درس ششم پیرامون نامه 53 امیرالمؤمنین به مالک اشتر می باشد. حضرت امیر در این نامه وظایف مالک را معین نموده و به او می فرماید : " افکار عمومی مردم بهترین قاضی در خصوص رفتار و اعمال زمامداران است همان طور که هر حاکمی نسبت به حکومت پیشینیان قضاوت می کند . زبان مردم قلم حق است و راه شناخت انسان های صالح همین قضاوت عمومی است که خداوند بر زبان مردم جاری می سازد....
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 9 از سوره مبارکه مومنون
وَ الَّذِینَ هُمْ عَلىَ صَلَوَاتهِمْ یحُافِظُونَ
و آنها که بر نمازهایشان مواظبت می نمایند. نکات تفسیری : 1-در معرّفى سیماى مؤمنان، نماز هم در ابتدا مطرح شد: (فى صلوتهم خاشعون) وهم در پایان (على صلوتهم یحافظون) این تکرار وتأکید، نشان اهمیّت نماز است.
در خطبه 115 از امیر مؤمنان در طلب باران اینگونه نقل شده که دست به دعا برداشته و فرمود : خداوندا در حالی به سوی تو آمده ایم که سالهای قحطی و خشکسالی به ما رو آورده و ابرهای باران زا به ما پشت کرده ، خدایا؛ تو همواره امید نا امیدان بودی و آنچه از تو تقاضا کرده اند به آنها رسانده ای ، این سنّت توست که همواره به مقصد رساننده بودی کسانی را که حاجت داشتند .... باید توجه داشت که در دعا باید مدح و ثنای الهی را گفت و خدا را با آن صفات و اسماء مربوط به حاجت خود خواند ....
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 7 و 8 از سوره مبارکه مومنون
فَمَنِ ابْتَغَى وَرَاءَ ذَالِکَ فَأُوْلَئکَ هُمُ الْعَادُونَ * وَ الَّذِینَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ رَاعُونَ
و کسانی که غیر از این طریق را طلب کنند، تجاوزگرند! * و آنها که امانتها و عهد خود را رعایت میکنند; نکات تفسیری : 1- قانون شکنی، تجاوز به حدودى که خداوند تعیین نموده مى باشد. (العادون)
2- مؤمن، متعهّد است. (عهدهم راعون) خلف وعده، نشانه ى ضعف ایمان است.
3- مراعات عهد وپیمان لازم است، گرچه در عمل نتوانیم وفا کنیم. (راعون) نه «موفون»
طبق یک اصل تربیتی اسلامی باطن بر ظاهر اثر می گذارد و ظاهر هم بر باطن اثر گذار است. اگر کسی تلاش کند باطنش را اصلاح کند، قلبش با خدا باشد، دلش خاشع باشد، خود به خود به ظاهرش هم سرایت خواهد کرد و می بینیم که چشمش هم خشوع دارد. در حالیکه اگر در قلبش خشوع نباشد در نماز با ریشش بازی می کند ، به اطراف نگاه می کند ، انگشتانش را می شکند ،... معصوم در باره کسی که اینگونه نماز می خواند، فرمود :" اگر خشوع باطنی داشت ، ظاهرش هم خاشع می شد." یعنی آن خشوع قلبی بر ظاهر اثر می گذارد.
زدست دیده و دل هر دو فریاد که هر چه دیده بیند دل کند یاد
وقتی در دل خاطره های گناه آلود بود، چشمش هم دنبال تحقق خارجی اش می گردد. اگر دل آلوده به گناه بود چشم هم در ظاهر به دنبال گناه می گردد و بالعکس اگر چشم نگاه گناه آلود داشت ، دل را آلوده می کند ....
روزى زینب(س) در کلاس تفسیرش براى بانوان , سوره کهیعص را تفسیر مى کرد.
امام على (ع ) وارد شد و از دخترش پرسید: کهیعص را تفسیر مى کنى ؟!.
زینب (س) عرض کرد: آرى .
امام على (ع ) فرمود: اى نور دیده !.
ایـن حـروف , رمـزى است در مصیبت وارده بر شما عترت پیغمبر و شاید فرموده باشد: کاف , رمز کربلا است , هاء اشاره به هلاکت عترت دارد, یاء یعنى یزید,آن که بر حسین ستم مى کند, عین کنایه از عطش ابى عبداللّه است , و صاد اشاره به صبر دارد.
زینب در زیر تازیانه روزگار آبدیده مى شود تا پیام رسان عاشورا باشد.
پس از واقعه کربلا و بازگشت کاروان کربلا ، در مدینه نیز زینب (س)، پیام آور شهیدان، ساکت ننشست. او با فریادش مردم مدینه را بر ضد حکومت یزید شوراند. حاکم مدینه در پى تبعید حضرت زینب (س)برآمد. به نوشته برخى حضرت به شام سفر نمود و در همان جا درگذشت. برخى دیگر گفته اند: حضرت به مصر هجرت نمود و در تاریخ پانزدهم رجب سال 62 هجرى درگذشت.(1) برخی معتقدند بعد از ورود کاروان اهل بیت(ع) به مدینه، دلیل روشنی نداریم که حضرت زینب(س)از مدینه بیرون رفته باشد، بنابر این در مدینه درگذشت و در قبرستان بقیع دفن شد، اما مکان دفن او در بقیع مشخص نیست، همان طور که شخصیتهای بزرگ دیگری از اهل بیت(ع)در بقیع مدفون هستند و مکان قبر آنان مشخص نمیباشد.(2) امروزه حضرت(س)در دمشق و قاهره بارگاه مجلل دارد و زائران زیادی از شیعه و سنی به زیارت وی می روند.
1ـ مهاجرانى، زینب پیامآور عاشورا، ص 287، 347 348 352.
2ـ اعیان الشیعه، ج 7، ص 140.
....یزید بن قعنب می گوید ما دیدیم فاطمه بنت اسد پس از این مناجات از سمت چپ شروع به طواف کرد ، در شوطی که در آن قرار داشت، دور زدن او به درازا کشید . ما نگران شدیم و همین نگرانی باعث شد من و عباس بن عبد المطلب و بزرگان بنی عبد العزّی بلافاصله به حرکت درآییم .
(توجه داشه باشید؛ این قضیه را در یک نگاه عاطفی خاوادگی فرض نکنید که خانمی در حریم خانه خودش وضعیت حمل دارد و خانواده او نگرانش هستند و چنین عکس العملی نشان می دهند . اول اینکه مجمع عمومی است ، دوم اینهایی که این دغدغه و نگرانی را پیدا کردند ، نزدیکترینشان به او عباس بن عبد المطلب است که برادر شوهر اوست . آن هم در اجتماعی که زن جزء میراث مرد است ، اینها نه تنها محل مفاخره و اعتنا نیست بلکه جزء معایب یک خانواده و سر شکستگی یک خانواده می تواند باشد . اما وقتی به مادر امیرالمؤمنین می رسد بزرگان عرب و قریش نمی توانند آرامش پیدا کنند .)
می گوید ما به سرعت حرکت کردیم . وقتی نزدیک شدیم دیدیم که از ناحیه رکن یمانی پهلوی کعبه شکافته شده و فاطمه بنت اسد در نهایت آرامش و وقار وارد بیت عتیق و محترم الهی شد و قبل از اینکه ما فرصت اقدامی داشته باشیم پهلوی خانه به همان شکلی که باز شده بود بسته شد و تا سه روز و سه شب صحن مسجدالحرام محل حضور و اجتماع مردان و زنانی بود که نگران فاطمه بنت اسد بودند . یک طرف ماجرای ورود او به خانه و یک طرف نگرانی برای او محرک افکار و اندیشه های مردم شد برای اینکه متوجه شوند چه اتفاقی دارد می افتد ، این ولادت یک ولادت معمولی نیست ، آن اتفاقی که بعد از این ورود، عالم را به خودش مشغول می کند یک موضوع غیبی است ،... کار مردم مکه خمودگی پیدا کرد ، هیچ کس از جای خود تکان نمی خورد تا ببیند چه اتفاقی خواهد افتاد .....
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 21 از سوره مبارکه مومنون
وَ إِنَّ لَکمُْ فىِ الْأَنْعَامِ لَعِبرْةً نُّسْقِیکمُ مِّمَّا فىِ بُطُونهِا وَ لَکمُْ فِیهَا مَنَافِعُ کَثِیرَةٌ وَ مِنهْا تَأْکلُونَ
و برای شما در چهارپایان عبرتی است; از آنچه در درون آنهاست ( از شیر) شما را سیراب می کنیم; و برای شما در آنها منافع بسیاری است; و از گوشت آنها می خورید; نکات تفسیری : 1- چهارپایان براى انسان آفریده شده اند. (در آیه دوبار کلمه «لکم» آمده است)
2- حتّى حیوانات را ساده ننگریم. (لَعِبره) استخراج آهن از خاک نیاز به صدها کارشناس، متخصّص وابزار دارد، ولى خداوند شیر را از دل علف بیرون
مى کشد و با همین قدرت در قیامت انسان ها را از دل خاک بیرون خواهد کشید. (لَعِبرَه)
3- میوه ها و روغن گیاهی، بر غذاهاى حیوانى مقدّم است. اوّل نام (نَخیل، اَعناب، زَیتون) بعد فرمود: (نُسقیکم، تأکلون)
4 - شیر، گوشت و سواری، قسمتى از منافع حیوانات است. (لکم فیها منافعُ کثیره)
به راه افتادن کارخانجات لبنیات، چرم سازی، کنسروسازی، ریسندگی، بافندگى و ایجاد اشتغال و بهره دهى براى میلیون ها انسان، منافع جنبى حیوانات است.
در آیات دهم تا دوازدهم سوره تحریم خداوند متعال عاقبت زنان خائن و مؤمن را بیان نموده و به مقایسه عاقبت همسر فرعون و حضرت مریم (ع) با همسر حضرت لوط ونوح علیهما السلام می پردازد . البته نباید اینگونه تصور کرد که که اینها مرتکب خیانت شده اند چون در حدیث صریحی از پیامبر نقل شده که همسر هیچ پیامبری عمل منافی عفت مرتکب نشده است . پس اینان چه جرمی مرتکب شدند که پیوند همسری آن دو زن با بندگان شایسته خدا هیچ سودی به حالشان نداشت و از یاری خدا ذره ای بی نیازشان نساخت و به آن دو گفته شد:همراه سایر کافران (که هیچ نسبتی با سایر پیامبران نارند ) داخل آتش شوید؟؟؟
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی:
آیه شماره 6 از سوره مبارکه عنکبوت
وَ مَن جَاهَدَ فَإِنَّمَا یجُاهِدُ لِنَفْسِهِ إِنَّ اللَّهَ لَغَنىٌِّ عَنِ الْعَالَمِینَ
کسی که جهاد و تلاش کند، برای خود جهاد می کند; چرا که خداوند از همه جهانیان بی نیاز است. نکات تفسیری : 1-خداوند به تلاش ما نیاز ندارد. «و مَن جاهد فانّما یجاهد لنفسه»
من نکردم خلق تا سودى کنم بلکه تا بر بندگان جودى کنم
2- براى تشویق مردم به تلاشهاى مثبت، از گرایشهاى درونى و فطرى، همچون حبّ نفس استفاده کنیم. (انسان فطرتاً به دنبال سود و منافع خویش است) «و مَن جاهد فانّما یجاهد لنفسه»
3- بى نیازى خداوند، واقعى و حتمى است. (بر خلاف اظهار بى نیازى ما که در عین نیاز است.) «انّ اللَّه لغنىّ عن العالمین»
4- خداوند، هم از انسانها بى نیاز است و هم از فرشتگان و هم دیگر موجودات. «لَغنىّ عن العالَمین»