///شروع ماه مبارک رمضان، در حقیقت عید بزرگی برای مسلمانان است و جا دارد که مَؤمنین، ورود این ماه را به هم تبریک بگویند و یکدیگر را به استفاده هر چه بیشتر از این ماه توصیه کنند. چون ماه ضیافت الهی است، در این ماه فقط مؤمنین و کسانی که اهل ورود در این ضیافتند، بر سر سفره پروردگار منّان و کریم می‌نشینند. این، غیر از سفره عام کرم الهی است که همه انسان‌ها، بلکه همه موجودات عالم از آن بهره‌مندند؛ این سفره خواص و ضیافت خاصان پروردگار است.

آیة الله خامنه‌ای، خطبه‌های نماز جمعه تهران دی ماه  1369

٢١- شادى روزه‌دار
قال الصادق علیه‌السلام: «للصائم فرحتان فرحة عند افطاره و فرحه عند لقاء ربه». (وسائل‌الشیعه، ج٧، ص٢٩٠)
امام صادق علیه‌السلام فرمود: براى روزه‌دار دو سرور و خوشحالى است: یکی هنگام افطار، و دیگری به هنگام لقاء پروردگار.
٢٢- بهشت و باب روزه‌دارن
قال رسول الله صلى‌الله‌علیه‌وآله: «ان للجنة باباً یدعى الریان لا یدخل منه الا الصائمون». (وسائل‌الشیعه، ج٧، ص٢٩۵، ح٣١)
رسول خدا صلى‌الله‌علیه‌وآله فرمود: براى بهشت درى است به‌نام «ریان» که از آن فقط روزه‌داران وارد مى‌شوند.

درمورد روزه یک مطالبی گفته اند که عجیب و غریب است. درحدیث معراج آمده است. ظاهرا این حدیث در میان احادیث شیعه بی نظیر است. یعنی در عالم بی نظیر است. آنجا پیامبر در سفر معراج با خدای تبارک و تعالی صحبت کردند. یکی از فرازهایش این است: فرمود: یاأحْمَد هَلْ تـَعْـلـَمُ مامیراثُ الصَّوم؟ آیا میدانی نتیجه روزه چیست؟ قالَ : لا
1. کمترخوردن وحرف زدن
فرمود ثـُمَّ قالَ : میراثُ الصَّوم قِلـَّةُ الأکـْل وَ قِلـَّةُ الکـَلام: ثمره روزه این است که انسان کمترمی خورد وحرف می زند.
نتیجه اینکه من تلافی یک روز هفده ساعته را درافطار درنیاورم. شما که جوان هستید معده تان قوی است وخیلی احساس سنگینی نمی کند. اگر هم احساس سنگینی کرد، یک کمی دراز می کشید و حل می شود.  پس می شود تلافی اش را درآورد. اما نه . اینگونه نباشد. کمی کمتر. میراث روزه کمترخوردن و کمتر حرف زدن است. اگر آدم گرسنه باشد خیلی حال حرف زدن ندارد.  باز اگر جوان باشد دارد.
2. دستیابی به حکمت
ثـُمَّ قالَ وَمامیراثُ الصُّمت؟ آقا شما فرمودید کمترحرف زدن. این کمتر حرف زدن نتیجه دارد؟ فرمود : أنـَّها تورثُ الحِکمَة : حکمت به بارمی آورد.
آقا وقتی حکمت به بار آمد، اگر آدم کم حرف زد و در نتیجه اش حکمت به بار آمد خودش می فهمد که کم حرف زدن چقدرخوب است. می فرماید خب نتیجه حکمت به بارآمدن چیست؟
3. کسب معرفت
وَهِیَ تورثُ المَعْرفـَة : آدم به معرفت می رسد. نتیجه به معرفت رسیدن چیست؟
4. به یقین رسیدن
وَتورثُ المَعْرفـَة الیَقینَ : یقین به بارمی آورد.
حالامی خوانیم تا ببینیم چه می گوید و این یقین انسان را تا کجا می برد. آقا آن کسی که از دنیا رفت، وقتی به آن دنیا رفت متوجه می شود که سرمایه اش چقدراست. حسرت می خورد که اگر من آن روزاین کار را نکرده بودم، اگر آن کار را کرده بودم، اگر آن حرف را نزده بودم. اگر آن چیز را نخورده بودم، اگر آنجا را نرفته بودم، اگر رفته بودم، حسرت، حسرت، حسرت. معرفت یقین به بار می آورد. خب یقین چه نتیجه ای دارد؟
ادامه دارد ....

بر گرفته از سخنان آیت الله جاودان

تلاوت صفحه 159:


قطره ای از دریای بی کران کلام الهی:
آیه شماره 43  ازسوره مبارکه مومنون
مَاتَسْبِقُ مِنْ أُمَّةٍ أَجَلَهَا وَ مَا یَسْتَآخِرُونَ
هیچ امتی براجل وسررسید حتمی خود پیشی نمی‏ گیرد، و از آن تاخیرنیزنمی‏ کند.
نکات تفسیری:
1-هرجامعه و امّتی، مهلتى خاص و زمانبندى حکیمانه‏ اى دارد. (ماتسبق...)
2- ازتأخیرعذاب الهى مغرورنشوید. (ماتسبق...)
3- برنامه هاى الهى با هیاهوى افراد لغونمى‏ شود و نظم الهى بر تحولات تاریخى حاکم است. (ماتسبق...)
4- تاریخ، سنّتهاى ثابتى دارد. (ماتسبق...)

١٩- خوشا به حال روزه‌داران
قال رسول الله صلى‌الله‌علیه‌وآله: «طوبى لمن ظمأ او جاع لله اولئک الذین یشبعون یوم القیامة». (وسائل‌الشیعه، ج٧، ص٢٩٩، ح٢)
رسول خدا صلى‌الله‌علیه‌وآله فرمود: خوشا به حال کسانى که براى خدا گرسنه و تشنه شده‌اند اینان در روز قیامت سیر مى‌شوند.
٢٠- مژده به روزه‌داران
قال الصادق علیه‌السلام: «من صام لله عزوجل یوماً فى شدة الحر فاصابه ظمأ وکل الله به الف ملک یمسحون وجهه و یبشرونه حتى اذا افطر». (الکافى، ج۴، ص۶۴، ح٨)
امام صادق علیه السلام فرمود: هر کس که در روز بسیار گرم براى خدا روزه بگیرد و تشنه شود، خداوند هزار فرشته را مى‌گمارد تا دست به چهره او بکشند و او را بشارت دهند تا هنگامى که افطار کند».

« ما را با دنیا چه کار؟! براستی دنیا ما را فریب داده، به پستی و ذلّت کشانید! ما را از مقام عزت و رفعت پائین آورد! و دنیا پست تر از آنست که برای ما هدف قرار گیرد! پس آن را برای اهل دنیا واگذارید! پس به به! خوشا بحال آن مردانی که بدنهای آنان در این عالم خاکی است ولی قلوبشان در عالم لاهوت، یعنی در عالم احدیت و واحدیّت و عزّ پروردگار در پرواز می‌باشد! و این افراد، اگر چه از نظر تعداد بسیار کم هستند ولیکن از نظر قوّت و مدد و از جهت واقعیت و اصالت و حقیقت دارای اکثریت می‌باشند. من می‌گویم آنچه را که شما می شنوید و از ذات اقدس حضرت حق طلب مغفرت می نمایم.» (1357 ه ق)
این دستوراتی است که مرحوم قاضی به شاگردان خود داده است ، و رفقا این دستورات را در این سه ماه انجام می‌دهند؛ البته این اعمال را در حد امکان ، هر کسی که نمی تواند هر روز را روزه بگیرد حتی الامکان 5 روز از رجب و 10 روز از شعبان را بگیرد، خلاصه بحسب ملاحظه مزاج و قوه و حال و استعداد بگیرد.
و قراءة القرآن در شب علی حد قدرة. اگر می‌توانی نخواب و اگر کسی نمی‌تواند همه شب را نخوابد؟ صب باشد، صب یعنی جگر سوخته، بیدار خوابی کند، شب زود بخوابد و سعی کند بیدار خواب کند طوری که بدن استراحت خود را بگیرد.
مرحوم قاضی اول شب می‌خوابیدند بعد نماز می‌خواندند و بعد می‌خوابیدند و باز نماز می‌خواندند، همینطور تا دو ساعت به اذان که دیگر نمی‌خوابیدند، مرحوم آخوند 3 ساعت به اذان صبح بیدار بودند، اگر نافله شب را بجا نیاورید فائده ندارد و عرفان معنی ندارد.
عرفان به عمل است نه به گفتن!

تلاوت صفحه 158 :

قطره ای از دریای بی کران کلام الهی :
آیه شماره 44  ازسوره مبارکه مومنون
ثمُ‏َّ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا تَتْرَا کلُ‏َّمَا جَاءَ أُمَّةً رَّسُولهُا کَذَّبُوهُ فَأَتْبَعْنَا بَعْضَهُم بَعْضًا وَ جَعَلْنَاهُمْ أَحَادِیثَ فَبُعْدًا لِّقَوْمٍ لَّا یُؤْمِنُونَ
سپس رسولان خود رایکی پس ازدیگری فرستادیم ; هرزمان رسولی برای (هدایت) قومی می‏ آمد،اوراتکذیب می‏ کردند; ولی ما این امتهای سرکش را یکی پس از دیگری هلاک نمودیم ، و آنها را احادیثی قرار دادیم (چنان محو شدند که تنها نام و گفتگویی از آنان باقی ماند.) دور باد (از رحمت خدا) قومی که ایمان نمی‏ آورند!
نکات تفسیری:
1- سنّت خداوند بر فرستادن انبیا براى امّتهاست. (رسلنا تَترا) (هراجتماعى رهبرمى‏ خواهد. فکر وعلم به تنهایى براى بشر کافى نیست، بلکه باید امورى را ازطریق وحى بدست آورد)
2- تمام انبیا مورد تکذیب قرارمى‏ گرفتند. (کلّما)
3- نتیجه‏ ىتکذیب حقّ،هلاکت است. (وجعلناهم احادیث) (ازگردن کشان و طاغوتیان، تاریخى بیش نمى‏ ماند)
4- نفرین کفّارجایزاست. (بُعداً) (کلمه «بُعداً» مصدرى است که همیشه به جاى فعل بکارمى‏ رود. بنابراین «بُعداً»،یعنى «بعد وابُعداً»)
5- نفرین قرآن،به خاطرکفرکافران است. (لایؤمنون)

حالا چرا روزه بگیریم؟ «لَعَلَّکُمْ تَتَّقُون» شاید تقوی داشته باشید. روزه چهار تقویت درونش نهفته است. نگوئید ما روزه می‌گیریم، ضعفمان می‌گیرد.
«نقش روزه»
1- تقویت تقوا: قرآن می‌گوید روزه بگیرید، چون «لَعَلَّکُمْ تَتَّقُون» روزه تقویت تقوی است. تقوی چیست؟ تقوی معنایش مصونیت است. یعنی اینکه انسان نشکن بشود. انسان گاهی می‌شکند و گاهی نشکن است. انسان نشکن را انسان متقی می‌گویند. یعنی هر کاری می‌کنی که تحت تأثیرش قرار دهی، تأثیر نمی‌پذیرد و نمی‌شکند. گناه را پس می‌زند. شما یک درختی را بنام درخت جنایت و یک درختی را بنام درخت ظلم فرض کنید. ریشه‌های ظلم و جنایت بیشتر از دو غریزه است. گاهی یکسری گناه‌ها از غریزه شهوت است. گاهی لذت‌ها و کامیابی‌ها، کیف‌‌ها و عیش‌‌ها و تفریح‌‌ها ما را وادار به گناه می‌کند. گاهی غضب ما را وادار به گناه می‌کند. گناه‌ها را اگردسته بندی کنیم، یک سری گناه‌ها ریشه‌اش کامیابی و شهوت و لذت است، یکسری انتقام و غضب است. پس اکثر گناه‌ها از این دو ریشه مایه و آب می‌گیرد. گرسنگی و تشنگی شهوت را پائین می‌آورد و غضب را تعدیل می‌کند. وقتی انسان خوب گرسنه‌اش شد و خوب تشنه‌اش شد، گرسنگی و تشنگی هم شهوت را پائین می‌آورد و هم غضب را کنترل می‌کند. وقتی این دو منبع زور نداشت ، قهراً آمار گناه کم می‌شود. «لَعَلَّکُمْ تَتَّقُون» معنایش این است. گرسنگی بکشید، تا این ریشه‌‌ها قدرتش کم و تضعیف بشود. این دو قدرت که تضعیف شد، آمار جنایت کم می‌شود. پس تقویت اول، تقویت تقوی است.

ما در طول سال و در مسیر طولانی حرکت خودمان در چالش با هواهای نفسانی، با گناهان، با فضاهای تاریکی که خودمان به دست خودمان به وجود می‌آوریم، با مشکلاتی مواجه می‌شویم. گاهی انسان برای این که حال دعا پیدا کند، مشکل دارد؛ گاهی برای این که قطره اشکی بفشاند، مشکل دارد؛ چون راه دشوار است، به وسیله خلاف‌ها و گناه‌های خود احاطه می‌شویم؛ اما قطعه ماه رمضان، آن قطعه‌یی است که حرکت در آن قطعه آسان است؛ مثل این است که در این راه دشواری که می‌خواهید به محلی یا به شهری برسید، گاهی مجبورید پیاده راه را طی کنید؛ گاهی مجبورید از آب بگذرید؛ گاهی انسان برای این که حال دعا پیدا کند، مشکل دارد؛ گاهی برای این که قطره اشکی بفشاند، مشکل دارد؛ چون راه دشوار است، به وسیله خلاف‌ها و گناه‌های خود احاطه می‌شویم؛ اما قطعه ماه رمضان، آن قطعه‌یی است که حرکت در آن قطعه آسان است.
مسأله اساسی در باب ماه رمضان، این است که بشر - که در میان انواع عوامل و موجبات غفلت از خدا و از راه او، محاصره شده و انگیزه‌های گوناگون، او را به سمت پایین و تنزل و سقوط می‌کشاند - فرصتی پیدا کند که در آن بتواند روح را - که روح انسان و باطن بشر، به عروج و اعتلا تمایل دارد - به سمت عروج و اعتلا سوق دهد و به خدا تقرب جوید و به اخلاق الهی، تخلق پیدا کند. ماه رمضان، چنین فرصتی است.

سخنرانی آیة الله خامنه‌ای در دیدار با اقشار مختلف مردم(روز یازدهم ماه رمضان) 1369

١۵- روزه و صبر
عن الصادق علیه‌السلام فى قول الله عزوجل «واستعینوا بالصبر و الصلوة» قال: الصبر الصوم. (وسائل‌الشیعه، ج٧، ص٢٩٨، ح٣)
امام صادق علیه‌السلام درباره قول خداوند عزو جل که فرموده است: «از صبر و نماز کمک بگیرید» فرمود: [منظور از] صبر، روزه است.
١۶- روزه و صدقه
قال الصادق علیه‌السلام: «صدقه درهم افضل من صیام یوم». (وسائل‌الشیعه، ج٧، ص٢١٨، ح۶)
امام صادق علیه‌السلام فرمود: یک درهم صدقه دادن از یک روز روزه [مستحبى] برتر و والاتر است.