حال که توفیق حضور بر سر سفره اکرام رمضان نصیب ما شده ، ماهی که لحظه لحظه آن به همه ماهها می ارزد تلاش می کنیم تا هر روز در محضر یک جزء از قرآن کریم باشیم و جرعه ای از معارف آن در حد بضاعت از مفاهیم والای آن بنوشیم :
امام رضا (علیه السلام):
قرآن ریسمانی است محکم ، دست آویزی است مستحکم ، طریقه ای است بی نظیر کشاننده ای است بسوی بهشت ، نجات بخشی است از آتش ، با گذشت زمانها کهنه نمی شود. بر زبانها پست نمی گردد چون مخصوص زمانی دون زمانی نیست بلکه رهنمای روشن و دلیل هر انسان قرار داده شده به هیچ وجه از اطراف به آن باطلی راه ندارد از سوی حکیم حمید فرستاده شده است.
بحارالانوار - ج92 - ص14
گزیده ای از معارف جزء اول:
- قرآن کتاب هدایت برای متقینی است که مؤمنند و اهل یقین و سرانجامشان هم رستگاریست قطعیت این هدایت در موضوع تحدّی که یکی از دلائل اعجاز قرآنست می باشد. قرآن در میدان مبارزه طلبی کار را به تدریج آسانتر می سازد «بمثل هذا القرآن» یعنی 114 سوره- «بعشر سور مثله» 10 سوره «بسورة من مثله» یک سوره (23-24 بقره) و بالاخره در آخر هم می فرماید: فلیأتو بحدیثٍ مثله»
- قطعیت دیگر در زمینه هدایت قرآن مسئله عدم هرگونه تحریف و تغییر در آن است از جمله منسوخ شدن آیات که با آگاهی نسبت به معنای صحیح واژه های آیه 106 یعنی آیه نسخ «نسخ- آیه- نُنسها» این معرفت بدست می آید.(1)
- مؤمنین واقعی به قرآن، آنان که ایمان به طبابت انحصاری و قطعی قرآن دارندکسانی هستند که «یتلونه حق تلاوته» (121 بقره) تلاوتی راستین به شیوه ترتیل که همان جریان تدبر در قرآنست. امام صادق (ع) ذیل آیه می فرماید:در سخن خداوند که می فرماید « یتلونه حق تلاوته» که به شیوه ترتیل آیاتش را می خوانند و معانیش را فهم می کنند وبه احکام آن عمل می نمایند و امید به وعده الهی دارند و از عذابش در خوف و هراس به سر می برند و قصص آن را مجسم می بینند واز مثلهایش عبرت می گیرند و اوامرش را اجرا می کنند و از محرماتش دوری می گزینندو... (2)
- پیام دیگر قرآن در کنار عمل به آیات اینکه در مقام دعوت دیگران هم ، دعوت عملی مؤثرتر از دعوت زبانی است. (آیه 44بقره) (3)
- همچنین در زمینه عمل به آیات قرآن نیازمند مراجعه به سنت بدون تحریف و کتمان حق هستیم (75-42 بقره) اطاعتی کامل و بی چون و چرا نسبت به همه اوامر الهی نه گزینشی وبر اساس خواسته های نفسانی(85 بقره)
- در زمینه عمل به آیات قرآن در این بخش از آیات در کنار ایمان و کفر توجّه به خطر دائمی نفاق و منافقین را که داعیه اصلاح طلبی دارند گوشزد می نماید. هشدار نسبت به آنانکه کفر در باطن جانشان حضور مستمر و کامل دارد. (بقره 8 ، 20)
- و هشدار دوم نسبت به خطرات صهیونیسم مسیحی است که در قرآن با نام یهود و نصاری «بنی اسرائیل » از آنان یاد شده، پیامبرانشان حضرت موسی(ع) و عیسی (ع)است ، حریصترین مردم نسبت به حیات دنیوی و ثروت اندوزی هستند ، دارای نظراتی خاص درباره خود نسبت به بهشت وجهنم می باشند ،کفران نسبت به نعم متنوّع الهی در اولین جزء بصورت کامل مطرح شده از جمله برتری آنان نسبت به مردم زمان خودشان «العالمین» نه همه انسانها در کل تاریخ «27-122-47-40بقره» و در روایات از پیامبر آمده است که هشیار باشید رفتار آنان در امت اسلام تکرار نشود!! (4)
- ملاقات حضرت حق و دریافت جزاء و پاداش نسبت به اطلاعت کامل انسان در نزد خداوند محفوظ و ثابت و یقینی است. (بقره 11؛ایات110- 48- 123- 134 -141)
- و اخلاص در مسیر این اطاعت الهی هم شرط پذیرش اعمال است (112-138-139 بقره)
- و به فرمایش امام صادق (ع) هدف از خلقت انسان همین اخلاص بوده است. خلقتی که صفت بارز «الله» در مبحث توحید است. تعلیم اسماء ومسئله سجده فرشتگان هم اعترافی به برتری آدم و فضل و رحمت الهی به او بوده درنگ آدم وحوا در بهشت ]باغی روی زمین[عالم تکوین به مدت هفت ساعت از روزهای دنیا بوده و سپس مسئله هبوط به عالم تکلیف، توبه حضرت آدم از پذیرش سوگند دروغ شیطان هم قبل از نبوت حضرت آدم و ورود به عالم تکلیف است. (5)
1) عقاید اسلام ، علامه عسگری، ج2
2) تدبر در قرآن ، دکتر ولی الله تقی پور
3) حکمت 73 نهج البلاغه
4) ادیان آسمانی و مسئله تحریف ، علامه عسکری
5) عقاید اسلام ، علامه عسکری ، ج1