سوره عنکبوت
هدایتی که نصیب هر کس نمی شود
وَ الَّذِینَ جَاهَدُواْ فِینَا لَنهَْدِیَنهَُّمْ سُبُلَنَا وَ إِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ(69- عنکبوت)
کسانى که در راه ما جهاد کنند ما آنها را به طرق خویش هدایت مىکنیم، و خداوند با نیکوکاران است.
«مجاهدة»
یعنى به کار بردن آخرین حد وسع و قدرت در دفع دشمن که بر سه قسم است: جهاد
با دشمن ظاهرى، جهاد با شیطان و جهاد با نفس. «جاهَدُوا فِینا؛ جهادشان
همواره در راه ماست» کنایه از این است که جهادشان چه در راه عقیده و چه
در راه عمل در امورى است که متعلق به خداوند متعال است.
«
سُبُلَنَا؛ راههاى خدا» عبارت است از راه هایى که آدمى را به سوى او
هدایت و به او نزدیک مىکند؛ چون به عنوان مثال وقتى مىگویند این راهِ
سعادت است، معنایش این است که: این راه به سعادت ختم مىشود.
نکته
قابل توجه اینکه هدایتی که در آیه آمده است از جنس هدایت ابتدایی که همه
انسانها از آن برخوردارند نیست. هدایت ابتدایی همان نشان دادن راه در
ابتدای کار است که این هدایت ابتدایی با فرستادن پیامبران و بیان احکام
الهی در مورد تمام انسانها محقق می شود.
از این مرحله به بعد کسانی
که طبق آن برنامه های عمل کردند و قدری در مسیر خدا حرکت کردند هدایت ویژه
الهی شامل حال آنها می شود که این می شود هدایت مضاعف. مؤید این تفسیر
اشاره به معیت یا همان همراهی اختصاصی است که در جمله بعد آمده است.
پیامبر اکرم (ص):
هُوَ شَهرٌ دُعیتُم فیهِ إلى ضِیافَةِ اللّهِ ، وجُعِلتُم فیهِ مِن أهلِ کَرامَةِ اللّهِ ، أنفاسُکُم فیهِ تَسبیحٌ ، ونَومُکُم فیهِ عِبادَةٌ ، وعَمَلُکُم فیهِ مَقبولٌ ، ودُعاؤُکُم فیهِ مُستَجابٌ .
آن ، ماهى است که در آن به میهمانى خدا دعوت شده اید و در آن ، از اهل کرامت خدا قرار داده شده اید . نفَس هایتان در آن ، تسبیح است ؛ خوابتان در آن ، عبادت است ؛ عمل [خیرِ ]شما در آن ، پذیرفته است ؛ و دعاى شما در آن ، مستجاب است .
فضائل الأشهر الثلاثة ص ٧٧ ح ٦١