات کتاب آفرینش می باشند ، که هر برگی از آن ما را به وجود خدا و صفات وی، رهبری نموده تا در سایه تدبّر ، علاوه بر آشنایی با مبدأ جهان به آثار مفید و سودمند آنها پی ببریم. چنانکه قرآن می فرماید: " سنریهم آیاتنا فی الآفاق و فی أنفسهم حتّی یتبیّن لهُم أنّه الحقّ أو لم یکفِ بربّک أنّه علی کلّ شیءٍ شهیدٌ" ( فصلت – 53) ما نشانه های خود را در صفحات هستی و در وجود آنان نشان می دهیم تا بدانند او حق است آیا کفایت نکرد که خداوند بر همه چیز ناظر و شاهد است؟
2. قسم دوم : مقصود آیات قرآنی و آیه های کتاب تدوینی خداوند است زیرا در قرآن به تدبّر در آنها نیز دعوت شده است.

آن جا که می فرماید: " أفلا یتَدَبّرون القرآن و لو کان من غیر الله لوجدوا فیه اختلافاً کثیراً" ( نساء – 82) و نیز می فرماید: " کتابٌ أنزلناهُ مبارکٌ لیدّبّروا آیاته و لیتذکّر أولو الألباب" ( ص – 29)

قرآن نه تنها ما را به تفکّر و تدبّر دعوت می کند بلکه خود با طرح نمونه هایی راه و روش فکر انسانی را می آموزد به عنوان نمونه می فرماید: " أفرأیتم ما تُمنون *ء انتم تخلُقونه أم نحن الخالقون* أفرأیتم ما تحرُثون* أ انتم تزرعونه أم نحن الزّارعون * أ فرأیتم الماء الذی تشربون * أ انتم آنزلتموه من المزن أم نحن المنزلون * أ فرأیتم النار التی تورون * أ انتم أنشأتم شجرتها أم نحن المنشئون" ( واقعه آیات 58 الی 72) ⁽³⁾

و پیامبر ما^(ص) معلم این کتاب و حکمت است " یعلّمُهم الکتاب و الحکمة" و این تعلیم هم بالذات و بالإصالة از آن خدای سبحان است که فرمود : " علّم الانسان ما لم یعلم" (علق – 5) و به پیامبر ما هم فرمود : " و علّمک ما لم تکن تعلم" ( نساء – 113) یعنی خداوند سبحان معلم انسانها و هر موجودی است که اهل اندیشه و فکر باشد . معلم بودن از اسماء حسنای خداوند سبحان است و پیامبر^(ص) ما هم مظهر این نام خداوند است. ⁽⁴⁾

یعنی پیامبر ما^(ص) هم معلم انسانها و هر موجودی است که اهل اندیشه و تفکّر است و خود نیز سیره ای قرآنی دارد و توجّه تامّ رسول اکرم^(ص) به قرآن کریم سیره نورانی حضرت را شایسته تأسّی نموده است . البته همان گونه که معارف و بطون قرآن دارای درجات است ، سیره هایی هم که بر اساس توجه به قرآن شکل گرفته یکسان نخواهد بود چنانکه از سالار شهیدان حسین بن علی^(ع) و نیز امام صادق^(ع) رسیده است که قرآن بر چهار بخش است " علی العبارة و الإشارة و اللطائف و الحقایق ، العبارة للعوام و الاشارة للخواصّ و اللطائف للأولیاء و الحقایق للأنبیاء" عبارات قرآن برای توده مردم ، اشارات قرآن برای خواص ، لطایف آن برای اولیای الهی و حقایقش که بالاترین مرتبه قرآن است برای پیامبران می باشد بنابراین هر سیره ای به هر میزان و با هر مرتبه از مراتب قرآن هماهنگی کند به همان اندازه قرآنی است و چون رسول خدا^(ص) سیره اش را بر حقایق قرآن تنظیم نموده کاملترین سیره است .

ادامه دارد....

---

1. تفسیر نمونه – ج 15 – ناصر مکارم شیرازی
2. تفسیر نور – ج6 – محسن قرائتی
3. سیمای انسان کامل در قرآن – جعفر سبحانی
4. سیره رسول اکرم در قرآن – ج 8 – آیة الله جوادی آملی