امّا به سراغ سیره عملی رسول خدا ^(ص) در زمینۀ این ویژگی عبادالرّحمن (پرهیز از کارهای بیهوده) می­ رویم. از امام حسین^(ع) روایت شده که فرمود: از پدرم خواستم تا «سیره» و رفتار پیامبر^(ص) را در خانه و بیرون از خانه و در مجلس بیان فرماید: « یعنی مدیریت زمان »

پدرم فرمود: پیامبر^(ص) وقت خود را در خانه سه قسمت کرده بود: یک قسمت برای خدا، یک قسمت برای خود و قسمتی برای خانواده و آن بخش را نیز که به خود اختصاص داده بود در اختیار خلق و رسیدگی به کار خاصّ و عامّ صرف می فرمود. در خانه که بود با روی باز ارباب نیاز را می پذیرفت و چیزی از آنان دریغ نمی داشت، آرزومند به او نومید بازنمی گشت. البته دیدار صاحبان فضیلت و حاجت را که یک حاجت و یا دو حاجت و یا بیشتر داشتند به اندازه فضل و مقدار حاجت ایشان مقدّم می داشت و به کاری که صلاح امت و خودشان در آن بود وامی داشت و البته والاترین مردم نزد حضرت خیر خواه ترین آنها برای مردم بود. ⁽¹⁾

• حضرت^(ص) می فرمود: خداوند بندگانی دارد که آنان را برای "رفع" نیاز مردمان آفریده است مردمان به آنها پناه می آورند و آنان «در روز رستاخیز از عذاب خداوندی» در امان هستند. و حتی فرمود: کسی که سنگی را از سر راه بردارد برایش پاداش در نظر گرفته می شود.
• شخصی که برای رفعِ نیازِ دنیویِ آسیب دیده ای با او همراه شود ، پروردگار ضمانت می دهد که او را از دوروئی و آتش دوزخ برهاند و نیز هفتاد نیاز این جهان او را تأمین می کند و هم چنان « غوطه ور » در لطف خداوند والاست تا برگردد.
• کسی که چاهی حفر کند و به آب برسد و آن را به مسلمانان ببخشد ، بسان کسی پاداش دارد که از آن چاه وضو گیرد و نماز بخواند و به خاطر حفر چاه به تعداد مو های انسان یا چهارپا یا درنده یا پرنده ای که از آن بخورد پاداش آزادی هزار بنده را دارد.
• و اینکه فرمود : اگر دوست دین باور خویش را برای انجام کاری یاری کنم برایم از یک ماه روزه و اعتکاف در مسجد الحرام محبوبتر است^.(2)

امام حسین ^(ع) می فرماید: پرسیدم روش پیامبر ^(ص) در بیرون از خانه چگونه بود؟ فرمود: سخن به ضرورت می گفت و دم فرو می بست مگر درباره کاری که داشت تا دلهای مردمان را پیوند کند و تا هم چنین از او و هم از خودشان رمیده نشوند و ....

و نیز می فرماید: از وضع مجلس پیامبر ^(ص) پرسیدم، فرمود: پیامبر^(ص) نمی نشست و بر نمی خاست مگر با یاد خدای عزّ و جلّ ، سخن نمی گفت مگر درباره امری که رضای حق در آن باشد. ستایشگری را نمی پذیرفت مگر در موردی که جنبه حق شناسی و شکر گزاری داشته باشد . سخن کسی را قطع نمی کرد مگر که از حدّ خود تجاوز و تعدّی کند که در آن حال از جای خود بر می خاست تا سخن وی قطع شود . سه چیز را در خود ترک فرموده بود: مجادله، پر حرفی و هر چه که به حضرت مربوط نبود . و سه چیز را نیز با مردم ترک کرده بود : مذمّت ، سرزنش ، عیبجوئی مردمان⁽³⁾ حتی در زمینه علم هم حضرت جامعه را به سوی علم نافع هدایت می نمود؛ پیامبر^(ص) وارد مسجد شده دیدند مردم به گرد کسی جمع شده اند. فرمودند: این کیست که مردم به دورش اجتماع کرده اند؟ گفتند : علّامه است! فرمودند: مقصود از لفظ علّامه در این مورد چیست؟ عرض کردند: " أعلم الناس بأنساب العرب و وقایعها و ایّام الجاهلیّة و الأشعار العربیّة" داناترین افراد مردم است به انساب عرب و وقایع تاریخی آن و جنگهای عصر جاهلیت و اشعار شاعران آن! حضرت فرمود: " ذاک علمٌ لا یضُرُّ من جهِلَهُ و لا یَنفَعُ من عَلِمَهُ" این علمی است که ندانستن آن ضرری را متوجه انسان نمی سازد و آگاهی از آن مفید و سودمند نمی باشد^.(4)

و توصیه امام حسین^(ع) در این زمینه :

ای انسان سرمایه هستی تو عمر توست . هر روز که از عمر تو بگذرد قسمتی از هستی تو از بین رفته است. " بنگر از هستی و سرمایه ات استفاده کرده ای؟ و متوجه باش در آینده بیهوده آن را تلف نکنی! بهای شما چیزی جز بهشت نیست . پس خود را به غیر آن نفروشید زیرا هر کس به دنیا راضی گردد به چیزی پست راضی شده است « هدفش فقط رسیدن به دنیا باشد.» (5)

ادامه دارد.....

1. نقش ائمه در احیاء دین – ج 5 – علامه سید مرتضی عسگری
2. نگین هستی – حسین سیّدی
3. نقش ائمه در احیاء دین – ج 5 – علامه سید مرتضی عسگری
4. همان
5. زندگی نامه چهارده معصوم – امام حسین (ع) – سید محسن خرازی