مؤسسه قرآن و عترت علی بن موسی الرضا (ع)

.:: یا علی بن موسی الرضا (ع) ::.

تلاوت صفحه 578 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :

آیه شماره 125  از سوره مبارکه نحل
  ادْعُ إِلى‏ سَبیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جادِلْهُمْ بِالَّتی‏ هِیَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبیلِهِ وَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدینَ
با حکمت و اندرز نیکو، به راه پروردگارت دعوت نما! و با آنها به روشى که نیکوتر است، استدلال و مناظره کن! پروردگارت، از هر کسى بهتر مى‏ داند چه کسى از راه او گمراه شده است؛ و او به هدایت‏ یافتگان داناتر است.
نکات تفسیری :

1- دعوت باید جهت الهى داشته باشد. «الى سبیل ربّک»
2- دعوت، مراحل و مراتبى دارد. (حکمت، موعظه، جدال نیکو که حکمت راه عقلى و موعظه راه عاطفى مى‏ باشد.)
3- موعظه باید حَسن باشد، ولى جدال باید اَحسن باشد. «الموعظة حسنة - بالتى هى اَحسن» (هم محتوا نیکو باشد و هم شیوه و بیان)
4- بیان آثار و برکات خوبى‏ ها و آفات و خطرات بدى‏ ها از شیوه هاى دعوت است. «بالحکمة» (حکمت یعنى آشنایى با مصالح و مفاسد امور از طریق علم و عقل)
5- شما ضامن وظیفه هستید، نه ضامن نتیجه. «ان ربک هو اعلم بمن ضلّ عن سبیله و هو اعلم بالمهتدین»
6- اسلام به طرفداران خود هم غذاى فکرى مى‏ دهد، «بالحکمة» هم غذاى روح «الموعظة الحسنة» و به مخالفان برخورد منطقى دارد. «جادلهم ...»

تلاوت صفحه 577 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :

آیه شماره 97  از سوره مبارکه نحل
 مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثى‏ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیاةً طَیِّبَةً وَ لَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما کانُوا یَعْمَلُونَ
هر کس کار شایسته‏ اى انجام دهد، خواه مرد باشد یا زن، در حالى که مؤمن است، او را به حیاتى پاک زنده مى‏ داریم؛ و پاداش آنها را به بهترین اعمالى که انجام مى‏ دادند، خواهیم داد.
نکات تفسیری :

1- ملاک پاداش، سنّ، نژاد، جنسیت، موقعیت اجتماعى، سیاسى و... نیست. «مَن عَمِل»
2- زن و مرد در کسب کمالات معنوى یکسانند. «من ذکر او انثى»
3- شرط قبولى عمل صالح، ایمان است. «و هو مؤمن»
4- حتى یک عمل صالح، بى‏ پاسخ نمى‏ ماند. «من عمل صالحاً»
5- کار خوب به تنهایى کافى نیست، خود انسان هم باید خوب باشد. «من عمل صالحاً... و هو مؤمن»
6- انسانِ بدون ایمان و عمل صالح، گویى مرده است. «فلنحیینّه حیوة طیّبةً»

تلاوت صفحه 576 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :

آیه شماره 28  از سوره مبارکه رعد
 الَّذینَ آمَنُوا وَ تَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِکْرِ اللَّهِ أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ
آنها کسانى هستند که ایمان آورده ‏اند، و دلهایشان به یاد خدا مطمئن (و آرام) است؛ آگاه باشید، تنها با یاد خدا دلها آرامش مى‏ یابد.
نکات تفسیری :

1- ایمان بدون اطمینان قلبى، کامل و کارساز نیست. «امنوا وتطمئن قلوبهم»
2- یاد خدا با زبان کفایت نمى‏ کند، اطمینان قلبى هم مى‏ خواهد. «تطمئن قلوبهم بذکر اللَّه»
3- تنها یاد خدا، مایه‏ ى آرامش دل مى‏ شود. «بذکر اللَّه تطمئن القلوب»
امروزه دارندگان زر و زور و تزویر بسیارند ولى از آرامش لازم خبرى نیست.

تلاوت صفحه 575 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :

آیه شماره 87  از سوره مبارکه یوسف
 یا بَنِیَّ اذْهَبُوا فَتَحَسَّسُوا مِنْ یُوسُفَ وَ أَخیهِ وَ لا تَیْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِنَّهُ لا یَیْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلاَّ الْقَوْمُ الْکافِرُونَ
پسرانم! بروید، و از یوسف و برادرش جستجو کنید؛ و از رحمت خدا مأیوس نشوید؛ که تنها گروه کافران، از رحمت خدا مأیوس مى ‏شوند.
نکات تفسیری :

1- رسیدن به لطف الهى، با تنبلى سازگار نیست. «اذهبوا، ولا تایْئسوا»
2- اولیاى خدا، هم خود مأیوس نمى‏ شوند هم دیگران را از یأس باز مى‏ دارند. «لاتایئسوا»
3 - یأس، نشانه‏ ى کفر است. «لایایئس... الاّ القوم الکافرون» زیرا مأیوس شده، در درون خود مى‏ گوید: قدرت خدا تمام شده است.

تلاوت صفحه 574 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :

آیه شماره 11  از سوره مبارکه هود
 وَ لا تَرْکَنُوا إِلَى الَّذینَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّکُمُ النَّارُ وَ ما لَکُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ أَوْلِیاءَ ثُمَّ لا تُنْصَرُونَ
و بر ظالمان تکیه ننمایید، که موجب مى‏ شود آتش شما را فرا گیرد؛ و در آن حال، هیچ ولىّ و سرپرستى جز خدا نخواهید داشت؛ و یارى نمى‏ شوید!
نکات تفسیری :

1- صبر در برابر حوادثِ تلخ و شیرین زندگى، از بهترین مصادیق عمل صالح است. «صبروا و عملوا الصالحات»
2- مؤمن، نه یأس دارد و نه کفران و تفاخر، بلکه نشکن و مقاوم است. «صبروا»
3- صبر و پایدارى وسیله‏ ى آمرزش گناهان است. «الذین صبروا ... لهم مغفرة»
4- اگر بدانیم که چه پاداشى در انتظار ماست، صبر براى ما شیرین مى‏ شود. «الذین صبروا... لهم مغفرة و اجرٌ کبیر»

تلاوت صفحه 573 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :

آیه شماره 36  از سوره مبارکه یونس
 وَ ما یَتَّبِعُ أَکْثَرُهُمْ إِلاَّ ظَنًّا إِنَّ الظَّنَّ لا یُغْنی‏ مِنَ الْحَقِّ شَیْئاً إِنَّ اللَّهَ عَلیمٌ بِما یَفْعَلُونَ
و بیشتر آنها، جز از گمان (و پندارهاى بى‏ اساس)، پیروى نمى‏ کنند؛ (در حالى که) گمان، هرگز انسان را از حقّ بى‏ نیاز نمى‏ سازد (و به حق نمى‏ رساند)! به یقین، خداوند از آنچه انجام مى‏ دهند، آگاه است!
نکات تفسیری :

1- همیشه اکثریّت، نشانه‏ ى حقّانیّت نیست. «و ما یتّبع اکثرهم الا ظناً»
2- مخالفان انبیا، منطق ندارند. «الاّ ظّناً»
3- شرک پایه‏ ى علمى ندارد. «هل من شرکائکم... و ما یتّبع الا ظناً»
4- در عقاید و بینش ها باید سراغ علم رفت، نه گمان. «انّ الظّنَّ لایغنى من الحقّ»

تلاوت صفحه 572 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :

آیه شماره 10  از سوره مبارکه یونس
 دَعْواهُمْ فیها سُبْحانَکَ اللَّهُمَّ وَ تَحِیَّتُهُمْ فیها سَلامٌ وَ آخِرُ دَعْواهُمْ أَنِ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ
گفتار (و دعاى) آنها در بهشت این است که: «خداوندا، منزهى تو!» و تحیّت آنها در آنجا: سلام؛ و آخرین سخنشان این است که: «حمد، مخصوص پروردگار عالمیان است!»
نکات تفسیری :

1- یاد خدا تنها در دنیا نیست، آخرت هم جاى ذکر الهى است. «سبحانک اللّهم»
2- انسان به جایى مى‏ رسد که دعا و خواسته ‏اش هم تمجید پروردگار مى‏ شود. «دعواهم فیها سبحانک» و این تسبیح و تمجید آنان را کامیاب مى‏ سازد.
3- مؤمنان، در برابر صفات الهى مى‏ گویند: «سبحانک»، در برابر سایر مؤمنان مى‏ گویند:«سلام» ودر مقابل کامیابى از نعمت‏هاى الهى مى‏ گویند:«الحمدللَّه»
4- مؤمن، عاشق خداست. بهشت و لذّت‏هاى بهشتى هم او را از یاد محبوب باز نمى‏ دارد، بلکه در همه چیز، لطف و قدرت خدا را مى‏ بیند. «سبحانک اللّهم، الحمد للّه»
5 - آغاز سخن مؤمنان با «سبحان اللّه» وپایان آن با «الحمدللَّه» مى‏ باشد. (از عبارت «آخر دعواهم ان الحمدللَّه» استفاده مى‏ شود که اوّل سخن آنان «سبحانک الّلهم» است)

امام على علیه السلام

إلهی کَفى‏ لی عِزّاً أن أکونَ لَکَ عَبداً، وکَفى‏ بی فَخراً أن تَکونَ لی رَبّاً

الهى! همین عزّت مرا بس که بنده تو هستم و همین افتخار مرا بس که تو خداوندگار من هستى

الخصال: ص 420 ح 14؛ دانش نامه امیرالمؤمنین (ع): ج10، ص258

تلاوت صفحه 571 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :

آیه شماره 9  از سوره مبارکه یونس
 إِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ یَهْدیهِمْ رَبُّهُمْ بِإیمانِهِمْ تَجْری مِنْ تَحْتِهِمُ الْأَنْهارُ فی‏ جَنَّاتِ النَّعیمِ
کسانى که ایمان آوردند و کارهاى شایسته انجام دادند، پروردگارشان آنها را در پرتو ایمانشان هدایت مى‏ کند؛ از زیر (قصرهاى) آنها در باغهاى بهشت، نهرها جارى است‏.
نکات تفسیری :

1- گرچه مؤمن هدایت یافته است، ولى همواره نیازمند هدایت الهى است. [حتّى رسول خدا صلى الله علیه وآله و امامان معصوم‏ علیهم السلام نیز همواره مى‏ گفتند: »اهدنا الصراط المستقیم« ] «یهدیهم ربّهم»
2- زمینه‏ ى هدایت الهى را باید خود ایجاد کنیم. «یهدیهم ربّهم‏ بایمانهم»
3- در مقایسه بین ایمان و عمل، ایمان محور است. «یهدیهم ربّهم ‏بایمانهم» و نفرمود: «بایمانهم و عملهم»

تلاوت صفحه 570 :

قطره ای از دریای بیکران کلام الهی :

آیه شماره 122  از سوره مبارکه توبه
 وَ ما کانَ الْمُؤْمِنُونَ لِیَنْفِرُوا کَافَّةً فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَ لِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ
شایسته نیست مؤمنان همگى (بسوى میدان جهاد) کوچ کنند؛ چرا از هر گروهى از آنان، طایفه‏ اى کوچ نمى‏ کند (و طایفه‏ اى در مدینه بماند)، تا در دین (و معارف و احکام اسلام) آگاهى یابند و به هنگام بازگشت بسوى قوم خود، آنها را بیم دهند؟! شاید (از مخالفت فرمان پروردگار) بترسند، و خوددارى کنند!
نکات تفسیری :

1- در برنامه‏ ریزى و مدیریت‏ ها، جامع‏ نگر باشیم تا توجّه به مسئله‏ اى سبب اخلال در مسائل دیگر نباشد. «ما کان المؤمنون لینفروا کافّة»
2- باید از هر منطقه، افرادى براى شناخت اسلام به مراکز علمى بروند تا در همه مناطق، روحانى دینى به مقدار لازم حضور داشته باشد.«من کل‏ فرقة طائفة»
3 - فقه، تنها فراگیرى احکام دین نیست، بلکه همه‏ ى معارف دینى قابل تحقیق، دقّت و ژرف‏ نگرى است. «لیتفقّهوا فى الدّین»
4- شرط تبلیغ دینى آگاهى عمیق از آن است. «لیتفقّهوا... لینذروا»
5- به سخنان یک اسلام‏ شناس فقیه، مى ‏توان اعتماد کرد. «لیتفقّهوا... لینذروا» (ممکن است یک نفر در منطقه باشد، پس خبر واحد حجّیت دارد)
6- فقه در دین، آنگاه ارزش دارد که فقیه، عالم به زمان و آگاه از شیطنت‏ ها و راه هاى نفوذ دشمن باشد تا بتواند هشدار و بیم دهد.«لیتفقهوا ...لینذروا»

مختصر درباره ای از ما

مؤسسه قرآن و عترت علی بن موسی الرضا (ع)
مؤسسه قرآن و عترت علی بن موسی الرضا (ع)

دسته بندی ها

حدیث هفته

حدیث 135

حضرت فاطمه سلام الله علیها

فَرَضَ اللّهُ الإِیمانَ تَطهیراً مِنَ الشِّرکِ... وَالزَّکاةَ زِیادَةً فِی الرِّزقِ.

خداوند ایمان را پاک کننده از شرک... و زکات را افزاینده روزى ساخت.

کتاب من لا یحضره الفقیه : ج ٣

بایگانی