وَإِذْ قُلْنَا لَکَ إِنَّ رَبَّکَ أَحَاطَ بِالنَّاسِ وَمَا جَعَلْنَا الرُّؤیَا الَّتِی أَرَیْنَاکَ إِلاَّ فِتْنَةً لِّلنَّاسِ وَالشَّجَرَةَ الْمَلْعُونَةَ فِی القُرْآنِ وَنُخَوِّفُهُمْ فَمَا یَزِیدُهُمْ إِلاَّ طُغْیَانًا کَبِیرًا"
در آیه ى قبل
سخن از کشتن ناقه ى صالح بود و در این آیه، سخن از شجره ى ملعونه که قاتل اهلبیت
پیامبرعلیهم السلام بودند.
در روایات
مى خوانیم که اهل بیت فرمودند: ما کمتر از ناقه ى صالح نیستیم، جسارت به ما هلاکت
را به دنبال دارد.
در قرآن، چند
رؤیا براى پیامبر اسلام بیان شده است: یک رؤیا در آستانه ى جنگ بدر، که خداوند
دشمنان را به چشم پیامبر اندک نشان داد، تا مسلمانان سست نشوند. دیگرى رؤیاى
ورود فاتحانه به مسجدالحرام. و یکى هم خوابى که در این آیه مطرح است. دو خواب
قبلى پس از هجرت و در مدینه بوده، اما این خواب در مکّه بوده است. البتّه برخى
رؤیا را مربوط به معراج دانسته اند، در حالى که معراج در بیدارى بود و رؤیا ظهور
در خواب دیدن دارد.
آن خواب و
شجره ى ملعونه یکى است، چون نتیجه ى واحدى دارد و آن فتنه بودن براى مردم است.
خداوند این شجره ى ملعونه و اعمالشان را در خواب به پیامبرصلى الله علیه وآله نشان
داد و فرمود که این سبب فتنه ى امت توست و با جمله ى «اِنّ ربّک احاط بالناس»، آن حضرت را دلدارى داد.
«شَجرة»، هم
به معناى درخت است، هم هر اصلى که شاخه ها و فروعى داشته باشد. لذا به قبیله هم
شجره گفته مى شود. به سلسله ى نسب و نژاد نیز «شجره نامه» گفته مى شود. پس شجره ى
ملعونه، قومى ریشه دارند که ملعونند.
در قرآن، امور
متعدّدى لعنت شده است، مثل: ابلیس، یهود، منافقان، مشرکان، علمایى که حقّ را کتمان
کردند، آزاردهندگان پیامبر، امّا تنها منافقانند که همراه مسلمانان وموجب فتنه
آنانند، زیرا ابلیس و اهل کتاب ومشرکین، چهره اى روشن دارند، ولى منافقان به ظاهر
مسلمان، پیوسته عامل فتنه بوده اند
.
حضرت فاطمه سلام الله علیها
فَرَضَ اللّهُ الإِیمانَ تَطهیراً مِنَ الشِّرکِ... وَالزَّکاةَ زِیادَةً فِی الرِّزقِ.
خداوند ایمان را پاک کننده از شرک... و زکات را افزاینده روزى ساخت.
کتاب من لا یحضره الفقیه : ج ٣