6. تدبّر در قرآن

در قرآن تدبّر لازم است - تدبّر یعنی اندیشیدن در مفاهیم قرآنی – این سخن عمیقی است، باید در آن تدبّر کرد. گوینده آن ، ذات اقدس الهی است. کلمات آن هم مال ذات اقدس الهی است - یعنی الفاظش ، نه فقط مفاهیمش - لذا بایستی در آن دقّت کرد ، باید آن را فهمید، باید در آن غور کرد. اینها حاصل نمی شود مگر با انس با متن قرآن.

تلاوت قرآنیّ مطلوب است که انسان با تدبّر بخواند و کلمات الهی را بفهمد. اگر انسان لغت عربی را بلد باشد و آنچه را هم که بلد نیست ، به ترجمه مراجعه کند و در همان تدبّر کند؛ دوبار ، سه بار، پنج بار که بخواند، انسان فهم و انشراح ذهنی نسبت به مضمون آیه پیدا می کند که با بیان دیگری حاصل نمی شود؛ بیشتر با تدبّر حاصل می شود ؛ این را تجربه کنید.

لذا انسان بار اول وقتی مثلاً ده آیه ی مرتبط به هم را می خواند ، یک احساس و یک انتباه دارد؛ بار دوم ، پنجم ، دهم که همین را با توجه می خواند، انتباه دیگری دارد؛ یعنی انسان انشراح ذهن پیدا می کند. هر چه انسان بیشتر انس و غور پیدا کند، بیشتر می فهمد.... بنابراین در زندگی حتماً قرآن با تدبّر را در نظر داشته باشید و نگذارید حذف شود.

هر باری که شما با قرآن نشست و برخاست کنید ، یک پرده از پرده های جهالت شما برداشته می شود؛ یک چشمه از چشمه های نورانیت در دل شما گشایش پیدا می کند و جاری می شود. انس با قرآن ، مجالست با قرآن، تفهّم قرآن ، تدبّر در قرآن ، اینها لازم است.

هر کس با درون قرآن آشنا باشد و در قرآن تدبر کند می بیند بحر لا یفنی است که هر چه در آن فرو می رود به عمق آن نمی رسد و این واقعاً اعجاز قرآن است که ممکن نیست انسان به عمق آن برسد .

7. پژوهش در قرآن

در پژوهش های قرآنی توجه به کارهای علمیِ مبنایی و اصولی خیلی لازم است. اینجور نیست که هر کس عربی بلد بود ، بتواند از قرآن همه ی مطالب را بفهمد و درک کند ؛ بتواند یک پژوهنده ی قرآنی باشد؛ نه . اولاً انس با خود قرآن لازم است. بعد هم کیفیت استفاده ی از قرآن ؛ این شیوه ای که علمای دین ما ، فقهای ما در استفاده ی از آیات و روایات دارند ، یک شیوه ی تجربه شده است. اینها را باید فرا گرفت و نیز استفاده ی از روایاتی که در ذیل قرآن هست. اینها همه در پزوهش های قرآنی مؤثر است.

                                                                                                                 ادامه دارد