“بِسْمِ اللَّهِ” رمز عشق به خدا و توکّل به اوست. به کسى که رحمن و رحیم است عشق مى ورزیم و کارمان را با توکّل به او آغاز مى کنیم، که بردن نام او سبب جلب رحمت است. (حمد، 1)

2. اللَّهُ یَسْتهَزِئُ بهِمْ وَ یَمُدُّهُمْ فىِ طُغْیَانِهِمْ یَعْمَهُون

خداوند آنان را به استهزا مى گیرد و آنان را در طغیانشان مهلت مى دهد تا سرگردان شوند.

کیفرهاى الهى، متناسب با گناهان است. در برابر “إِنَّما نَحْنُ مُسْتَهْزِؤُنَ”، “اللَّهُ یَسْتَهْزِئُ بِهِمْ” آمده است.

از مهلت دادن و زیاده بخشى هاى خداوند، نباید مغرور شد. “یَمُدُّهُمْ فِی طُغْیانِهِم” (بقره، 15)

3. یَأَیهُّا النَّاسُ اعْبُدُواْ رَبَّکُمُ الَّذِى خَلَقَکُمْ وَ الَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ

اى مردم! پروردگارتان که شما و پیشینیان شما را آفرید، پرستش کنید تا اهل تقوا شوید.

دعوت انبیا، عمومى است و همه مردم را دربر مى گیرد. “یا أَیُّهَا النَّاسُ” (بقره، 26)

4. قَالُواْ سُبْحَانَکَ لَا عِلْمَ لَنَا إِلَّا مَا عَلَّمْتَنَا إِنَّکَ أَنتَ الْعَلِیمُ الحْکِیمُ

فرشتگان گفتند: پروردگارا! تو پاک و منزهى، ما چیزى جز آنچه تو به ما آموخته اى نمى دانیم، همانا تو داناى حکیمى.

فرشتگان عالى ترین نوع ادب را به نمایش گذاشتند. کلمات: “سُبْحانَکَ”، “لا عِلْمَ لَنا”، “عَلَّمْتَنا”، “إِنَّکَ”، “أَنْتَ الْعَلِیمُ الْحَکِیمُ”، همه نشانه ى ادب است. (بقره، 32)

5. وَ أَقِیمُواْ الصَّلَوةَ وَ ءَاتُواْ الزَّکَوةَ وَ ارْکَعُواْ مَعَ الرَّاکِعِین

و نماز را بپادارید و زکات را بپردازید و همراه با رکوع کنندگان، رکوع نمایید.

اصل فرمان نماز، با جماعت است. اساس دین بر حضور در اجتماع و دورى از انزوا و گوشه نشینى است. “وَ ارْکَعُوا مَعَ الرَّاکِعِینَ”  (بقره، 43)

6. وَ اسْتَعِینُواْ بِالصَّبرِ وَ الصَّلَوةِ وَ إِنهَّا لَکَبِیرَةٌ إِلَّا عَلىَ الخْاشِعِین

و از صبر و نماز یارى جویید و این کار جز براى خاشعان، گران و سنگین است.

هر چه در آستان خدا اظهار عجز و بندگى بیشتر کنیم، امدادهاى او را بیشتر دریافت کرده و بر مشکلات پیروز خواهیم شد. “اسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ”  (بقره، 45)

7. ثمُ  بَعَثْنَاکُم مِّن بَعْدِ مَوْتِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ

سپس شما را پس از مرگتان (حیات بخشیدیم و) برانگیختیم، شاید شکر او را بجا آورید.

رمز بروز برخى تلخى ها و سپس نجات از آنها، پیدا شدن روحیّه ى شکرگزارى است. “بَعَثْناکُمْ” “لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ”  (بقره، 56)

8. وَ لَن یَتَمَنَّوْهُ أَبَدَا بِمَا قَدَّمَتْ أَیْدِیهِمْ وَ اللَّهُ عَلِیمٌ بِالظَّالِمِین

ولى آنها هرگز به سبب آنچه از پیش فرستاده اند، آرزوى مرگ نکنند و خداوند به حال ستمگران، آگاه است.

ترس از مرگ، در واقع ترس از کیفر کارهاى خود ماست. “بِما قَدَّمَتْ أَیْدِیهِمْ”  (بقره، 95)

9. وَ أَقِیمُواْ الصَّلَوةَ وَ ءَاتُواْ الزَّکَوةَ وَ مَا تُقَدِّمُواْ لِأَنفُسِکمُ مِّنْ خَیرٍ تجَدُوهُ عِندَ اللَّهِ...

و نماز را برپا دارید و زکات را پرداخت نمایید و هر خیرى که براى خود از پیش مى فرستید، آن را نزد خدا (در سراى دیگر) خواهید یافت، همانا خداوند به اعمال شما بیناست.

معمولًا دستور به نماز همراه با زکات در قرآن آمده است. یعنى یاد خدا باید همراه با توجّه به خلق خدا باشد. “أَقِیمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّکاةَ”  (بقره، 110)

10. وَ إِذْ یَرْفَعُ إِبْرَاهِیمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَیْتِ وَ إِسْمَاعِیلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّکَ أَنتَ السَّمِیعُ الْعَلِیم

و (بیاد آور) هنگامى که ابراهیم، پایه هاى خانه (کعبه) را با اسماعیل بالا مى برد (و مى گفتند:) پروردگارا از ما بپذیر، همانا تو شنوا و دانایى.

کار مهم نیست، قبول شدن آن اهمیّت دارد. حتّى اگر کعبه بسازیم، ولى مورد قبول خدا قرار نگیرد، ارزش ندارد. “رَبَّنا تَقَبَّلْ”  (بقره، 127)

ترتیل جزء اول قرآن کریم - استاد پرهیزگار