تلاوت صفحه 404 :
آیه شماره 36 از سوره مبارکه یس
سُبْحَانَ الَّذِی خَلَقَ الْأَزْوَاجَ کُلَّهَا مِمَّا تُنبِتُ الْأَرْضُ وَمِنْ أَنفُسِهِمْ وَمِمَّا لَا یَعْلَمُونَ
پاک [خدایى] که از آنچه زمین مى رویاند و [نیز] از خودشان و از آنچه نمى دانند همه را نر و ماده گردانیده است
نکات تفسیری :
1- قانون زوجیّت در مخلوقات را به ذات الهى سرایت ندهید، او یکتا و بى نظیر است. «سبحان الّذى خلق الازواج»
2- آفریدنها و آفریده ها، نشانه ى قدرت، اراده و حکمت اوست، نه نشانه ى نیاز و وابستگى او. «سبحان الّذى خلق الازواج»
3- پیدایش دانه و میوه، از طریق قانون زوجیّت است. «من ثمره... خلق الازواج کلها»
4- انسان در مسائل جسمى و جنسى در ردیف دیگر موجودات است. «مما تنبت الارض و من انفسهم»
5-در هستى موجوداتى است که نحوه زوجیّت آنها براى بشر ناشناخته است. «خلق الازواج کلّها... مما لا یعلمون»
تلاوت صفحه 403:
آیه
شماره 52 از سوره مبارکه طه
قَالَ عِلْمُهَا عِندَ رَبىِّ فىِ کِتَابٍ لَّا یَضِلُّ رَبىِّ وَ لَا
یَنسىَ
گفت: «آگاهی مربوط به آنها، نزد پروردگارم در کتابی ثبت است; پروردگارم هرگز گمراه
نمی شود، و فراموش نمی کند (و آنچه شایسته آنهاست به ایشان می دهد)!
نکات تفسیری :
1- در تشکیلات الهى، همه چیز حساب
وکتاب دارد. «فى کتاب»
2- کتاب الهى بسیار با عظمت وبزرگ است. «کتابٍ» نکره آمده است.
3- در علم خداوند خطا راه ندارد. «لایضّل ربّى و لاینسى» (سهو و خطا در مورد کسانى
است که واقعیت را نمى دانند، امّا در مورد خداوندى که ظاهر و باطن هر چیز را همان
گونه که هست مى داند، هرگز احتمال خطا وجود ندارد.)
4- علم انسان دو آفت دارد؛ یا از ابتدا اشتباه مى فهمد و حقیقت را گم مى کند و یا
بعد از فهمیدن فراموش مى کند، امّا علم خداوند از این آفات مبرّاست. «لایضّل ربّى
و لا ینسى»
تلاوت صفحه 402:
آیه
شماره 50 از سوره مبارکه طه
قَالَ رَبُّنَا الَّذِى أَعْطَى کلَُّ شىَْءٍ خَلْقَهُ ثمَُّ هَدَى
گفت: «پروردگار ما همان کسی است که به هر موجودی، آنچه را لازمه آفرینش او بوده
داده; سپس هدایت کرده است!»
نکات تفسیری :
1-آنچه مورد ادّعا و نزاع است،
ربوبیّت خداوند است، نه خالقیّت. «مَن ربّکما»
2- ما از خداوند طلبى نداریم، هر چه هست عطاى اوست. «أعطى کلّ شىء»
3- خداوند یکتا، هم مى آفریند و هم با هدایت تکوینى اداره مى کند. «أعطى کلّ شىء
خلقه ثمّ هَدى» (آرى او پس از آفرینش، راه ادامه ى زندگى و کمال را نیز در آنان
قرار داده است. «ثمّ هدى»)
4- خداوند به هر موجودى، آفرینش کامل و ویژگىهایى متناسب با او عطا کرده است.
«خلقه»
5- همه ى موجودات، مشمول هدایت الهى هستند. تمام قوانین حاکم بر هستى و غرایز
موجود در انسانها و حیوانات، از هدایت الهى است. «خلقه ثمّ هدى»
تلاوت صفحه 401 :
آیه
شماره 33 از سوره مبارکه یس
وَآیَةٌ لَّهُمُ الْأَرْضُ الْمَیْتَةُ أَحْیَیْنَاهَا وَأَخْرَجْنَا
مِنْهَا حَبًّا فَمِنْهُ یَأْکُلُونَ
و زمین مرده برهانى است براى ایشان که آن را زنده گردانیدیم و دانه از آن برآوردیم
که از آن مى خورند
نکات تفسیری :
1-هر دانه و گیاهى که از زمین
مى روید، همچون مردهاى است که در قیامت از گور بر مى خیزد. «و آیة لهم»
2- براى اثبات حقّانیّت سخن خود به نمونه ها استدلال کنیم. «و آیة لهم»
3- بهترین دلیل براى عموم مردم، آن است که دائمى، عمومى، غیر قابل انکار، ساده و
همه جایى باشد. «و آیة لهم الارض»
4- بهترین راه ایمان به معاد، دقّت در آفریده هاست. «الارض المیتة احییناها»
5- بخش عمده اى از غذاى انسان را دانه هاى گیاهى تشکیل مى دهد که دقّت در آنها
راهى براى خداشناسى است. «و آیة.... حبّاً فمنه تأکلون»
تلاوت صفحه 400:
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه
شماره 47 از سوره مبارکه طه
فَأْتِیَاهُ فَقُولَا إِنَّا رَسُولَا رَبِّکَ فَأَرْسِلْ مَعَنَا بَنىِ
إِسْرَ ءِیلَ وَ لَا تُعَذِّبْهُمْ قَدْ جِئْنَاکَ بِایَةٍ مِّن رَّبِّکَ وَ
السَّلَامُ عَلىَ مَنِ اتَّبَعَ الهُدَى
به سراغ او بروید و بگویید: «ما فرستادگان پروردگار توئیم! بنی اسرائیل را با ما
بفرست; و آنان را شکنجه و آزار مکن! ما نشانه روشنی از سوی پروردگارت برای تو
آورده ایم! و درود بر آن کس باد که از هدایت پیروی می کند!
نکات تفسیری :
1- کارهاى ارشادى و تبلیغى باید بدیع
و تهاجمى باشد، نه تدافعى. «فأتیاه»
2- آزادسازى انسانها از ستم وبردگى طاغوت، در رأس وظایف انبیاست. «ارسل معنا
بنىاسرائیل» (آرى دین از سیاست جدا نیست، مبارزه با طاغوتها و آزاد کردن مردم در
متن دستورات الهى است.)
3- مبارزه با طاغوت وآزادى مردم زمانى ارزش واقعى و همه جانبه دارد که در خط انبیا
باشند. «ارسل معنا»
4- امنیّت و سلامتى کامل و جامع، تنها در پرتو پیروى از هدایتهاى الهى بدست
مى آید. «والسلام على مَن اتّبع الهُدى»
5- سلام به طاغوت وستمگران و کسانى که در مسیر هدایت نیستند، ممنوع است. «والسلام
على مَن اتّبعالهُدى»
تلاوت صفحه 399:
آیه
شماره 55 از سوره مبارکه عنکبوت
یَوْمَ یَغْشَئهُمُ الْعَذَابُ مِن فَوْقِهِمْ وَ مِن تحَتِ أَرْجُلِهِمْ وَ
یَقُولُ ذُوقُواْ مَا کُنتُمْ تَعْمَلُونَ
آن روز که عذاب (الهی) آنها را از بالای سر و پایین پایشان فرامی گیرد و به آنها
ید: «بچشید آنچه را عمل می کردید» (روز سخت و دردناکی برای آنهاست!)
نکات تفسیری :
1- عذاب دوزخ، فراگیر است. «فوقهم...
تحت ارجلهم»
2- عذاب دوزخ، تجسّم عملکرد خود ماست. «ذوقوا ما کنتم تعملون»
3- انسان مسئول سرنوشت خود است. «ما کنتم تعملون»
4- عذاب فراگیر دوزخ، به خاطر تداوم اعمال نارواى ماست. «ما کنتم تعملون»
تلاوت صفحه 398:
قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :
آیه شماره 54 از سوره مبارکه عنکبوت
یَسْتَعْجِلُونَکَ بِالْعَذَابِ وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِیطَةُ بِالْکَافِرِینَ
آنان با عجله از تو عذاب می طلبند، در حالی که جهنم به کافران احاطه دارد!
نکات تفسیری :
1- گرچه کفّار به خاطر ناباورى یا استهزا، عذاب فورى را از پیامبر توقّع دارند، ولى بدانند احاطه ى دوزخ بر کافران قطعى است. «لمحیطة بالکافرین»
تلاوت صفحه 397:
آیه
شماره 6 از سوره مبارکه کهف
فَلَعَلَّکَ بَخِعٌ نَّفْسَکَ عَلَى ءَاثَرِهِمْ إِن لَّمْ یُؤْمِنُواْ
بِهَذَا الْحَدِیثِ أَسَفاً
پس بیم آن مى رود که اگر به این حدیث (قرآن) ایمان نیاورند، تو در پى آنان خود را
هلاک کنى!.
نکات تفسیری :
1- دلسوزى وتأسّف بر گمراهى دیگران
یک ارزش است و پیامبر دلسوزترین افراد است. «باخعٌ نفسک»
2- رهبر باید در فکر اصلاح عقاید واعمال مردم وپیگیر آن باشد. «على آثارهم»
3- قرآن حرف تازه و پیام نو دارد. «حدیث» مبلّغ نیز باید نوآورى داشته باشد. (حدیث
به معناى جدید و نو است.)
تلاوت صفحه 396:
آیه
شماره 44 از سوره مبارکه طه
فَقُولَا لَهُ قَوْلًا لَّیِّنًا لَّعَلَّهُ یَتَذَکَّرُ أَوْ یخَشىَ(
اما بنرمی با او سخن بگویید; شاید متذکر شود، یا (از خدا) بترسد!
نکات تفسیری :
1- گام اوّل در امر به معروف و نهى
از منکر، بیان نرم است. «فقولا له قولاً لیّنا»
2- امیدها در نرمى است، وانتظارى از خشونت نمى رود. « قولاً لیّنا لعّله
یتذکّر...»
3- شروع تربیت وارشاد باید از طریق گفتگوى صمیمانه باشد.( خداوند به پیامبر
اکرمصلى الله علیه وآله نیز مى فرماید: با نرمى و ملاطفت با مردم رفتار کن. «فبما
رحمة من اللّه لنت لهم ولو کنت فظاً غلیظ القلب لانفضوا من حولک» آلعمران، 159.)
«فقولاله قولاً لیّنا» حتّى با سرکش ترین افراد نیز باید ابتدا با نرمى و لطافت سخن
گفت.
4- هرگز از هدایت دیگران مأیوس نشوید. «لعّله یتذکّر ...»
5- وظیفه ى پیامبر تذکّر وارشاد است. «یتذکّر او یخشى»
تلاوت صفحه 395:
آیه
شماره 41 ، 42 از سوره مبارکه طه
وَ اصْطَنَعْتُکَ لِنَفْسىِ (41) اذْهَبْ أَنتَ وَ أَخُوکَ بِایَاتىِ وَ لَا
تَنِیَا فىِ ذِکْرِى (42)
و من تو(موسی) را برای خودم ساختم (و پرورش دادم)! . (اکنون) تو و برادرت با آیات
من بروید، و در یاد من کوتاهی نکنید!
نکات تفسیری :
1- براى اهداف بزرگ باید افرادى را
تربیت کرد. «واصطنعتک لنفسى»
2- خداوند براى انبیا برنامه هاى خاصى دارد. «واصطنعتک لنفسى»
3- ابتدا خودسازى، آنگاه جامعه سازى. «اصطنعتک... اذهب»
4- اگر به عنوان مدیر، کسى را براى کارى اعزام مى کنیم، بکوشیم که روحیه او
مالامال از عشق و احساس غرور و دلگرمى باشد. «اصطنعتک لنفسى... اِذهَب»
5- در بعضى مراحل، نباید پیکها و
پیامبرها یک نفر باشد. «اِذهب أنتَ و أخوک»
6- مبلغ باید به ابزار ارشاد مجهز
باشد. «بآیاتى»
7- مبلغ باید شجاع و مصمم و
نفوذناپذیر باشد. «ولا تَنیا فى ذکرى» تا مبادا کاخ و قدرت و هیبت طاغوت، او را در
انجام مأموریت مرعوب کند و از یاد خدا غافل شده و دست از صراحت لازم بردارد.
8- رمز موفقیت انسان، توجّه کامل و
دائم به خداوند است. «لاتَنیا فى ذکرى»
9- تبلیغ، ارشاد، امربه معروف و نهى
از منکر، ذکر و یاد خداست. «اِذهَب انتَ و أخوک بایاتى ولا تَنیا فى ذکرى»
حضرت فاطمه سلام الله علیها
فَرَضَ اللّهُ الإِیمانَ تَطهیراً مِنَ الشِّرکِ... وَالزَّکاةَ زِیادَةً فِی الرِّزقِ.
خداوند ایمان را پاک کننده از شرک... و زکات را افزاینده روزى ساخت.
کتاب من لا یحضره الفقیه : ج ٣